بازار Spot و فرابورس

دریافت دارایی دیجیتال مورد نظر در لحظه و بلافاصله پس از پرداخت است.
واریز وجه نیز به صورت آنی و بلافاصه است.

بازار نقدی (اسپات) چیست؟

معاملات اسپات یا نقدی (Spot) شامل خرید یا فروشِ مستقیم یک دارایی یا ابزار مالی (نظیر فارکس، رمزارز، سهام یا اوراق بهادار) می‌شود. تحویل دارایی اغلب بالافاصله اتفاق می‌افتد. معاملات نقدی در بازار نقدی اتفاق می‌افتد که می‌تواند صرافی محور یا به صورت فرابورس (به صورت مستقیم بین معامله گران) انجام گیرد. زمانی که درحال معامله در بازار نقدی هستید، فقط می‌توانید از دارایی‌های خودتان استفاده کنید (هیچگونه اهرم یا ودیعه‌ای در کار نیست).

صرافی‌های متمرکز برای بازار نقدی چیزهایی نظیر انطباق با قانون، امنیت، متولی بودن و فاکتورهای دیگر را برای راحت‌تر کردن انجام معامله مدیریت می‌کنند. صرافی‌ها در قبال آن کارمزد تراکنشات را دریافت می‌کنند. صرافی‌های غیرمتمرکز خدمات مشابه‌ای را از طریق قراردادهایِ هوشمند بلاک چین عرضه می‌کنند.

مقدمه

معاملات نقدی (Spot trading) یک راه ساده برای سرمایه گذاری و معامله عرضه می‌کند. اولین تجربه‌ی شما بازار Spot و فرابورس درخصوص سرمایه گذاریِ رمزارزی به احتمال زیاد مربوط به یک تراکنش اسپات در بازار اسپات یا نقدی خواهد بود؛ به عنوان مثال می‌توان به خرید BNB در قیمت بازار و هادل کردن آن اشاره کرد.

بازارهای نقدی (Spot markets) در میان چندین گروه از دارایی‌ها از جمله رمزارزها، سهام، کالا، فارکس و اوراق بهادار وجود دارد. احتمالاً با بازار و معاملات نقدی بیشتر از آنچه فکر می‌کنید، آشنایی دارید. برخی از معروف‌ترین بازارها (نظیر نزدک (NASDAQ) و بورس نیویورک) جزء بازارهای نقدی هستند.

بازار نقدی (Spot market) چیست؟

بازار نقدی یک بازار مالی است که برای همه دردسترس است و دارایی‌ها بالافاصله معامله می‌شوند. خریدار با استفاده از پول بی‌شتوانه یا یک وسیله‌ی مبادله یک دارایی را از فروشنده می‌خرد. تحویل دارایی اغلب بالافاصله است اما به نوع چیزی که معامله شده است نیز بستگی دارد. به بازارهای نقدی بازار نقطه‌ای نیز گفته می‌شود چراکه تریدرها پول را پیشاپیش پرداخت می‌کنند. بازرهای اسپات در شکل‌های مختلفی وجود دارند و اشخاص ثالث در آن (همان صرافی‌ها) انجاممعاملات را تسهیل می‌کنند. همچنین می‌توانید مستقیماً با سایر تریدرها در معاملات فرابورس (OTC trade) به معامله بپردازید. در ادامه به بررسی عمیق این دو مورد خواهیم پرداخت.

معامله‌ی نقدی (spot trading) چیست؟

معامله گران نقدی سعی می‌کنند که به وسیله‌ی خرید دارایی و انتظار برای افزایش ارزش آن سود کنند. آن‌های می‌توانند دارایی خود را بعداً یعنی زمانی که قیمتش افزایش یافت، بفروشند تا سود کنند. البته تریدرها می‌توانند به صورت برعکس نیز عمل کنند. این فرآیند شامل فروش دارایی‌های مالی و خرید دارایی‌های بیشتر بعد از اینکه قیمت‌ها کاهش یافت می‌شود.

به قیمتِ بازارِ کنونیِ یک دارایی قیمت اسپات یا نقدی گفته می‌شود. با استفاده از سفارش بازار در یک صرافی می‌توانید یک کالا را بالافاصله در بهترین قیمت اسپاتِ موجود بفروشید یا بخرید. اما هیچگونه تضمینی وجود ندارد که قیمت بازار در زمان اجرا شدن سفارشات تغییری نکند. شاید هم برای برآورده کردن سفارشتان در قیمت مدنظر به اندازه‌ی کافی حجم معاملاتی وجود نداشته باشد. به عنوان مثال چنانچه سفارش ۱۰ ETH در قیمت اسپات باشد ولی فقط ۳ تا موجود باشد، باید باقی سفارشتان را با ETH در یک قیمت متفاوت پر کنید.

قیمت‌های اسپات بی‌وقفه بروزرسانی می‌شوند و مطابق با تطابق سفارشات تغییر می‌کند. معاملات اسپاتِ فرابورس عملکرد متفاوتی دارد. شما می‌توانید یک قیمت و مقدار ثابت را مستقیماً بدون دفتر ثبت سفارش از طریق یک شخص دیگر ثبت کنید.

برحسب نوع دارایی تحویل فوری است یا در T+2 روز انجام می‌گیرد. T+2 تاریخ معامله به علاوه‌ی دو روز کاری است. به شکل سنتی نیاز است که سهام به شکل اسنادِ ملموس منتقل شوند. بازار تبادل ارزهای خارجی نیز در گذشته ارزها را از طریق پول نقد یا سپرده منتقل می‌کرد. اکنون با وجود سیستم‌های دیجیتالی شده تحویل بالافاله انجام می‌گیرد. اما بازارهای رمزارز به صورت ۲۴ ساعته ۷ روز هفته کار می‌کند و امکان معالمه‌ی فوری را مهیا می‌کند. اما تحویل در معاملات شخص به شخص یا فرابورس ممکن است که بیشتر طول بکشد.

صرافی‌ها در مقابل فرابورس (OTC)

معاملات نقدی یا اسپات فقط به یک مکان محدود نشده است. درحالی که اکثر افراد معاملات اسپات را در صرافی‌ها انجام می‌دهند، شما می‌توانید مستقیماً با سایر افراد بدون نیاز به شخص ثالث معامله کنید. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد به این نوع از خرید و فروش، معاملات فرابورس (OTC) گفته می‌شود. هرکدام از بازارهای اسپات تفاوت‌های خودش را دارد.

صرافی‌ها متمرکز

صرافی‌ها به دو نوع تقسیم می‌شوند: متمرکز و غیرمتمرکز. یک صرافی متمرکز معامله‌ی دارایی‌هایی نظیرِ رمزارز، کالا و فارکس را برعهده دارد. صرافی به عنوان یک واسط برای شرکت کنندگان در بازار و یک متولی برای دارایی‌های معامله شده عمل می‌کند. برای استفاده از یک صرافی متمرکز باید حسابتان را با پول یا رمزارزی که می‌خواهید معامله کنید، پر کنید.

یک صرافی متمرکز جدی باید از انجام گرفتنِ بدون دردسر معاملات اطمینان حاصل کند. سایر مسئولیت‌های آن عبارت هستند از تطابق با مقررات، KYC (احراز هویت)، قیمت گذاری منصفانه، امنیت و محافظت از مشتری. صرافی درعوض کارمزدِ تراکنشات، پذیرش ارزهای جدید و سایر فعالیت‌های معاملاتی را دریافت می‌کند. صرافی‌ها به خاطر این مسئله تا زمانی که به اندازه‌ی کافی کاربر و حجم معاملاتی دارند، هم می‌توانند در بازار خرسی و هم در بازار گاوی سود کنند.

صرافی‌های غیرمتمرکز

یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) نوع دیگری از صرافی‌هاست که عمدتاً در دنیای رمزارزها دیده می‌شود. خدمات اصلی یک DEX مشابه با صرافی متمرکز است. اما صرافی‌های غیرمتمرکز سفارشات خرید و فروش را با استفاده از فناوری بلاک چین تطابق می‌دهند. کاربران DEX در اکثر موارد نیازی به باز کردن حساب ندارند و می‌توانند مستقیم بدون نیاز به انتقال دارایی‌هایشان به صرافی با یکدیگر به معامله بپردازند.

معامله به صورت مستقیم از کیف پول کاربران از طریق قراردادهای هوشمند اتفاق می‌افتد. این‌ها بخش‌های خود اجرا از یک کد در بلاک چین هستند. بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند تا از یک DEX استفاده کنند چراکه در مقایسه با یک صرافی استاندارد از حریم شخصی و آزادی بیشتری برخوردار خواهند بود. اما این مسئله معایب خود را نیز دارد. به عنوان مثال نبود KYC و پشتیبانیِ مشتریان می‌تواند زمانی که به گرفتار مسئله‌ای شدید، به یک مشکل بدل شود.

برخی از صرافی‌های غیرمتمرکز نظیر Binance DEX از مدل دفتر ثبت سفارشات استفاده می‌کنند. یکی از توسعه‌های اخیر استفاده از مدل بازارساز خودکار (Automated Market Maker) در صرافی‌هایی نظیر Pancake Swap و Uniswap است. بازارسازهای خودکار نیز از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند اما از یک مدل متفاوت برای تعیین قیمت استفاده می‌کنند. خریداران از سرمایه‌ی موجود در یک استخر نقدینگی برای مبادله‌ی توکن‌هایشان استفاده می‌کنند. فراهم کنندگان نقدینگی یعنی کسانی که سرمایه‌ی استخر را فراهم می‌کنند از تمام کاربرانی که از استخر استفاه می‌کنند، کارمزد دریافت می‌کنند.

فرابورس (Over-the-counter)

در طرف دیگر معاملات فرابورس را داریم که گاهاً به آن معاملات خارج از صرافی نیز گفته می‌شود. سهام و دارایی‌های مالی به صورت مستقیم بین کارگزاران، معامله گران و دلالان معامله می‌شود. معالمه‌ی نقدی در بازار فرابورس از چندین روش ارتباط برای سازماندهی معاملات استفاده می‌کند که تلفن و پیام‌های فوری دو نمونه از آن‌هاست.

معاملات فرابورس به سبب عدم نیاز به دفتر ثبت سفارشات از یکسری مزایا برخوردار است. چنانچه در حال معامله‌ی یک دارایی با نقدینگی کم هستید، یک سفارش بزرگ ممکن است که باعث لغزش شود. صرافی اغلب نمی‌تواند سفارش شما را در قیمت مدنظرتان کامل پر کند، بنابراین باید برای پر کردن سفارش باید قیمت بالاتری پرداخت نمایید. تریدرهای بزرگ فرابورس به همین دلیل اغلب قیمت‌های بهتری دریافت می‌کنند.

توجه داشته باشید که وقتی سفارشات بسیار بزرگ است، حتی دارایی‌های نقدی نظیر بیت کوین نیز ممکن است که دچار لغزش شوند. بنابراین سفارشات بزرگ بیت کوین نیز می‌توانند از معاملات فرابورس سود ببرند.

بازار نقدی چه تفاوتی با بازار آتی دارد؟

در بالا گفتیم که در بازار نقدی معاملات آنی با تحویل تقریباً بالافاصه اتفاق می‌افتد. از طرف دیگر بازار آتی یا فیوچرز قراردادهایی دارد که برای یک تاریخ در آینده پرداخت شده‌اند. یک خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مقدار مشخصی کالا را در یک قیمت معین در آینده معامله کنند. زمانی که قرارداد در تاریخ مورد توافق سررسید، خریدار و فروشنده معمولاً به جای تحویل دارایی به تسویه نقدی دست خواهند یافت.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آتی، مقاله‌ی «قرارداد فیوچرز و فوروارد چیست؟» را بررسی کنید.

تفاوت معاملات اسپات و معاملات مارجین در چیست؟

معاملات مارجین در برخی از بازارهای اسپات وجود دارد اما با معاملات اسپات تفاوت دارد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، معاملات اسپات نیازمند این است که شما بالافاصله دارایی را کاملاً بخرید و تحویل بگیرید. معاملات مارجین برخلاف آن به شما اجازه می‌دهد که از یک شخص ثالث سرمایه به همراه بهره‌ی آن قرض بگیرید که در این حالت می‌توانید وارد معامله‌های بزرگتر شوید. قرض گرفتن باعث می‌شود که تریدرِ مارجین پتانسیل دریافت سود بیشتر را داشته باشد. اما از طرف دیگر احتمال ضرر نیز بیشتر می‌شود لذا باید احتیاط کنید که کل سرمایه‌ی اولیه‌ی خود را از دست ندهید.

مزایا و معایب بازارهای نقدی (اسپات)

هرنوع از معامله و استراتژی که به آن برمی‌خورید، مزایا و معایب خود را دارد. درک این‌ها به شما کمک می‌کند تا خطرات را کاهش دهید و با اطمینان بیشتر به معامله بپردازید. معامله‌ی اسپات یکی از ساده‌ترین انواع معامله است اما همچنان نقط قوت و ضعف خود را دارد.

مزایای بازارهای نقدی

1. قیمت‌ها شفاف هستند و فقط به عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارند. این جنبه با بازار آتی که اغلب چندین قیمت ارجاعی دارند، در تضاد است. به عنوان مثال قیمت لحظه‌ای در بازار آتیِ بایننس به اطلاعاتی نظیر نرخ سرمایه گذاری، شاخص قیمت و میانگین متحرک بستگی بازار Spot و فرابورس دارد. قیمت لحظه‌ای در برخی از بازارهای سنتی ممکن است که تحت تاثیر نرخ بهره نیز قرار بگیرد.
2. مشارکت در اسپات تریدینگ به دلیل خطرات، پاداش و قوانین ساده‌اش آسان است. وقتی که با BNB به ارزش ۵۰۰ دلار در بازار نقدی سرمایه گذاری می‌کنید، می‌توانید با قیمت کنونی و ورودتان به سادگی ریسک را محاسبه کنید.
3. می‌توانید تنظیم و فراموش کنید. در معاملات اسپات برخلاف معاملات مارجین و مشتقات نیازی نیست که نگران خطر نقدشوندگی یا اخطار کاهش سرمایه باشید. می‌توانید در هر زمان که خواستید به معامله وارد و یا از آن خارج شوید. نیازی هم نیست که به صورت پیوسته سرمایه‌ی خود را بررسی کنید مگر اینکه بخواهید معاملات کوتاه مدت انجام دهید.

معایب بازارهای نقدی

برحسب چیزی که درحال معامله‌ی آن هستید، بازارهای اسپات ممکن است که شما را با دارایی‌ که نگه داشتن آن نامناسب است، ول کند. کالاهای تجاری احتمالاً بهترین مثال است. چنانچه از طریق این بازار روغن خام بخرید، باید کالا را به صورت واقعی دریافت کنید. نگه داشتن رمزارزها مسئولیت امن نگه داشتن آن‌ها را برایتان به همراه دارد. شما همچنان می‌توانید به وسیله‌ی مبادله‌ی مشتقات آتی در معرض این دارایی‌ها قرار گیرید اما با پول نقد تسویه حساب صورت گیرد.

دشاتن ثبات با وجود برخی از دارایی‌ها، افراد و شرکت‌های مشخص باارزش است. به عنوان مثال یک شرکت می‌خواهد فراتر از نیازهایش عمل کند و به ارزهای خارجی در بازار فارکس دسترسی داشته باشد. چنانچه به بازار اسپات دسترسی داشته باشند، هزینه‌ها و درامد بسیار بی‌ثبات خواهد بود.

سودهای احتمالی در بازار نقدی بسیار کمتر از معاملات آتی یا مارجین است. شما می‌توانید مقدار مشابهی از سرمایه را برای معامله‌ی پوزیشن‌های بزرگتر اهرم کنید.

کلام آخر

معاملات نقدی در بازارهای نقدی یکی از رایج‌ترین راه‌ها برای معامله به ویژه برای تازه واردها است. اگرچه بسیار ساده است، بهتر است که درخصوص مزایا، معایب و استراتژی‌های احتمالی آن دانش لازم را کسب نمایید. شما باید در کنار اصول اولیه ترکیب دانشتان با تحلیل‌های تکنیکال، فاندامنتال و احساسی را درنظر بگیرید.

بازار Spot و فرابورس

در بازار ارزهای رمزنگاری شده راه‌های مختلفی برای انجام معاملات و کسب درآمد وجود دارد که از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به تریدینگ اشاره کرد. اسپات تریدینگ در مقایسه با سایر روش‌های ترید کردن به‌عنوان ساده‌ترین روش ثبت سفارش در صرافی‌های دیجیتال شناخته شده است. ما در این مقاله قصد داریم که شما را با این روش پرطرفدار آشنا کنیم؛ بنابراین اگر شما نیز علاقه‌مند به حوزه ارزهای دیجیتال هستید و یا در این زمینه فعالیت دارید برای درک بهتر مفهوم معاملات اسپات تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

معرفی معاملات اسپات

اسپات تریدینگ که به‌عنوان معامله نقطه‌ای یا نقدی نیز نامیده می‌شود، می‌تواند به‌عنوان خرید یا فروش دارایی، ارز خارجی، کالا یا دارایی مالی دیگری تعریف شود که قرار است بلافاصله در یک تاریخ خاص انجام شود.

معامله نقطه‌ای به معنی مبادله فیزیکی یک ابزار مالی با تحویل فوری است. بازار نقطه‌ای را بازار فیزیکی یا نقدی نیز می‌نامند، زیرا پرداخت‌های نقدی بدون تأخیر پردازش می‌شوند. از آنجا که در معاملات اسپات یا همان اسپات تریدینگ پس از انجام یک معامله، کالای مورد مبادله در همان لحظه به نقطه مقابل انتقال میابد این مبادله را در نقطه مقابل معاملات فیوچرز قرار می‌گیرد. زیرا در معاملات فیوچرز کالای مورد مبادله در یک تاریخ مشخص که در قرارداد ذکر می‌شود بین خریدار و فروشنده ردوبدل می‌شود.

به عنوان مثال اگر برای ترید کردن ارز دیجیتال بیت‌کوین روش معامله اسپات را انتخاب کنید، بعد از انجام معامله بیت‌کوین بلافاصله از خریدار به فروشنده انتقال میابد، حال‌آنکه در معاملات فیوچرز پس از انجام معامله بیت‌کوین در یک تاریخ مشخص که در قرارداد ذکر می‌شود میان خریدار و فروشنده ردوبدل می‌شود و بلافاصله خریدار بیت‌کوین خود را که خریداری کرده است دریافت نمی‌کند.

مفهوم قیمت اسپات در اسپات تریدینگ

قیمت اسپات یا قیمت نقطه‌ای همان‌طور که از اسمش پیداست به این معنی است که مثلاً قیمت ارز دیجیتال مورد نظر شما که در حال حاضر و در همین لحظه قصد خرید آن را دارید n دلار است. Spot Price که توسط تک‌تک معامله گران تعیین می‌شود به طور مدام در حال تغییر است. به عنوان مثال اگر در همین لحظه شما قصد خرید بیت‌کوین را از طریق معامله اسپات تریدینگ داشته باشید ۱۳ دلار است اما ممکن است در لحظه‌ای دیگر این مقدار ثابت بماند یا کم و زیاد شود.

بازار اسپات تریدینگ چیست؟

بازار لحظه‌ای جایی است که ابزارهای مالی مانند کالاها، ارزها و اوراق بهادار برای تحویل فوری معامله می‌شوند. تحویل مبادله وجه نقد برای ابزار مالی است. از طرف دیگر، قرارداد آتی بر اساس تحویل دارایی اساسی در تاریخ آینده است.

بازارهای صرافی‌ها و فرابورس (OTC) ممکن است معاملات محلی و / یا معاملات آتی را ارائه دهند. به عنوان مثال تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال ایران در دسته بازار اسپات قرار می‌گیرند حال‌آنکه بازار بورس کالای CME, BAKT و صرافی Bitmax در بازار معاملات اسپات نبوده و فقط بازار آتی را برای معامله ارائه می‌دهند.

بازارهای اسپات تریدینگ چگونه کار می‌کنند؟

از بازارهای نقطه‌ای به‌عنوان “بازارهای فیزیکی” یا “بازارهای نقدی” نیز یاد می‌شود زیرا با انجام معامله دارایی بلافاصله معوضه می‌شود، اگرچه انتقال رسمی وجوه بین خریدار و فروشنده (مانند T + 2 در بورس اوراق بهادار و در بیشتر معاملات ارز) ممکن است زمان‌بر باشد، هر دو طرف با تجارت “در حال حاضر” موافقت می‌کنند. یک معامله غیرعادی یا معاملات آتی، اکنون با یک قیمت موافقت می‌کند، اما تحویل و انتقال وجوه در تاریخ دیگری انجام می‌شود.

معاملات آتی در قراردادهایی که در آستانه انقضا هستند نیز گاهی معاملات فوری نامیده می‌شوند زیرا قرارداد منقضی شده به این معنی است که خریدار و فروشنده بلافاصله مبالغ نقدی را برای دارایی اصلی مبادله می‌کنند.

انواع بازار معاملات اسپات تریدینگ

A low key stilll life with several silver bars

صرافی‌ها فروشندگان و بازرگانانی را که کالاها، اوراق بهادار، معاملات آتی، اختیارات و سایر ابزارهای مالی را خریداری و یا می‌فروشند دور هم جمع می‌کند. بر اساس کلیه سفارش‌های ارائه شده توسط شرکت‌کنندگان، صرافی دسترسی به قیمت و حجم فعلی موجود را برای معامله گران فراهم می‌کند.

• بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) نمونه‌ای از صرافی است که در آن بازرگانان سهام را برای تحویل فوری خریداری و می‌فروشند. این یک بازار spot است.
• صرافی شیکاگو (CME) نمونه‌ای از صرافی است که در آن معامله گران قراردادهای آتی را خریداری و یا می‌فروشند. این یک بازار آتی است و یک بازار بورس نقدی نیست.

بازار اسپات تریدینگ و فرابورس

به معاملاتی که مستقیماً بین خریدار و فروشنده اتفاق می‌افتد بورس (OTC) گفته می‌شود. صرافی متمرکز این معاملات را تسهیل نمی‌کند. بازار ارز (یا بازار فارکس) با متوسط ​​گردش مالی ۵ تریلیون دلار بزرگ‌ترین بازار فرابورس جهان است.

در معاملات فرابورس، قیمت می‌تواند بر اساس یک نقطه یا قیمت / تاریخ آینده تعیین شود. در معاملات فرابورس، شرایط لزوماً استاندارد نیستند، بنابراین ممکن است منوط به صلاحدید خریدار و / یا فروشنده باشند.

یک مثال از اسپات مارکت

یک فروشگاه مبلمان آنلاین در آلمان ۳۰٪ تخفیف به کلیه مشتریان بین‌المللی ارائه می‌دهد که پس از ثبت سفارش ظرف مدت پنج‌روز کاری پرداخت می‌کنند.

دانیل که یک تجارت مبلمان آنلاین در ایالات متحده انجام می‌دهد، این پیشنهاد را می‌بیند و تصمیم می‌گیرد میزهای ۱۰۰۰۰ دلاری را از فروشگاه آنلاین خریداری نماید. از آنجا که او نیاز برای این خرید و تحویل فوری آن به یورو احتیاج دارد. نرخ ارز EUR / USD 1.1233 می‌باشد، دانیل یک معامله ارزی را با قیمت لحظه‌ای انجام می‌دهد تا معادل ۱۰،۰۰۰ دلار به یورو خریداری کند.

البته با توجه به نرخ ارز معادل ۸۹۰۲،۳۴ یورو (۱۰۰۰۰ دلار / ۱.۱۲۳۳ دلار). تاریخ تسویه‌حساب معامله نقطه‌ای، تاریخ T + 2 است؛ بنابراین دانیل طی دو روز کاری یورو خود را دریافت می‌کند و حساب خود را تسویه می‌کند تا مشمول تخفیف ۳۰٪ شود.

به طور کلی در خصوص معاملات اسپات تریدینگ در بازار اسپات نیز به همین شکل است. به عنوان مثال شخص تصمیم به فروش بیت‌کوین دارد و فردی در یک کشور دیگر که قصد خرید بیت‌کوین دارد با مقایسه قیمت آن در بازار اسپات و بازار فیوچرز تصمیم به انجام معامله با این شخص را می‌گیرد و طبق شرایط و ضوابط فروشنده در تاریخ معین بلافاصله بیت‌کوین به‌حساب خریدار انتقال پیدا می‌کند.

اصطلاح Order Book در بازار اسپات تریدینگ

اُردر بوک (Order Book) لیست سفارش‌های خرید و فروش یک دارایی می‌باشد که به‌واسطه تک‌تک افراد در آن صرافی یا بازار ارائه شده است. برای توضیح این مفهوم در بازارهای مالی، فرض کنید افرادی که قصد خرید بیت‌کوین دارند، سفارش خرید خود را در یک صرافی ثبت می‌نمایند.

در زمان تنظیم سفارش، قاعدتاً هر یک از آنها قیمت پیشنهادی خود و مقدار BTC که قصد خرید آن را دارند ثبت می‌کنند. در طرف دیگر بازار، اشخاصی حضور دارند که قصد فروش بیت‌کوین‌های خود را با قیمت مشخص دارند.

مجموعه این افراد، خریداران و فروشندگان بیت‌کوین می‌باشند. صرافی، تمامی سفارش‌های خرید و فروش افراد را در یک لیست در اختیار افراد قرار می‌دهد. به این لیست خریداران و فروشندگان اردر بوک یا دفتر ثبت سفارش‌ها گفته می‌شود.

این دفتر سفارش‌ها هر لحظه در حال تغییر است و دلیل آن این است که به‌محض اینکه خریدار و فروشنده‌ای بر روی یک قیمت توافق کنند، معامله توسط صرافی انجام می‌شود و BTC از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. پس به طور کلی هر Order Book از دو بخش خریداران و فروشندگان تشکیل شده است. عموماً سفارش‌های خریداران با رنگ سبز و سفارش‌های فروشندگان با رنگ قرمز نمایش داده می‌شود.

نحوه اولویت‌ بندی سفارش‌ها در اردر بوک

همان‌طور که اشاره شد، Order Book محل نمایش تمام سفارش‌های خرید و فروش یک دارایی است. این امکان وجود دارد که صدها و هزاران سفارش خرید و فروش در روز یا هفته … ثبت شود؛ سؤال مطرح شده این است که صرافی‌ها با چه اولویتی این سفارش‌ها را معرض نمایش قرار می‌دهند؟ کدام سفارش‌ها در بالاتر در این لیست قرار می‌گیرد و کدام سفارش در ردیف‌های پایین‌تری جای می‌گیرند؟

فرض کنید که قصد شما فروش بیت کوین است. طبیعتا شما ترجیح می دهید که بیت کوین‌های خود را با بالاترین قیمت ممکن به فروش برسانید. از آن طرف، شخصی که قصد خرید BTC را دارد، عموما ترجیح می‌دهد با پایین‌ترین قیمت این رمز ارز را خریداری نماید.

صرافی‌ها همین سفارشات یا در واقع ترجیح خریداران و فروشندگان را در اردر بوک لیست می‌کنند. در قسمت فروشندگان، سفارش هایی که پایین‌ترین قیمت را در میان سایر فروشندگان به ثبت رسانده اند، در بالای لیست قرار می‌گیرند و جز اولین سفارش های فروش در آن Order Book خواهند بود.

در قسمت خریداران برعکس عمل می شود، سفارش هایی که بالاترین قیمت را در میان خریدارن پیشنهاد داده اند در بالای لیست قرار می‌گیرند و جز اولین سفارش های خرید در آن اردر بوک خواهند بود.

به طور کلی، اولین سفارش فروش در اردر بوک، بالاترین قیمت ممکن است که فرد خریدار می‌تواند آن دارایی را خرید نماید و اولین سفارش خرید در Order book، پایین‌ترین قیمتی است که فرد فروشنده می‌تواند آن دارایی را بفروشد.

مفاهیم Ask و Bid و قدرت نقدشوندگی در اسپات تریدینگ

پس از اردر بوک در بازار اسپات، یادگیری دو مفهوم Ask و Bid کاربردی خواهد بود. Ask و Bid به دو قیمت خاص در Order Book اشاره می کند.

• Bid : قیمت Bid اشاره به بالاترین قیمتی دارد که خریدار حاضر است بابت خرید یک دارایی پرداخت نماید. در اردر بوک، قیمت Bid همان قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش خریداران نشان داده شده است.
• ASK: قیمت Ask اشاره به پایین‌ترین قیمتی دارد که فروشنده دارایی خود را برای فروش گذاشته است. در یک Order Book، قیمت Ask قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش فروشندگان جای گرفته است.
• قدرت نقد شوندگی: اختلاف میان بالاترین قیمت در بخش فروشندگان Ask price و پایین‌ترین قیمت در بخش خریداران Bid price کمتر باشد، نقدشوندگی در آن بازار بالاتر است. به عنوان مثال بیت کوین در صرافی بایننس قدرت نقد شوندگی بسیار بالایی دارد، چون اختلاف میان قیمت پیشنهادی خریداران و فروشندگان بسیار کم می باشد.

معرفی انواع سفارش‌ های اسپات تریدینگ

در ادامه به انواع سفارش‌ها معاملاتی در بازارهای اسپات اشاره می شود. همان بازار Spot و فرابورس طور که می دانیم سفارش خرید یا فروش در بازارهای مالی انواع مختلفی دارند. اگر با صرافی‌هایی مطرح همچون بایننس تجربه فعالیت داشته باشید، در زمان خرید و فروش یک دارایی دیجیتال با گزینه‌های ارائه شده توسط این صرافی در زمان انجام معامله مواجه شده‌اید. در قسمت بعد به تشریح برخی از آنها می پردازیم:

Limit Order

لیمیت اردر و یا سفارش با ثبت قیمت مشخص، یکی از ساده‌ترین روش انجام سفارش خرید و فروش می باشد. برای مثال اگر قصد خرید ۱ بیت کوین به قیمت ۱۳۲۰۰ دلار را دارید. در زمان ثبت سفارش با این روش، دو پارامتر قیمت و مقدار خرید باید تعیین گردد. قیمت خرید را در قسمت Price و مقدار خرید را در قسمت Amount وارد می‌شود. در انتها با ثبت دکمه Buy یا Sell سفارش شما وارد Order Book می‌شود.

Market Order

در این نوع سفارش تنها مقدار خرید یا فروش یک دارایی دیجیتال را تعیین می‌کنیم ، و به صرافی این اجازه را می‌دهیم که دارایی مورد نیاز ما را به قیمت آخرین معامله در بازار به فروش برساند. برای خرید نیز به همین نحو عمل می شود.

Stop-limit

این نوع سفارش به دو بخش تقسیم بندی می‌شود. Stop Limit Order در مقایسه با دو سفارش قبلی، پارامترهای بیشتری را در اختیار معامله گران قرار می‌دهد. در ابتدا به معرفی Stop-limit می‌پردازیم. استاپ لیمیت اردر، همان Limit Order می باشد با این تفاوت که برای فعال شدن این سفارش، پیش شرط نیز وجود دارد.

به عنوان مثال، قیمت بیت کوین ۱۳۵۰۰ دلار می باشد و هدف این است وقتی که قیمت از مقاومت ۱۴۰۰۰ دلار عبور کند، اقدام به خرید آن شود. پس عبور قیمت بیت کوین از ۱۴۰۰۰ دلار، شرط این سفارش می باشد. به این حالت شرط، استاپ گفته می‌شود. برای ثبت این سفارش سه مولفه ، قیمت خرید یا Limit، مقدار خرید یا Amount و شرط انجام خرید یا استاپ مورد نیاز است.

صرافی در نهایت سفارش را باتوجه به قیمتی که در Limit ثبت شده است را، انجام می‌دهد. اما این سفارش در صورتی انجام می شود که شرط قیمتی استاپ برقرارگردد، و درنهایت در Order Book قرار خواهد گرفت. در واقع پس از برقرار شدن شرط استاپ، این سفارش به یک سفارش Limit Order تبدیل خواهد می شود.

OCO Order

این سفارش مخفف One Cancel the Other می‌باشد. این سفارش ترکیبی از Limit Order و Stop limit Order بوده و زمانی که شرایط یکی از این دو برقرار باشد، اردر دیگر کنسل خواهد شد.

در این سفارش چهار مولفه باید توسط تریدر تعیین ‌شود؛ در قسمت Amount مقدار سفارش مثلا ۱ بیت کوین وارد می‌شود. در بخش Price قیمت وارد می‌شود. این قیمت وارد Order Book شده و به محض رسیدن قیمت بیت کوین در بازار به این قیمت تعیین شده، سفارش انجام می پذیرد.

بخش Limit قیمتی است که معامله گر قصد خرید این دارایی را دارد اما این سفارش دارای Stop یا پیش شرط نیز می باشد. قیمت ثبت شده در Limit تنها در صورتی وارد Order Book خواهد شد که پیش شرط آن یعنی استاپ فعال باشد. در غیر اینصورت این سفارش وارد اردر بوک نمی شود.

برای مثال، فرض کنید که قیمت بیت کوین در حال حاضر ۱۳۲۰۰ دلار در بازار است. طبق تحلیل شما، ۱۴۰۰۰ دلار یک مقاومت و ۱۲۵۰۰ دلار یک حمایت برای بیت کوین می باشد. بر اساس استراتژی معاملاتی شما، اگر بیت کوین از ۱۴۰۰۰ دلار عبور کند، اقدام به خرید آن می نمایید و یا اگر قیمت بیت کوین به ۱۲۵۰۰ دلار برسد به دلیل نقطه حمایت در نظر گرفتن برای بیت کوین اقدام به خرید آن خواهید کرد.

در این حالت که خرید بیت کوین در دو نقطه مختلف صورت می‌گیرد، شما نیاز به یک سفارش OCO دارید. در قسمت Price، عدد ۱۲۵۰۰ دلار را ثبت کنید، چون قیمت بیت کوین در این لحظه در محدوده ۱۳۲۰۰ دلار می باشد، سفارش شما در همان لحظه وارد اردر بوک می شود و در صورتی که بیت کوین به ۱۲۵۰۰ دلار برسد، سفارش شما به طور کامل انجام خواهد بازار Spot و فرابورس شد.

در بخش استاپ شرط ورود برای حالت دیگر را وارد نمایید که در این مثال فرض شده ۱۴۰۰۰ دلار است. به عبارت دیگر شما به صرافی می‌گویید اگر قیمت بیت کوین ۱۴۰۰۰ دلار را بشکند سفارش من را وارد اردر بوک کن، و قیمت مد نظر را در قسمت Limit وارد نمایید، مثلا ۱۴۰۵۰ دلار را انتخاب کرده اید. زمانی که بیت کوین ۱۴۰۰۰ دلار را عبور کرد سفارش خرید شما با قیمت ۱۴۰۵۰ دلار وارد اردر بوک می شود. برای حالت سفارش فروش نیز مانند خرید خواهد بود و تفاوتی وجود ندارد.

سخن آخر

در این مقاله هدف آشنایی با مفهوم اسپات تریدینگ و نحوه کارکرد آن در بازار ارزهای دیجیتال است. هم‌چنین به بیان جزئیات Spot Trading در صرافی های مطرح مثل بایننس پرداختیم و با انواع سفارش‌هایی که وجود دارد آشنا شدیم. تقریبا تمامی معاملاتی که در ایران و در زمینه ارزهای رمزنگاری شده انجام می‌شود به صورت معاملات اسپات شکل می گیرد.

در سایر کشورها نیز علاوه بر این نوع معاملات، قراردادهای آتی نیز وجود دارد که انتخاب‌های بیشتری را پیش رویه تریدرها قرار می‌دهد. اما هنوز هم این نوع معاملات جزو معاملات پرطرفدار و محبوب در بازار ارزهای دیجیتال قرار گرفته است.

معاملات اسپات (Spot) چیست؟ (0 تا 100 آموزش کامل)

اسپات تریدینگ که معاملات لحظه ای نیز نامیده می شوند، به خرید یا فروش ارز، ابزار مالی یا کالا برای تحویل فوری در تاریخی معین اشاره دارد و شامل تحویل فیزیکی ارز یا کالا است. تفاوت قیمت در معاملات اسپات با معاملات فیوچرز ارزش زمان پرداخت را بر اساس نرخ بهره و زمان سررسید در نظر می گیرد. در معاملات اسپات نرخ مبادله ای که معامله بر اساس آن انجام می شود، نرخ ارز لحظه ای نامیده می شود.

اسپات تریدینگ (Spot Trading) چیست؟

معاملات اسپات یا نقدی بازاری است که در آن می توانید دارایی ها را با معامله گران دیگر در زمان واقعی معامله کنید. همانطور که از نامش پیداست، به محض تکمیل سفارش خرید/ فروش، معاملات بلافاصله یا در محل تسویه می شوند. به عنوان خریدار می توانید دارایی یا فیات یا ارز رمزنگاری شده دیگر را از فروشنده خریداری کنید. اغلب اوقات تحویل فوری است، اما گاهی اوقات بستگی به دارایی مورد معامله نیز دارد. بازارهای اسپات به اشکال مختلف مانند مبادلات شخص ثالث و معاملات بدون نسخه وجود دارد. مبادلات شخص ثالث به عنوان یک واسطه بین خریداران و فروشندگان عمل می کند، در حالی که معاملات فرابورس بین خریداران و فروشندگان بدون واسطه انجام می شود. سه جزء اساسی در هر بازار بورس خریدار، فروشنده و اردر بوک است. البته مفهوم بازار اسپات محدود به ارزهای رمزنگاری شده نیست و برای بسیاری از دارایی های مختلف مثل سهام، فارکس و اوراق بهادار نیز اجرا می شود.

در معاملات اسپات معامله گران تنها با دارایی که در لحظه منعقد شدن قرارداد در اختیار دارند می توانند معامله کنند و مانند معاملات آتی هیچ مارجین یا لوریجی وجود ندارد. صرافی های متمرکز در ازای دریافت کارمزد تراکنش ها، اجرای مقررات، امنیت و نگهداری از دارایی ها و.. را مدیریت می کنند. صرافی های غیر متمرکز نیز از طریق بلاک چین و قراردادهای هوشمند خدمات مشابه را عرضه می کنند.

قیمت ارز اسپات

قیمت اسپات یا لحظه ای، قیمت فعلی در بازار است که در آن می توان دارایی معینی را برای تحویل فوری خرید یا فروش کرد. قیمت قرارداد آتی معمولا با استفاده از قیمت لحظه ای یک کالا، تغییرات مورد انتظار در عرضه و تقاضا و نرخ بازده بدون ریسک برای دارنده دارایی تعیین می شود. قیمت های اسپات دائما در حال تغییر هستند و در لحظه تعیین قرارداد قیمت آن لحظه معامله می شود.

اسپات مارکت

اسپات مارکت مکانی است که خریداران و فروشندگان برای مبادله ارزهای رمزنگاری شده دور هم جمع می شوند. یکی از قابل توجه ترین ویژگی های بازار ارزهای رمزنگاری شده این است که تسویه حساب فوری اتفاق می افتد. در این مارکت ها خریداران دارایی را با ارز فیات یا وسیله دیگری از فروشنده خریداری می کنند و بلافاصله آن را دریافت می کنند.

یکی از صرافی های معتبر و امن ایرانی که می توانید به صورت لحظه ای معاملات اسپات را بدون پرداخت کارمزد انجام دهید صرافی ارز دیجیتال اکس کپیتال می باشد.

اسپات مارکت و صرافی ها

صرافی ها فروشندگان و معامله گرانی را که کالا، اوراق بهادار، معاملات آتی و سایر ابزارهای مالی را خرید و فروش می کنند گرد هم می آورند. بر اساس تمام سفارشات ارائه شده توسط شرکت کنندگان، صرافی قیمت و حجم فعلی را در اختیار معامله گران قرار می دهد. انواع بازار معاملات اسپات تریدینگ شامل موارد زیر است:

بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE): نمونه ای از صرافی است که معامله گران برای تحویل فوری سهام خرید و فروش می کنند. این بازار نقطه ای است.

بورس تجاری شیکاگو (CME): نمونه ای از صرافی است که در آن معامله گران قراردادهای آتی را خرید و فروش می کنند. این یک بازار آتی است و یک بازار نقطه ای نیست.

اسپات مارکت و فرابورس

معاملاتی که مستقیماً بین خریدار و فروشنده انجام می شود، فرابورس (OTC) نامیده می شود. مبادله متمرکز این معاملات را تسهیل نمی کند. بازار ارز بزرگترین بازار فرابورس جهان با گردش مالی متوسط روزانه 5 تریلیون دلار است. در معاملات فرابورس، قیمت می تواند بر اساس یک نقطه یا قیمت آینده باشد و شرایط الزاماً استاندارد نشده است و بنابراین ممکن است منوط به تشخیص خریدار و یا فروشنده باشد. همانند صرافی ها معاملات معاملات سهام فرابورس معمولا معاملات لحظه ای هستند، در حالی که معاملات آتی اغلب به صورت لحظه ای انجام نمی شوند.

مزایا و معایب بازار های نقطه ای

قیمت لحظه ای، قیمت فعلی برای خرید یا پرداخت و تحویل یک کالا یا دارایی خاص است. این بدان معناست که از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است زیرا قیمت ها در بازارهای مشتقه مانند معاملات آتی بر اساس این مقادیر خواهد بود. بازارهای محلی نیز به همین دلیل تمایل به نقدینگی و فعال شدن فوق العاده ای دارند. تولید کنندگان و مصرف کنندگان کالا در اسپات مارکت مشارکت می کنند و پس از آن در بازار مشتقات تحت پوشش قرار می گیرند. در اسپات مارکت همانطور که بیان شد قیمت لحظه ای و واقعی است و فعال و دارای نقدینگی بالاست و در صورت تمایل معامله گران می توانند تحویل فوری انجام دهند.

با این حال معایب بازار لحظه ای تحویل گرفتن کالای فیزیکی است. نکته منفی دیگر این است که بازارهای نقطه ای را نمی توان به طور موثر برای جلوگیری از تولید یا مصرف کالاها در آینده، جایی که بازارهای مشتقه مناسب تر هستند، استفاده کرد.

Order Book در اسپات مارکت

اردر بوک لیستی است که توسط صرافی یا معامله گران ارائه می شود و باید هنگام خرید و فروش به این قسمت توجه داشت. این فهرست الکترونیکی سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی خاص است که بر اساس سطح قیمت سازماندهی شده است. در اردر بوک تعداد سهم هایی که در هر نقطه قیمت پیشنهاد شده یا ارائه می شوند ذکر شده است. همچنین شرکت کنندگان در بازار سفارشات خرید و فروش را مشخص می کند، اگر چه برخی تصمیم می گیرند ناشناس بمانند. این لیست ها به معامله گران کمک می کند و شفافیت بازار را بهبود می بخشد زیرا اطلاعات تجاری ارزشمندی را ارائه می دهند. تقریبا در هر صرافی از اردر بوک ها برای لیست سفارشات دارایی های مختلف مانند سهام، اوراق قرضه و ارز استفاده می شود. این سفارشات می تواند به دو صورت دستی یا الکترونیکی باشد. اگرچه آنها به طور کلی حاوی اطلاعات یکسانی هستند، اما بسته به منبع ممکن است کمی متفاوت باشد. اطلاعات خرید ممکن است در بالا و پایین یا در سمت چپ و راست صفحه نمایش داده شود و در طول روز به طور مداوم به روز می شود.

به طور معمول یک اردر بوک دارای سه بخش است: سفارش خرید، سفارش فروش و سابقه سفارش. سفارشات خرید شامل اطلاعات خریدار مانند تمام پیشنهادات، مبلغ مورد نظر آن ها برای خرید و قیمت درخواست می باشد. سفارشات فروش هم مشابه سفارشات خرید است اما تاریخچه سفارشات، تمام معاملات انجام شده در گذشته را نشان می دهد. اردر بوک به معامله گران کمک می کند تا تصمیمات مالی و تجاری آگاهانه بگیرند و ببینند کدام صرافی ها سهام می خرند یا می فروشند و تعیین می کنند که عملکرد بازار توسط چه سرمایه گذارانی انجام می شود.

Ask و Bid و رابطه آنها با قدرت نقد شوندگی

Ask و Bid دو قیمت خاص در اردر بوک هستند. قیمت Bid بالاترین نرخی است که خریدار بابت خرید می تواند بپردازد و قیمت Ask پایین ترین قیمتی است که فروشنده حاضر است دارایی خود را بفروشد. Bid در اردر بوک در ابتدای لیست سفارشات خریدار قرار گرفته است و در یک اردر بوک قیمت Ask قیمتی است که در ابتدای لیست فروشنده نشان داده می شود. هرچه اختلاف بین بالاترین و پایین ترین کمتر باشد نقدشوندگی بیشتری در بازار دارد.

انواع سفارشات معاملاتی

سفارشات خرید و فروش در بازارهای مالی انواع متفاوتی دارند که در بخش زیر به طور مختصر به توضیح آن ها می پردازیم:

Market Order: در مارکت اردر فقط مقدار خرید یا فروش مشخص می شود و به صرافی این اجازه داده می شود که دارایی را به قیمت آخرین معامله در بازار خرید کرده و یا به فروش برساند.

Limit Order: این نوع سفارش خرید ساده ترین نوع انجام سفارش معاملات است و به عنوان سفارش با ثبت قیمت معین نیز شناخته می شود.

Stop Limit:استاپ لیمیت خود به دو دسته تقسیم می شود و پارامترهای بیشتری را در اختیار معامله گران قرار می دهد. این سفارش برای فعال شدن پیش شرط هایی دارد و برای آن به سه مولفه نیاز دارد: قیمت خرید یا لیمیت، مقدار خرید یا Amount و شرط انجام خرید یا استاپ.

OCO Order: oco ترکیبی از سفارشات لیمیت و استاپ لیمیت است و زمانی که یکی از شرایط یکی از دو قرارداد برقرار شود سفارش دیگر لغو می شود. چهار مولفه باید در این نوع سفارش تایید شوند که عبارتند از: Amount، Price، Limit و Stop. این مؤلفه ها توسط معامله گر تعیین و وارد می شوند.

معاملات اسپات (Spot) و چگونگی انجام آن

معاملات اسپات (Spot) زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذاران یک اوراق بهادار را با قیمت فعلی آن در بازار ارزهای دیجیتال خریداری کنند. در این معاملات پرداخت و دریافت ارز دیجیتال در لحظه صورت می‌گیرد. معاملات اسپات (Spot) در بازارهای فرابورس (OTC) و صرافی‌های بزرگ مانند بورس اوراق بهادار نیو‌یورک (NYSE) و بورس اوراق بهادار نزدک، قابل انجام است.
در این مقاله به بررسی دقیق‌تر به همراه مثال‌هایی از این نوع معاملات می‌پردازیم.

آنچه در این مقاله میخوانید :

معاملات اسپات (Spot) چیست؟

معاملات اسپات (Spot) یکی از انواع تراکنش‌های سرمایه‌گذاری در خرید و فروش ارزهای دیجیتال است، که در آن پرداخت و دریافت ارز دیجیتال مورد نظر بلافاصله صورت می‌گیرد.
سرمایه‌گذاران در معاملات خود اغلب به قیمت لحظه‌ای ارز دیجیتال مورد نظر اشاره می‌کنند. منظور از این قیمت لحظه‌ای یا اسپات همان قیمتی است که ارزش آن رمزارز را در آن لحظه در بازار نشان می‌دهد.
به قیمت اسپات یا لحظه‌ای، قیمت نقدی (Cash) نیز می‌گویند که در لحظه بروزرسانی می‌شود.
معاملات اسپات برای بسیاری از سرمایه‌گذاران جذابیت خاصی دارد. دلیل این جذابیت توانایی سرمایه‌گذاران به انجام معاملات روزانه و گرفتن پوزیشن‌های کوتاه (Short term positions) بدون تاریخ انقضا است.

برای مثال، زمانی که شما تصمیم بگیرید در ارز دیجیتال XYZ از طریق واسطه خود و با مارکت اردر سرمایه‌گذاری کنید، با پرداخت بلافاصله مالکیت آن ارز دیجیتال را به دست می‌آورید.

مشخصات معاملات اسپات (Spot)

این معاملات دارای ویژگی‌های مشخصی هستند، که همواره در آن‌ها وجود دارد. 3 مورد از مهمترین این خصوصیات عبارت‌اند از:
تراکنش‌ها با استفاده از قیمت لحظه‌ای یا اسپات صورت می‌گیرد.

دریافت دارایی دیجیتال مورد نظر در لحظه و بلافاصله پس از پرداخت است.
واریز وجه نیز به صورت آنی و بلافاصه است.

مکانیسم معاملات اسپات

همانطور که اشاره کردیم، قیمتی که مارکت اسپات دارد، قیمت لحظه‌ای ارز دیجیتال مورد نظر در مارکت است.
این قیمت توسط خریدار و فروشنده و طی یک پروسه اقتصادی به نام عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد. این امر، برخلاف قیمت قراردادهای فوروارد که بسته به ذخایر آن زمان و ارزش پول در زمان قرارداد دارد، است.

انواع مارکت اسپات

در حال حاضر دو مارکت برای انجام معاملات Spot وجود دارد. مارکت OTC و مارکت صرافی‌های بزرگ مانند بورس اوراق بهادار نیو‌یورک که در این بخش به توضیح هر کدام از این‌ها می‌پردازیم.

مارکت OTC

معاملات مارکت OTC در بورس اوراق بهادار توسط شخص ثالث تنظیم نمی‌شوند. در نتیجه اوراق معامله شده در این مارکت لیست الزامات کمتر و ریسک بالاتری در بین سایر اوراق دارند.
به علاوه، سرمایه‌گذاران می‎توانند معاملات اسپات (Spot) را با پرداخت و دریافت بلافاصله ارز دیجیتال مورد نظر انجام دهند.

صرافی‌های مارکت

صرافی‌های بزرگ و معتبر در سراسر دنیا این نوع از معاملات را انجام می‌دهند. برخی از این صرافی‌ها عبارت‌اند از:
بورس اوراق بهادار نیو‌یورک(NYSE)،نزداک، بورس اوراق بهادار لندن (LSE)، بورس اوراق بهادار شانگ‌های (SSE) و بورس اوراق هنگ کنگ (HKSE).
در تمام صرافی‌های ذکر شده، سرمایه‌گذاران توانایی انجام معاملات اسپات با دریافت و پرداخت فوری دارند.

سرمایه‌گذاران شخصی در مارکت

اکثر سرمایه‌گذاران معاملات خود را در مارکت اسپات و با قیمت اسپات انجام می‌دهند. در نتیجه در یک نگاه کلی به مارکت ارزهای دیجیتال، قیمت‌های لحظه‌ای که مشاهده می‌کنید، همان قیمت اسپات هستند.
اما معامله‌گران تکنیکی و با تجربه‌تر در معاملات فیوچرز و آپشن که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم، سرمایه‌گذاری می‌کنند.
دانستن تفاوت میان این 3 قرارداد به سرمایه‌گذاران امکان شناسایی موقعیت‌های بهتر و سودهای بیشتر را می‌دهد.

جایگزین معاملات اسپات

نقطه مقابل این معاملات، انواعی است که در آن‌ها دریافت و پرداخت سرمایه بلافاصله نیست.
معامله‌گرانی که درخواست انجام معامله با یک قیمت خاص و در تاریخی معین را دارند، باید در یکی از دو قرارداد زیر سرمایه‌گذاری کنند:

قراردادهای آپشن Option:

قراردادهایی که که به مالک حق خرید یک اوراق بهادار با قیمت و تاریخ توافقی را می‌دهند. اما در این قراردادها شخص تعهد انجام این کار را ندارد.

قراردادهای فیوچرز Future:

قراردادهایی که برای خرید و فروش مقدار از پیش تعیین شده‌ای از یک ارز دیجیتال با تاریخ و قیمت مشخص در آینده، تنظیم می‌شوند.

مزایای مارکت اسپات (Spot)

مارکت اسپات با انجام معاملات در یک محیط شفاف باعث بهینه سازی معاملات می‌شود. در این محیط تراکنش‌ها با قیمت‌های غالب، که اطلاعات عمومی و در دسترس همه هستند، انجام می‌شوند.
معامله‌گران در مارکت اسپات، توانایی نگه داشتن و پبدا کردن پوزیشنی بهتر در صورت عدم رضایت از قیمت فعلی را دارند.
این معاملات به نسبت معاملات فیوچرز که در برخی موارد دارای الزام وجود مینیمم مقدار دارایی برای یک قرارداد هستند، این شرط را برای انجام معاملات ندارند.

معایب مارکت Spot

به دلیل نوسانات برخی از این ارزها و دارایی‌های دیجیتال، سرمایه‌گذاران ممکن است رمزارزی را با قیمت در تورم و قبل از قیمت واقعی، خریداری کنند.
بنابراین، این نوع معاملات ممکن است دارای ریسک بالا به ویژه در دارایی‌هایی با نوسان بالا باشند.
در صورت مشاهده بی‌نظمی توسط یکی از طرفین در تراکنش بعد از نهایی شدن معامله اسپات، هیچ منبعی برای رجوع وجود ندارد.
همواره مقداری بی‌برنامگی در معاملات اسپات مشاهده می‌شود. این برخلاف معاملات فیوچرز (Futures) و فوروارد است، که بر اساس یک توافق بین طرفین در زمان و تاریخی در آینده هستند.
مارکت اسپات نسبت به زمانبندی انعطاف‌پذیر نیست، و طرفین باید دریافت اسپات را هندل کنند.
نرخ بهره در معاملات اسپات (Spot) از ریسک‌پذیری طرف مقابل تاثیر می‌گیرد.
معاملات ارز در بازارهای اسپات به دلیل پرداخت بدهی، مستعد ریسک طرف مقابل است.

داشتن استراتژی معامله

انتخاب استراژی قبل از انجام هرگونه تراکنش، یک امر حیاتی است. معامله‌گران باید نقاط ورود و خروج خود را در یک دارایی مشخص قبل از باز شدن پوزیشن، انتخاب کنند.
استفاده از سقف و تحلیل قیمت‌ها، توانایی انتخاب استراتژی را به کاربران می‌دهد. همچنین، استفاده از نقاط توقف و لیمیت‌ها، به کاربران در تصمیم‌گیری بهتر، کمک می‌کند.
برخی از مهمترین و کاربردی‌ترین لیمیت‌ها را در این بخش به طور خلاصه توضیح می‌دهیم.

لیمیت اردر Limit Order:

پوزیشن شما را در صورت رسیدن قیمت به سطح انتخابی شما، می‌بندد.

توقف نرمال Normal Stop:

پوزیشن شما به صورت خودکار، در صورت حرکت مارکت در خلاف جهت آن، بسته می‌شود.

توقف تضمینی Guaranteed Stop:

پوزیشن دقیقا در قیمت انتخابی بسته شده و ریسک لغزش را کاهش می‌دهد.

توقف دنباله‌دار Trailing Stop:

به دنبال حرکت مثبت قیمت است و پوزیشن را در صورت حرکت خلاف جهت هدف، می‌بندد.

کلام آخر

مارکت اسپات یک مارکت مالی است که دارایی‌هایی مانند ارزهای دیجیتال در جهت دریافت و پرداخت فوری، در معرض ترید می‎گذارد.
دریافت دارایی مورد نظر بستگی به صرافی دارد. مارکت اسپات به عنوان مارکت نقدی یا فیزیکی نیز شناخته شده‌است. زیرا پرداخت‌ها به صورت فوری بوده و از دارایی یک نسخه فیزیکی موجود است.
میان 3 مارکت اشاره شده در متن، مارکت معاملات اسپات (Spot) تنها مارکتی است که در آن کاربر مالک دارایی معامله شده، است.
با توجه به این نکته، در صورتی که ریسک پذیری پایینی دارید و نمی‌خواهید در یک لحظه دارایی خود را از دست دهید، بهتر است از معاملات اسپات برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال استفاده کنید.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بازار بورس دارد؟

بورس (Exchange) به بازاری سازمان یافته گفته می شود که در آن قیمت گذاری، خرید و فروش کالا و اوراق بهادار انجام می گیرد. داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (Over-the-counter) یک نوع اوراق بهادار است که در بازار بورس رسمی و تحت نظارت آن معامله نمی شود و به صورت مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه واسطه ای انجام می گردد. فرابورس نیز ساختاری مانند بازار بورس دارد و در آن سهام شرکت ها مبادله می شود و با توجه به میزان عرضه و تقاضا، قیمت گذاری انجام می گردد.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بازار بورس دارد؟

فرابورس

بورس (به فرانسوی Bourse ) و (به انگلیسی Exchange ) به بازاری سازمان یافته گفته می شود که در آن قیمت گذاری، خرید و فروش کالا و اوراق بهادار انجام می گیرد. اگر بخواهیم به یک زبان ساده بورس را تعریف کنیم، می توانیم آن را یک بازار در نظر بگیریم.

همان طور که در بازارهای سنتی، کالا و سرمایه های مختلف به ازای دریافت پول معامله می شوند، در بورس نیز دارایی های گوناگونی خرید و فروش می شوند. اما تفاوت در اینجاست که می توان بورس را یک بازار رسمی و دائمی نام گذاری کرد. در ادامه به معرفی مفاهیم مهم این بازار می پردازیم.

اوراق بهادار ( Security )

اوراق حقوق صاحبان سهام ( Equity )

اوراق بدهی یا اوراق قرضه ( Bond )

ابزارهای مشتقه ( Derivative Contract )

• قرارداد سلف

• قرارداد آتی یا قرارداد آینده ( Futures Contract )

• قرارداد اختیار معامله ( Option )

• قرارداد معاوضه یا سواپ ( Swap )

• پیمان آتی ( Forward contract )

بورس اوراق بهادار ( Stock exchange )

بورس کالا ( Commodity exchange )

بورس انرژی ایران ( Iran Energy Exchange )

در دنیا یک نوع بورس دیگر به نام بورس ارز هم وجود دارد که در آن ارزهای خارجی مبادله می شوند. البته کارگزاری های بورس ایران در این حوزه فعالیت ندارند و مبادلات ارزی به صورت دستی، در صرافی و یا بازار آزاد انجام می گیرد. (1)

فرابورس چیست؟

داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس ( off exchange یا Over-the-counter ) و یا به صورت اختصاری OTC ، یک نوع اوراق بهادار است که در بازار بورس رسمی و تحت نظارت آن معامله نمی شود و به صورت مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه واسطه ای انجام می شود.

همچنین، اصطلاح فرابورس می تواند در مورد سهامی به کار برده شود که به جای یک بورس متمرکز در بازارهای دلالی ( Market Dealer ) معامله می شود. علاوه بر این، فرابورس به دیگر ابزارهای مالی، مانند اوراق مشتقه (که از طریق یک بازار دلالی معامله می شوند) یا به اوراق بدهی نیز اشاره دارد.

به این نکته مهم توجه داشته باشید که معاملات فرابورس بدون راهنمایی و نظارت صرافی ها انجام می شود. بورس اوراق بهادار ( Stock exchange ) نقدینگی ایجاد می کند، شفافیت به وجود می آورد، قیمت بازار را حفظ می کند و ریسک اعتباری پیش فرض طرفین در طول معامله را کاهش می دهد. (1)

در خصوص تاریخچه شروع فعالیت بازارهای بورسی در ایران باید بگوییم، بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ افتتاح شد و شرکت فرابورس ایران در سال 1387 در اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری تهران به ثبت رسید و بازار فرابورس ایران به صورت رسمی در مهر ماه سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را شروع کرد. (1)

ساختار فرابورس چگونه است و چه شرکت هایی در آن حضور دارند؟

فرابورس نیز ساختاری مانند بازار بورس دارد و در آن سهام شرکت ها مبادله می شود و با توجه به میزان عرضه و تقاضا قیمت گذاری انجام می گردد. به صورت کلی، فرابورس شامل پنج بازار با نام های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است و زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کند.

سهام شرکت هایی که شرایط تعیین شده توسط این سازمان را داشته باشند در بازار اول و دوم خرید و فروش می شوند و شرکت هایی که هنوز شرایط و اعتبار لازم را کسب نکرده اند، می توانند در بازار پایه حضور پیدا کنند.

در بازار اول، شرکت های سهامی عام که بر اساس ضوابط پذیرش موفق بــه کسب شرایط لازم شده اند، می توانند سهام شرکت خود را در بازار فرابورس عرضه کنند. در بازار دوم نیز مانند بازار اول، معاملات سهام شرکت های سهامی عام انجام می پذیرد اما شرایط پذیرش در آن، آسان تر از بازار اول است.

بازار پایه فرابورس با هدف ایجاد قابلیت خرید و فروش سهام شرکت هایی که موفق نشده اند تا در بورس و یا دیگر بازارهای فرابورس پذیرش شوند، ایجاد شده است. در این بازار امکان حضور بسیاری از شرکت های سهامی وجود دارد. (1)

مزایای سرمایه گذاری در فرابورس چیست؟

سهولت در پذیرش

تامین مالی راحت

شرکت هایی که موفق به پذیرش در فرابورس می شوند، به راحتی و بدون صرفه هزینه زیادی می توانند اقدام به جذب سرمایه گذاران جدید و تامین مالی نمایند.

برخورداری از معافیت های مالیاتی

یکی از مهم ترین مزایای پذیرش در فرابورس، امکان استفاده از معافیت های مالیاتی تا حداکثر به میزان 10 درصد از درآمد است. البته شرکت هایی شرکت هایی که در بازار پایه حضور دارند، نمی توانند از این معافیت استفاده کنند.

وثیقه گذاری سهام

از آنجا که بانک ها، سهام شرکت های پذیرش شده در فرابورس را به عنوان دارایی قابل قبول به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت می شناسد، افرادی که در فرابورس دارای سهام هستند، می توانند برای دریافت تسهیلات، سهام خود را به وثیقه بگذارند.

امکان انتشار اوراق بهادار

شرکت های حاضر در فرابورس می توانند حداکثر تا میزان 60 درصد سرمایه لازم برای اجرای پروژه های خود را از طریق انتشار اوراق تامین نمایند.

سهولت خارج شدن از فرابورس

در صورتی که شرکت های حاضر در فرابورس قصد خروج از آن را داشته باشند، به راحتی می توانند با طی فرآیند مربوطه آن را به انجام برسانند. این شرکت ها می توانند به بازارهای دیگر منتقل شوند و حتی به شرکت سهامی خاص تبدیل گردند.

عدم وجود حجم مبنا

حجم مبنا در خصوص سهام مبادله شده در فرابورس استفاده نمی شود، به همین دلیل معاملات دارای قابلیت نقد شوندگی بالاتری هستند و روان تر انجام می شوند همچنین، عرضه و تقاضا برای این نوع سهام خیلی زود متعادل می شود و مدت زمان زیادی صف خرید و فروش ادامه پیدا نمی کند. (2)

شرایط خرید و فروش سهام در فرابورس چیست؟

توجه به این نکته بسیار مهم است که سهام شرکت های فرابورسی و بورسی با بازار Spot و فرابورس یک کد معاملاتی قابل مبادله هستند. به همین منظور، شما می بایست قبل از آغاز انجام معامله، جهت دریافت کد بورسی خود از کارگزاری های مجاز اقدام کنید. یکی از سوالاتی که برای بسیاری از افراد علاقه مند به سرمایه گذاری در بازارهای مالی به وجود می آید، این است که شرایط معامله در فرابورس چیست و چه تفاوتی با معامله در بورس دارد؟

در پاسخ باید بگوییم که خرید و فروش سهام در فرابورس هیچ گونه تفاوتی با معامله در بازار بورس ندارد و با یک کد بورسی می توانید معاملات خود را در فرابورس با استفاده از سامانه کارگزاری های مختلف انجام دهید. در واقع، تفاوت عمده ای در روش معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد. (2)

تفاوت های بورس و فرابورس

تقسیم بندی بازار

فرآیند پذیرش

زمان معاملات

علاوه بر موارد گفته شده، بورس دارای مزایایی مانند شفافیت قیمت ها و ریسک کمتر است اما در فرابورس به این صورت نیست؛ چرا که شرایط معاملات غالبا با توافق طرفین معامله مشخص می شود. (3)