تفاوت اصلاح (Retracement) و برگشت (Reversal) در چیست؟
همهی سهامداران و سرمایهگذاران در هنگام سهامداری با موقعیتهایی روبرو میشوند که در آن روند حرکت قیمت سهم مخالف با آن چیزی که باید باشد حرکت میکند. در این مواقع دو سناریوی اصلاح (پیمایش مجدد) یا برگشت به وجود میآید. اما بسیاری قابلیت تشخیص و تفکیک این دو را از یکدیگر ندارند.اصلاح قیمت چیست؟
روند اصلاحی، روند بازگشتی، تحلیل تکنیکال، اصلاح فیبوناچی
بسیاری از کسانی که دست به سرمایه گذاری میزنند، همیشه در روندهای نزولی بازار با این سوال مواجه میشوند که آیا افت قیمت سهامشان روندی بلند مدت خواهد بود یا صرفا وقفهای است که در حرکت صعودی سهم به وجود آمده است. بعضیها سهام خود را در این موقعیتها میفروشند اما بعد از چند روز دوباره شاهد صعود آن هستند. این اتفاق ضربه بزرگی به سرمایهگذاران وارد میکند و البته بسیار رایج است. اگرچه همیشه نمیتوان از این رخدادها پیشگیری کرد، اما اگر بدانید که چطور باید این اصلاحات را شناسایی کنید و به کار بگیرید، میتوانید تغییرات بزرگی در میزان کارآمدی استراتژی خود ایجاد کنید.
اصلاح (Retracement) و برگشت (Reversal)
اصلاح به برگشتهای موقت قیمت گفته میشود که در روندهای بلند مدت اتفاق میافتد. نکته کلیدی در این مقوله این است که برگشت قیمت موقتی است و تغییری در روند بلند مدت سهم ایجاد نمیکند. از آن سو اما برگشت به زمانی گفته میشود که جهت حرکت روند تغییر میکند؛ یعنی سهم در ادامه برای مدتی طولانی در جهتی مخالف جهت حرکت قبلی خود حرکت خواهد کرد.
به خاطر داشته باشید که روندهای بلند مدتی که در نمودار زیر مشاهده میکنید علیرغم اصلاحات مقطعی همچنان ثابت مانده و قیمت سهم همچنان رو به افزایش است. وقتی قیمت بالا میرود، سقفهای جدید ایجاد میشود، و وقتی پایین میآید، پیش از این که به کف قبلی خود برسد، دوباره به سمت بالا حرکت میکند. یکی از اصول روندهای صعودی این است که سقفها همیشه بالاتر از سقف قبلی و کفها نیز همیشه بالاتر از کف قبلی خواهند بود. تا زمانی که این اصل برقرار باشد، روند صعودی است. اگر سقف جدید پایینتر از سقف قبلی و یا کف جدید پایینتر از کف قبلی باشد، آن گاه باید روند کنونی سهم را زیر سوال ببریم و این احتمال را بدهیم که سهم در حال ورود به حالت برگشتی است.
ضرورت شناخت اصلاحات
برای هر سرمایه گذاری ضروری است که بتواند اصلاحات را از روندهای بازگشتی تشخیص دهد. وقتی میخواهید حرکت قیمت یک سهم را شناسایی کنید، چند عامل اساسی وجود دارد که باید آنها را برای تشخیص دقیق الگوی حرکتی سهم در نظر بگیرید:
عامل | اصلاحی | برگشتی |
حجم | سود سهام توسط معاملهگران خرد به دست میآید (معاملهی بلوکهای کوچک) | سهامداران حقوقی داراییهای خود را میفروشند (معاملهی بلوکهای بزرگ) |
جریان پول | افزایش بهره خرید بههنگام روند نزولی | بهره خرید بسیار کم |
الگوهای نموداری | اگر چیزی وجود داشته باشد، چند الگوی برگشتی معدود خواهد بود | چندین الگوی برگشتی وجود خواهد اصلاح قیمت چیست؟ داشت |
بهره کوتاه مدت* | بدون تغییر | رو به افزایش |
بازه زمانی | برگشت در بازه کوتاه مدت، حداکثر یک تا دو هفته | برگشت در بازه بلند مدت، حداقل چند هفته |
فاندامنتالها | بدون تغییر | همراه با تغییر یا با گمانهزنی برای تغییر |
آخرین فعالیت | معمولا بلافاصله پس از سودهای سنگین | میتواند هر زمانی رخ دهد |
کندلها | کندل تردید (Indecision) – این کندلها معمولا بالا و پایینهای طولانی دارند | کندل برگشتی – این کندلها با الگوهای پوششی، سربازی و سایر الگوهای مشابه ظاهر میشوند |
* به یاد داشته باشید که بهرهی کوتاه مدت در هنگام ثبت گزارش به تعویق میافتد، بنابراین تشخیص قطعی آن بسته به بازهی زمانی مورد نظر شما میتواند دشوار باشد.
به طور خلاصه دربارهی جدول بالا میتوان گفت که در جریانهای اصلاحی تردیدهای زیادی وجود دارد، در حالی که در روندهای برگشتی قاطعیت بیشتری به چشم میخورد. حجم معاملات در اصلاحات احتمالا پایین است، ولی در برگشتها سنگینتر خواهد بود. اولی منفعل و دومی متخاصم است. روند اصلاحی روندی رو به بالاست که با کفهای بالاتر از کف قبلی و سقفهای بالاتر از سقف قبلی شناخته میشود، در حالی که در برگشت معمولا عکس این اتفاق رخ میدهد و شاهد الگوهایی مثل سقف دوقلو یا الگوهای سر و شانه هستیم. حتی نوسانات کوتاه مدتی که توسط کندلهای تکی شکل میگیرند هم اغلب در طول روندهای اصلاحی با تردید همراه هستند، در حالی که کندلهای شکلدهندهی روندهای برگشتی معمولا طولانیاند و نقاط لمس زیادی دارند.
حال سوال این است که چرا شناسایی اصلاحات این قدر اهمیت دارد؟ وقتی یک سهم دچار موج اصلاحی میشود، اکثر معاملهگران و سرمایهگذاران با تصمیم سختی مواجه میشوند. در این موقعیت سه گزینه در برابر آنها قرار میگیرد:
۱. دارایی خود را در طول دوره نزولی نگه دارند که در این صورت اگر موج اصلاحی طولانی شده یا به روند برگشتی تبدیل شود، ممکن است زیان سنگینی به آنها وارد کند.
۲. دارایی خود را بفروشند و دوباره خرید کنند که در این صورت به لحاظ کارمزد و تفاوت قیمت فروش و خرید متضرر میشوند. همچنین اگر رشد مجدد سهم به سرعت شکل بگیرد ممکن است فرصت خرید را از دست بدهند.
۳. سهم را برای همیشه بفروشند که در این صورت اگر سهم دوباره برگردد، حتما حسرت این تصمیم خود را خواهند خورد.
اگر سرمایهگذار بتواند به خوبی تشخیص دهد که سهم دچار موج اصلاحی شده یا برگشتی، میتواند هزینه و زیانهای احتمالی را کاهش داده و سود بیشتری به دست آورد.
تعیین بازه
زمانی که فهمیدید چطور باید موجهای اصلاحی را شناسایی کنید، میتوانید یاد بگیرید که چگونه باید بازهها را تشخیص دهید. موارد زیر از جملهی ابزارهایی هستند که در این راه میتوانند به شما کمک کنند:
- اصلاح فیبوناچی
- سطحهای حمایت و مقاومت در نقطههای محوری
- سطحهای حمایت و مقاومت در خط روندها
اصلاح فیبوناچی
اصلاحات مبتنی بر نسبتهای فیبوناچی ابزارهای فوقالعادهای برای محاسبهی بازهی اصلاح هستند. با کمک ابزار Fibonacci Retracements که در اکثر نرمافزارهای نمودارکشی وجود دارد، میتوانید خطی از سقف تا کف آخرین موج جنبشی رسم کنید.
اصلاحات بین ۲۳ تا ۷۸ درصد در آخرین موج جنبشی رایج هستند. این اتفاق به معنای آن نیست که قیمت سهم مثلا ۲۳ درصد افت میکند، بلکه یعنی اگر سهم از ۱۰ به ۵ دلار رسید، احتمالش بالاست که حداقل ۲۳ درصد از این مقدار را اصلاح کند، یعنی به ۱.۱۵ دلار برسد. بنابراین عقبگرد از ۱۵ به ۱۳.۸۵ دلار یا حتی رسیدن به ۱۱ دلار ممکن است. در این نقطه، با فرض بر این که ۱۵ دلار سقفی جدید و ۱۰ دلار آخرین کف سهم بوده، روند همچنان صعودی است. اگر قیمت به بالای ۱۰ دلار برگردد، با فرض این که سقفی جدید شکل بگیرد، روند همچنان پایدار است. اما چنانچه قیمت سهم از ۱۵ دلار بالاتر نرود، شاید زمان آن رسیده که دارایی خود را بفروشید.
در نمودار زیر روند حرکتی قیمت صعودی است. در یکی از موجهای اصلاحی قیمت ۶۱.۸ درصد افت میکند اما دوباره به سقف جدیدی دست مییابد.
نقاط محوری
از نقاط محوری بههنگام تعیین بازه اصلاحات هم استفاده میشود. از آنجایی که قیمت معمولا در نزدیکی سطحهای حمایت و مقاومت در نقطههای محوری بر میگردد، اگر قیمت در این موجها به حرکت خود ادامه دهد، روند قدرتمندی را شاهد هستیم، در حالی که توقف و بازگشت معنای عکس این قضیه را دارد. نقاط محوری از قیمتهای روز گذشته به دست آمده و معمولا توسط معاملهگران روزانه برای نمایش نواحی مقاومت و حمایتیِ روز بعد استفاده میشود.
حمایت خط روند
در انتها، اگر خط روندهایی که از روندهای بزرگ حمایت میکنند با حجم بالا شکسته شوند، به احتمال زیاد روند برگشتی شکل گرفته است. الگوهای نموداری و کندلی اغلب در ترکیب با این خط روندها استفاده میشوند تا روندهای برگشتی را تایید کنند.
نمودار زیر همین اتفاق را نشان میدهد. ابتدا روند نزولی در جریان بوده، اما سپس قیمت از خط روند فراتر رفته است. در این نقطه، قیمت سهم به سقفی جدید رسیده است. پس از شکست خط روند، اصلاحی کوچک اتفاق افتاده ولی در نهایت روند صعودی با حجمهای بالا ادامه یافته است. این موجها دیگر به عنوان اصلاحات روند نزولی به حساب نمیآیند، چون جهت حرکت روند تغییر یافته و حالا به شکل صعودی درآمده است.
کنار آمدن با سیگنالهای اشتباه
اگر یک موج اصلاحی همهی معیارهای جدول بالا را در خود داشته باشد، باز هم ممکن است به یک روند برگشتی تبدیل شود. بهترین راه برای محافظت از داراییهای شما در برابر چنین اتفاقی این است که برای خودتان حد ضرر تعیین کنید. برای انجام این کار میتوانید از روشهای زیر کمک بگیرید:
۱. سطحهای اصلاحی را با استفاده از تحلیل تکنیکال تخمین زده و حد ضرر خود را درست زیر این سطوح تعیین کنید.
۲. میتوانید حد ضرر خود را درست زیر خط روند حمایتی بلند مدت یا میانگین متحرک قرار دهید.
در حالت ایدهآل، کاری که باید بکنید این است که ریسک خروج در موجهای اصلاحی را کاهش دهید، اما امکان خروج در روندهای برگشتی را برای خودتان حفظ کنید. این کار تمرین میخواهد و نمیتوانید از صحت آن اطمینان کامل داشته باشید. گاهی اوقات، جهشی که مثل روند برگشتی به نظر میرسد در نهایت چیزی جز یک موج اصلاحی نیست و بالعکس.
کلام آخر
شما باید بتوانید به عنوان یک معاملهگر میان اصلاح و برگشت تمایز قائل شوید. در غیر این صورت ممکن است فرصتهای بسیاری را از دست بدهید و متضرر شوید. اگر دانش تکنیکال خود را با این راهکارهای کمکی ترکیب کنید، میتوانید تا حد قابل قبولی از این ریسکها اجتناب کرده و سرمایه گذاریهای بهتری انجام دهید.
پولبک و اصلاح قیمت در بورس چیست؟
پولبک در یک جمله به بوسه خداحافظی معروف است یعنی سهم برای آماده شدن جهت صعود و یا نزول پرقدرت به خط روندی که براش ترسیم شده برخورد میکند و به روندی که در پیش گرفته برمیگردد .
به عبارت دیگر پولبک ( pullback ) حالتی است که قیمت برای آخرین بار به محدودهای که قبلا در آن بوده برمیگردد و آن را لمس میکند.
برای توضیح بیشتر فرض کنید که قیمت همواره در بالای خط روند در حال نوسان بوده و پس از مدتها خط روند را میشکند و حرکتی خلاف جهت روند را آغاز میکند.
در این حالت برخی از سهامداران موفق به بستن پوزیشن خود نمیگردند و زیان های زیادی را متحمل میشوند. اما بازار همواره این گونه بیرحم نبوده و در برخی موارد فرصتی دوباره به سهامداران میدهد تا موفق به بستن موقعیت معاملاتی خود شوند.
توضیح فوق را با ذکر یک مثال ادامه میدهیم.
در شکل زیر نمودار سهام فملی را مشاهده میکنیم که پس از مدتها خط روند صعودی رو به پایین شکسته شده است. در این حالت سهم وارد روند اصلاح میشود.
پس از چند روز سهم تلاش میکند تا دوباره خود را به بالای خط روند برساند و به آن حمله میکند. در این حالت قیمت در اکثر مواقع موفق به لمس خط روند میگردد اما در شکستن آن ناموفق است و دوباره وارد روند ریزشی میگردد که این روند ریزشی قویتر از قبل است.
به این اتفاق پولبک به خط روند صعودی میگوییم و در این مورد فرصت دوبارهای برای فروش سهام به سهامداران داده میشود.
در مثال دیگری شاهد شکست خط روند نزولی در نماد واتی و پولبک به آن هستیم.
پولبک منحصر به خطوط روند نیست و در تمام خطوط حمایت، سر و شانهها و کفهای دو قلو نیز امکان اتفاق آن وجود دارد.
در مثال زیر شاهد تشکیل الگوی سر و شانه سقف در نماد خودرو و پولبک موفق به خط گردن هستیم که فرصت مجددی به فروشندگان برای خروج از سهم داده است.
نتایج تحقیقات توماس بولکوفسکی ( معامله گر موفق ) درباره پولبک
۱- بیش از ۵۸ درصد روندها بعد از شکست حمایتها یا مقاومتهای معتبرشان به نقاط شکست پولبک میکنند.
۲- پولبکهای معتبر به صورت معمول در زمانی کمتر از ۳۰ روز شکل گرفته و تکمیل میشوند.
۳- در اصلاح قیمت چیست؟ بیش از ۶۶ درصد موارد، روندهایی که با حجم معاملات چشم گیری نسبت به میانگین سی روز گذشته حمایتها یا مقاومتهای خود را شکسته بودند پولبکهای قدرتمندی را تشکیل میدهند.
لذا میتوان ادعا کرد که روندها زمانی که حمایتها و یا مقاومتها را با حجم چشم گیری میشکنند علاقه زیادی به پول بک دارند.
۴- اگر روند قبل از شکست مقاومت خود سه روز متوالی قیمت پایانی کمتر از قیمت پایانی روز قبل داشته باشد احتمال شکلگیری پول بک بعد از شکست (منطقه حمایتی) به طور چشمگیری کاهش مییابد.
همچنین در صورتی که قبل از عبور از مقاومتها سه روز متوالی قیمت پایانی بالاتر از قیمت روز گذشته باشد احتمال شکل گیری پولبک کاهش میابد.
۵- برخلاف تصور عموم پولبک نباید حتما بازگشت به نقطه شکست باشد بلکه نفوذ حداکثر دو روزه در محدوده نقطه شکست قابل پذیرش هست.
۶- روندها علاقه دارند شش روز بعد از شکست مرحله اول پولبک رو به اتمام برسانند و مرحله دوم پولبک را در طی یازده روز به پایان ببرند.
بررسی هزاران نمودار توسط استاد بولکوفسکی نشان میدهد ۴۷ درصد (کمتر از نیمی) از روندها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را پیگیری میکنند در حالی که ۵۳ درصد روندها بعد از پولبک، با قدرت روند قبلی را از دست داده یا رفتارهایی خلاف انتظار انجام میدهند.
آقای بولکوفسکی پیشنهاد میکند بعد از پولبک به نقطه شکست برای نظر دادن در مورد این که آیا روند قبل از شکست پیگیری میشود یا نه. اجازه بدهید روند از محدوده پولبک در جهت روند قبل از شکست به طور کامل خارج بشود و بعد نظر بدهید.
اصلاح قیمت چیست؟
اصلاح یعنی اینکه سهمی در حال صعود یا نزول است ولی این سهم همیشه نزول یا صعود نمیکند بلکه وسط کار یک اصلاح انجام میدهد.
مثلا سهم از قیمت ۲۰۰ تومان به ۱۵۰ تومان رسیده و بعد یک موج مثبت در نمودار آن شکل میگیرد و تا ۱۷۰ رشد میکند، بعد دوباره نزول کرده و افت سهم از ۱۵۰ به ۱۷۰ اصلاح سهم در روند نزولی نام دارد.
از طرف دیگر سهمی در حال رشد است، مثلا از ۲۰۰ تومان به ۳۰۰ تومان رسیده و به خاطر جو روانی بازار و مقاومتها و اینکه معمولا هیچ اصلاح قیمت چیست؟ موقع صعودها شارپ نخواهند بود استراحتی میکند و مثلا تا قیمت ۲۵۰ تومان پایین میآید که به این حالت اصلاح در صعود گفته میشود.
در حالت کلی سهم به صورت شارپ صعود و یا نزول نمیکند و معمولا بصورت پلکانی بالا یا پایین میرود.
قیمت اصلاح صورت و ابرو بانوان چقدر است؟
قیمت اصلاح صورت و ابرو آرایشگاه به آرایشگاه و آرایشگر به آرایشگر متفاوت است. اساسا خدمات مربوط به آرایش و پیرایش بسته به موقعیت مکانی سالن زیبایی و متراژ و تعداد پرسنل و صد البته معروف و مشهور بودن آرایشگاه و کیفیت کاری که برای مشتری انجام می دهند، قیمتهای نسبتا متفاوتی خواهند داشت. علاوه بر همه اینها برای نرخگذاری دستمزد و اجرت کار اصلاح صورت و ابرو، متغیرهایی مثل نوع انجام اصلاح مثل اینکه اصلاح صورت با بند صورت بگیرد یا وکس و شمع، کیفیت و برند متریالهای بهکار رفته برای اصلاح با وکس یا برداشتن ابرو با تیغ و . هم از عوامل موثر بر قیمت اصلاح صورت و ابرو بانوان هستند. البته اتحادیه آرایشگران زنانه تهران می گوید تعرفههای تعیینشده از سوی این نهاد صنفی برای تمام آرایشگاهها لازمالاجراست و سالنها باید این قیمتهای مشخصشده را روی دیوار و در معرض دید مشتری نصب کنند.
در هر صورت بنا بر اعلام اتحادیه آرایشگاههای زنانه نرخ اصلاح صورت و ابرو درجه یک از 50هزار تومان تا 100هزار تومان متغیر است. حواستان باشد همانطور که گفته شد در نرخگذاری هزینه اصلاح صورت و ابرو اینکه کار با بند و موچین انجام شود یا وکس و شمع هزینه را بالا و پایین می کند. اصلاح صورت معمولی با بند بین 15هزار تومان تا 20هزار تومان و اصلاح خیس صورت هم 20هزار تومان تا 30هزار تومان خواهد بود. شیو و وکس صورت هم بهترتیب 15هزار تومان و 35هزار تومان تا 40هزار تومان قیمتگذاری می شوند. هزینه اصلاح ابرو با موچین هم از اصلاح قیمت چیست؟ 20هزار تومان تا 30هزار تومان هزینه برمیدارد.
قیمت هاشور ابرو و هزینه تتوی ابرو به چه عواملی بستگی دارد؟
یکی از مهترین بخشها در تخمین و برآورد هزینه اصلاح صورت و ابرو، این است که آیا مشتری نیاز و درخواست خدمات جانبی مثل هاشور و سایه ابرو یا قرینهسازی ابرو دارد یا خیر؟ مثلا تیغ و قیچی ابرو از 15هزار تومان قیمتگذاری می شود و قیمت هاشور ابرو و قیمت سایه ابرو هم بهترتیب از 400هزار تومان و 500هزار تومان نرخگذاری می شود که بسته به متریال و نوع مواد بهکار رفته برای هاشور و سایه و اینکه مثلا هاشور میکروپیگمنتیشن باشد یا میکروبلیدینگ و البته رنگ آن تولرانس قیمت خواهد داشت. هزینه هاشور ابرو با میکس سایه هم از 420هزار تومان شروع می شود. بلید یا فیبروز ابرو و لیفت ابرو هم بهترتیب دستکم 450هزار تومان و 200هزار تومان هزینه دارند.
آیا میتوان به هزینه کردن برای تتو و هاشور ریختگی و شکستگی ابرو را اصلاح کرد؟
قیمت قاب ابرو که برای ترمیم ابروهای شکسته و کمپشت و قرینه سازی ابرو استفاده می شود بسته به تعداد موجود در بسته و برند و . هم چندان بالا نیست و معمولا بین 25هزار تومان تا 40هزار تومان خواهد بود. آرایشگران می گویند قاب ابرو از جنس پلاستیک PLA ساخته می شود و یک شابلون بسیار با دوام و منعطف است که به دلیل قابلیت شستوشویی که دارد امکان چندین بار استفاده را هم به شما می دهد. حتی مدلهای قاب ابرو کیتهای ویژهای دارند که به شما امکان آرایش چشم خود مثل سایه و خط چشم کشیدن را هم می دهد و چون یکبار مصرف نیستند اغلب هم از نظر برخی از مدلهای آن دارای کیتهای ویژهای هستند که حتی امکان انجام خط چشم و سایه چشم را نیز به شما می دهند. از آنجایی که قاب ابرو قابلیت شستشو و استفاده چندین باره را به شما می دهد، خرید آن چندان بار مالی زیادی برایتان در پی نخواهد داشت و نسبت به هاشور و تتو ارزانتر خواهد بود.
پاکسازی تتو و هاشور ابرو چقدر هزینه دارد؟
یکی از دردسرهای هاشور یا تتو زدن ابرو این است که اگر به هر دلیل مثل حساسیت به رنگ ابرو یا تغییر سلیقه و تکراری شدن مدل ابروی مذکور و حتی ایدهآل درنیامدن فرم ابروی هاشور یا تتوزدهشده، پاککردن آن خودش مستلزم صرف هزینه و زمان و استفاده از مواد شییمیایی یا لیزر است. بعد از پاکسازی تتو هم تا چند روز باید آنتیبیوتیک مصرف شود که خودش یک موضوع بهداشتی و درمانی مهم است که ممکن است منجر به مقاومت بدن شما نسبت به آنتیبوتیکها و اصلاح قیمت چیست؟ عدم جوابدهی داروها در زمانهای بیماری شود. هزينه پاك كردن هاشور ابرو با ليزر هم بسته به اینکه نوع رنگ تتو و هاشور بهکار رفته برای شما چیست و چقدر مقاومت نشان می دهد و به چندجلسه پاکسازی نیاز دارد، متفاوت خواهد بود. طبعا یک هاشور با رنگ روشن و غلظت کم تعداد جلسات کمتری نسبت به یک هاشور تیرهرنگ و غلیظ برای پاکسازی نیاز دارد. درکل بهطور میانگین پاککردن هاشور ابرو با لیزر تقریبا 210هزار تومان تا 400هزار تومان می تواند خرج روی دست شما بگذارد.
نهایتا مهمترین مسئله در بحث هزینههای مربوط به آرایش و پیرایش صورت و ابرو این است که حتما برای کار از مواد و متریالی باکیفیت و استاندارد و دارای پروانه سلامت استفاده شود و انجام خدماتی مثل هاشور و تتو هم حتما در سالنهای معتبر و با حفظ اصول بهداشت فردی و شخصی بودن و ضدعفونی کردن ابزارهای کار صورت بگیرد. درغیراینصورت به بهانه انجام تتوها و هاشورهای ارزانقیمت نه فرم و شکل مطلوبی برای ابروهای خود خواهیم داشت و نه میتوانیم سلامتمان را تضمین کنیم.
پولبک چیست (pullback)؟ پیش بینی قیمت سهام به کمک پولبک
تمام هدف هر معاملهگری در هر نوع بازار سرمایهای یک چیز بیشتر نیست. این که او میخواهد از معامله خود سودآوری داشته باشد. در بازارهای مختلف دو روش کلی برای سودآوری وجود دارد. اول این که از طریق افزایش / قیمت دست به خرید و فروش بزنیم و اینگونه سودآوری خود را تضمین کنیم. روش دوم که بسیار مهمتر است ولی کمتر معاملهگری به آن توجه میکند، مسئله کاهش ریسک است. پولبک یک ابزار اساسی برای کاهش ریسک معاملات محسوب می شود.
همانطور که گفتیم بسیاری از معامله گران هنگام معامله خود تنها به روند مثبت سهم فکر میکنند و هیچ درصد ریسکی را برای آن در نظر نمیگیرند. معمولاً این افراد بسیار هیجانی عمل میکنند و فکر میکنند که اگر الان سهم را نخرند دیگر هیچوقت سودآوری نخواهند داشت و تمام فرصتهای بازار تمامشده است؛ اما این تفکر یک نوع فریب بازار محسوب می شود. همینجا با قدرت میگوییم که هیچگاه فرصتهای بازار تمام نمیشود. پولبک یکی از نشانههای فرصت دوباره در بازار است.
مفهوم و فلسفه پولبک در واقع بر اساس شکست یک روند است. در سادهترین انواع پولبک وقتی یک روند مقاومتی یا حمایتی با قدرت شکسته می شود بنا به دلایل مختلفی که در ادامه از آن خواهیم گفت قیمت برای آخرین بار به سطح شکسته شده باز میگردد و اصطلاحا “بوسه خداحافظی” رخ میدهد.
در این حالت می توان نسبت به ورود یا خروج سهم اقدام کرد. انواع پولبک به ما کمک میکند که نقطه ورود یا خروج مناسبی در سهم پیدا کنیم؛ اما یادتان باشد که پولبک به تنهایی کارایی ندارد و باید آن را در اندیکاتورها و سایر شاخصهای تکنیکال مورد بررسی قرار دهیم. این موضوع را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد. با ما همراه باشید.
فلسفه پولبک چیست؟
بیایید فارغ از هر مبحث سخت اقتصادی و از دید اصلاح قیمت چیست؟ روانی و رفتاری به بازار پولبک را نگاه کنیم. فلسفه پولبک بسیار نزدیک به فلسفه مقاومت و حمایت دارد.
حمایت و مقاومت خطهای فرضی هستند که بر اساس روند قبلی نمودار قیمتی سهم ایجاد می شود؛ اما فلسفه این مسئله، ریشه روانی دارد.
قیمت از نظر معامله گران حد و ضرر خاصی دارد و این نوع حد و ضرر ذهنی یک جو روانی در بازار ایجاد میکند به طور مثال قیمت ۳۰ هزار تومانی دلار در بازار ایران یک قیمت روانی و یک خط مقاومت روانی محسوب میشد. در این قیمتها معامله گران از حد سود خود راضی میشوند و کمکم دست به فروش میزنند.(در ادامه مقاله حمایت و مقاومت در فارکس را هم بخوانید)
از طرفی دیگر خریدارها دیگر متقاعد نمیشوند که قیمت افزایش داشته باشد و کمتر دست به خرید میزنند. این گونه در یک خط مقاومت با افزایش عرضه و کاهش تقاضا و در نهایت با کاهش قیمت روبهرو میشویم. همین موضوع درباره خط حمایت و تغییر روند قیمتی شاهد هستیم؛ اما در برخی مواقع شاهدیم که جو هیجانی یا به هر علتی دیگر خط مقاومت یا خط حمایت شکسته می شود. مثلاً در همان مثال ارزی خط مقاومت ۲۵ هزار تومانی به راحتی با حجم بالا و قاطعیت شکسته شد و تبدیل به یک خط حمایتی برای قیمت ارز شد که امروز شاهد این هستیم که در این قیمت ارز رنج میخورد.
بنابراین یک خط حمایت و یا مقاومت بر اثر تفکر ذهنی و جو روانی شکل میگیرد، گرچه روند گذشته سهم نیز بر این خط حمایت و مقاومت تأکید میکند اما عامل اصلی تعیین کننده همان تفکر و رفتار عمومی معامله گران است. همین فلسفه در پولبک نیز به وضوح قابل مشاهده است.
وقتی یک سهم خط مقاومتی خود را میشکند، از آنجایی که برخی سهامداران نسبت به حد سود خود راضی هستند شروع به خروج از سهم میکنند. این گونه عرضه بیشتر و تقاضا کمتر می شود؛ بنابراین قیمت سیر کاهشی پیدا میکند؛ اما شکسته شدن خط مقاومت خریداران را دلگرم به ادامه مسیر میکند.
از این رو کمکم عرضه و تقاضا در حوالی خط مقاومت شکست شده یا همان خط حمایتی جدید متعادل می شود. سپس با افزایش تقاضا قیمت دوباره به روند صعودی خود ادامه میدهد. این روند برگشت به خط شکسته شده و ادامه مسیر قبلی را پولبک میگویند. همین مثال را می توان در سیر نزولی نیز زد.
پولبک و چند نکته بسیار مهم
اولین نکته مهمی که در پول بک می توان آن را مورد بررسی قرار داد این است که آیا پولبک همیشه اتفاق میافتد؟ پولبک یک روند یا یک اندیکاتور نیست که همیشه حضور داشته باشد. به هر حال شرایط سهم و سهامداران و بازی نهنگ ها و حقوقیهای آن میتواند تأثیر مستقیم در این موضوع داشته باشد؛ بنابراین عملاً نمیتوان انتظار داشت که پولبک در تمامی روندهای شکست صعودی یا نزولی اتفاق بیفتد.
طبق یک آمار می توان گفت که به صورت تجربی در بیش از اصلاح قیمت چیست؟ ۵۰ درصد روندها ما شاهد پولبک هستیم؛ یعنی تقریباً میتوانیم هنگام ورودهای خود در سهامهای مختلف منتظر پولبک باشیم؛ اما در مورد خروج باید سایر موارد و اندیکاتورها را مورد بررسی قرار دهیم. در این صورت پولبک به تنهایی کارایی ندارد.
نکته مهم دیگر در مورد پولبک، تفاوت آن با اصلاح است. برخی پولبک را اصلاح یا استراحت سهم میدانند و فکر میکنند که یک نمودار با زدن پولبک وارد فاز اصلاحی خود شده و آن را به اتمام رسانده است؛ اما واقعیت این است که اولاً پول بک بسیار سریعتر از اصلاح رخ میدهد. معمولاً پولبک در ۳ تا ۵ روز کاری کارش را تمام میکند اما اصلاح از نظر زمانی و قیمتی طولانیتر میباشد. به جز این، اصلاح جز امواجی است که یک سهم ایجاد میکند و در موج شماری را مورد محاسبه قرار میگیرد در حالی که پولبک جز امواج نیست و نهایتاً بتوان از آن به عنوان ریزموج نام برد.
نکته مهم دیگر در مورد تفاوت پولبک با اصلاح سهم این است که در یک روند شکست خطوط حمایتی و یا مقاومتی، ممکن است پولبک های ناموفقی ایجاد شود، یعنی به جای این که پولبک نقش بوسه خداحافظی را داشته باشد دوباره به زیر خط مقاومتی یا روی خط حمایتی خودش برگردد.
از این رو معمولاً گفته می شود بهترین حالت و کم ریسک ترین نقطه ورود در یک سهم زمانی اتفاق میافتد که شما بگذارید پولبک تمام شود و حرکت جدید شروع شود. بعد از شروع حرکت جدید اقدام به ورود کنید. البته شکست قوی که یکی از نشانههای آن شکست با حجم بالای معامله است از نیازهای اطمینان به پولبک است.
درباره الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال چه میدانید؟
تحلیلگران تکنیکال به دنبال پیشبینی قیمت دارایی از روی نمودارها هستند. برای دستیابی به پیشبینی صحیح قیمت لازم است تا ابزارهای مختلفی را مورد استفاده قرار داد. برخی از این ابزارها، اندیکاتورها هستند که در قالب سیگنالهای خرید و فروش ظاهر میشوند؛ اما دستهای دیگر الگوهایی هستند که در نمودار قیمت یک دارایی شکل میگیرند. این الگوها توسط افراد مختلف در قالب بررسی نمودارهای قیمت یک دارایی تشخیص داده میشوند. این الگوها از دو ویژگی عالی برخوردار هستند؛ مشخصه اول تکرارشونده بودن آنها است و مورد دوم ناظر بر آن است که یک روند مشخصی در قیمت دارایی پس از رخداد این الگوها به وجود میآید. در این مقاله روی یکی از پرکاربردترین الگوها، یعنی الگوی پرچم یا الگوی فلگ (Flag) تمرکز میشود.
کاربرد الگوی پرچم چیست؟ چگونه میتوان از این الگو پرچم در معاملهگری استفاده کرد؟ انواع الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال چه مشخصاتی دارند؟ این سؤالات و تعداد دیگری از سؤالات مهم وجود دارد که در ادامه به طور مفصل درباره آنها بحث و بررسی صورت میگیرد. در انتهای این مقاله، با نحوه استفاده از این الگوی پرکاربرد در معاملات خود آشنا میشود و میتواند به راحتی آن را به کار ببرد.
فهرست عناوین مقاله
منظور از الگوی ادامهدهنده چیست؟
الگوی پرچم زیرمجموعه دستهای از الگوها تحت عنوان الگوهای ادامهدهنده قرار میگیرد. اما منظور از الگوی ادامهدهنده چیست؟ وقتی صحبت از الگوی ادامهدهنده در تحلیل تکنیکال میشود، منظور آن است که پس از تشکیل و کامل شدن این الگوها، روند قیمت در همان جهت قبل از تشکیل الگو به حرکت خود ادامه میدهد؛ بنابراین تشخیص این الگوها تأثیر بسیار زیادی در پیشبینی روندها در ادامه راه دارد. البته این نکته همواره صادق نیست و ممکن است در برخی مواقع حتی پس از تشکیل الگوهای ادامهدهنده روند قیمت تغییر میکند.
به طور کلی زمانی میتوان از عملکرد الگوی ادامهدهنده اطمینان حاصل نمود که این الگوها در مقایسه با امواج الیوت کوچکتر باشند. در صورت وقوع این اتفاق به احتمال بسیار زیاد الگوی ادامهدهنده خبر از ادامه روند قیمت در قبل از وقوع آن است. در ادامه به معرفی کاربرد الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال پرداخته میشود.
الگوی پرچم چیست؟
الگوی پرچم یا Flag Pattern در یک نمودار قیمت زمانی به وجود میآید که حرکت نمودار قیمت برخلاف جهت روند طولانیمدت آن باشد. به عنوان مثال ممکن است یک سهم در تایم فریم طولانی در حال حرکت صعودی باشد؛ اما در یک بازه زمانی کوتاهمدت در میانه راه حرکت صعودی تبدیل به نزولی شود و پس از پایان این روند، مجدداً حرکت صعودی سهم مشابه قبل ادامه پیدا کند. به این ترتیب یک الگوی پرچم در نمودار سهم به وقوع پیوسته است.
مشاهده الگوی پرچم در روندهای صعودی و نزولی قیمت یک مزیت بسیار عالی برای معاملهگران به شمار میرود. با مشاهده این روند میتوان نقطه مناسب برای ورود یا خروج از یک سهم را به خوبی تشخیص داد و برای کسب سودهای بزرگ یا جلوگیری از ضررهای هنگفت خود را آماده کرد.
در چه روندهای قیمتی الگوی پرچم ظاهر میشود؟
زمانی میتوان گفت الگوی پرچم در نمودار تشکیل شده است که در حرکت خلاف جهت روند غالب، شاهد نوسان قیمت دارایی باشیم. به این معنی که در کوتاهمدت درهها و قلههای قیمت متعددی در کنار یکدیگر تشکیل شود که موجب ایجاد شدن الگوی پرچم در نمودار گردد. با متصل کردن این درهها و قلهها به یکدیگر پرچم تشکیل میشود.
از الگوی پرچم برای معامله به شیوه پرایس اکشن نیز میتوان استفاده نمود. این الگو در نمودار کندل استیک یا شمعهای ژاپنی به صورت 5 تا 20 کندل پشت سر هم که الگوی مشخصی دارند، ظاهر میشود. البته این الگو میتواند صعودی یا نزولی باشد که در ادامه بیشتر در این زمینه توضیح داده میشود.
اجزای تشکیلدهنده الگوی پرچم چیست؟
اگر نگاهی به الگوی پرچم تشکیل شده در یک نمودار انداخته شود، مشخص میشود که این الگو از دو جزء کلی تشکیل شده است که عبارتاند از:
میله پرچم
همانطور که اشاره شده این الگو پس از یک روند طولانی صعودی به نزولی قیمت به وجود میآید. این روند طولانی در نمودار به شکل یک میله پرچم ظاهر میشود که طول نسبتاً زیادی نیز دارد.
بدنه پرچم
این بخش مربوط به ناحیه نوسانی است که الگوی قیمت برخلاف روند طولانیمدت قبل در پیش میگیرد. بدنه پرچم به اشکال گوناگونی شکل میگیرد که از به هم وصل کردن درهها و قلههای نمودار ایجاد میشود. مبتنی بر شکل بدنه پرچم، این الگو به چند دسته تقسیم میشود که در ادامه به معرفی آنها پرداخته میشود.
انواع الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال
همانطور که اشاره شد تقسیمبندی الگوی پرچم بر مبنای جهت حرکت نمودار و همچنین شکل بدنه پرچم صورت میپذیرد. در همین راستا انواع الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال به چهار دسته کلی تقسیم میشود که عبارتاند از:
1- الگوی پرچم صعودی مستطیل
گاهی اوقات سهم در بازار یک روند صعودی پرقدرت رو به بالا را طی میکند و پس از آن وارد یک محدوده نوسانی رنج یا کمی نزولی میشود. در انتهای این محدوده یکی از سطح حمایت یا مقاومت شکسته میشود و سهم مجدداً روند صعودی خود را که قبل از آن طی کرده بود، در پیش میگیرد. نکته مهم در خصوص این الگو آن است که در محدوده نوسانی اندازه حرکت قیمت به گونهای است که از اتصال درهها و قلههای نمودار به یکدیگر دو لبه بالایی و پایینی پرچم به موازات یکدیگر قرار میگیرند. به این ترتیب الگوی پرچم صعودی مستطیل شکل میگیرد.
2- الگوی پرچم نزولی مستطیل
گاهی اوقات سهم در بازار یک روند نزولی پرقدرت رو به پایین را طی میکند و پس از آن وارد یک محدوده نوسانی رنج یا کمی صعودی میشود. در انتهای این محدوده یکی از سطح حمایت یا مقاومت شکسته میشود و سهم مجدداً روند نزولی خود را که قبل از آن طی کرده بود، در پیش میگیرد. نکته مهم در خصوص این الگو آن است که در محدوده نوسانی اندازه حرکت قیمت به گونهای است که از اتصال درهها و قلههای نمودار به یکدیگر دو لبه بالایی و پایینی پرچم به موازات یکدیگر قرار میگیرند. به این ترتیب الگوی پرچم نزولی مستطیل شکل میگیرد.
3- الگوی پرچم صعودی مثلثی
گاهی اوقات سهم در بازار یک روند صعودی پرقدرت رو به بالا را طی میکند و پس از آن وارد یک محدوده نوسانی رنج یا کمی نزولی میشود. اما تفاوت این الگو با الگوی پرچم صعودی مستطیلی در چیست؟ در محدوده نوسانی این الگو، نوسانات قیمت به یک اندازه رخ نمیدهد؛ بلکه بدنه پرچم به شکل یک مثلث در میآید. در نهایت قبل از برخورد دو ضلع پرچم به یکدیگر، این روند به سمت بالا شکسته میشود و مجدداً یک روند صعودی در قیمت سهم به وقوع میپیوندد.
4- الگوی پرچم نزولی مثلثی
گاهی اوقات سهم در بازار یک روند نزولی پرقدرت رو به پایین را طی میکند و پس از آن وارد یک محدوده نوسانی رنج یا کمی صعودی میشود. اما تفاوت این الگو با الگوی پرچم نزولی مستطیلی در چیست؟ در محدوده نوسانی این الگو، نوسانات قیمت به یک اندازه رخ نمیدهد؛ بلکه بدنه پرچم به شکل یک مثلث در میآید. در نهایت قبل از برخورد دو ضلع پرچم به یکدیگر، این روند به سمت بالا شکسته میشود و مجدداً یک روند نزولی در قیمت سهم به وقوع میپیوندد.
معاملهگری با الگوریتم پرچم به چه صورتی انجام میشود؟
اما سؤال مهم دیگری که باید در خصوص نقش الگوی پرچم پاسخ داده شود، این است که چگونه میتوان به کمک این الگو معاملهگری کرد. در پاسخ به این سؤال میتوان گفت که این الگو در سه نقطه عطف در تصمیمگیریها برای خرید و فروش سهام به کار میآیند که عبارتاند از:
تعیین نقطه ورود
زمانی که با یک الگوی پرچم صعودی ایجاد میشود، میتوان نقطهای مناسب برای خرید یک دارایی را تشخیص داد. البته توصیه میشود که منتظر شکست بدنه پرچم تا یک روز معاملاتی بعد بمانید تا از ایجاد روند صعودی جدید مطمئن شوید.
تعیین حد ضرر
معمولاً به کمک کف الگوی پرچم میتوان حد ضرر را در معامله مشخص کرد. به عنوان مثال زمانی که لبه پایینی پرچم در کمترین قیمت عدد 20 دلار را لمس میکند، معاملهگر میتواند حد ضرر خود را در این معامله روی 20 دلار تعیین کند.
هدفگذاری کسب سود
میله در الگوی پرچم صعودی برای کسب سود معیار خوبی به شمار میرود. معمولاً پس از پایان بدنه الگوی پرچم میتوان انتظار داشت که روند صعودی حداقل به اندازه میله پرچم ادامه پیدا کند. به این ترتیب امکان هدفگذاری برای کسب سود در معامله تا حدود زیادی فراهم میشود.
نکاتی در خصوص تشخیص الگوی پرچم صعودی در معامله
تشخصی الگوی پرچم صعودی در جریان معاملات به سادگی امکانپذیر نیست و باید فاکتورهای مختلفی را در این زمینه در نظر گرفت تا از صحت نتایج به دست آمده، اطمینان حاصل کرد. در همین راستا چند نکته راهگشا برای تشخیص الگوی پرچم صعودی ارائه میشود:
- حتماً قبل از آن یک روند صعودی شاخص و اصطلاحاً گاوی شکل گرفته باشد.
- قیمت در یک کانال نوسانی ایستا یا با شیب نزولی محدود در بدنه پرچم حرکت کند.
- در صورتی که در بدنه پرچم شاهد اصلاح قیمت بالاتر از 50 درصد بودید، به هیچ عنوان الگوی شکل گرفته، الگوی پرچم نیست.
- برای ورود به معامله حتماً باید تا انتهای پرچم صبر کرد.
- هدف قیمتی پس از ورود به معامله حداکثر رشد قیمت به اندازه میله پرچم باشد.
- برای رسم خطوط پرچم نیازی به سقف و کفهای واضح نیست و این خطوط را میتوان تنها با بیشترین و اصلاح قیمت چیست؟ کمترین قیمت کندلهایی که در یک ردیف قرار گرفتهاند رسم نمود.
سؤالات متداول
نقش حجم معاملات در شکلگیری الگوی پرچم صعودی چیست؟
نقش حجم معاملات را از دو جنبه در شکلگیری الگوی پرچم میتوان بررسی کرد؛ حجم معاملات زیاد روند صعودی که تشکیلدهنده میله پرچم است تا را حدودی تسهیل میکند. همچنین برای شکست روند در انتهای بدنه پرچم نیز نیاز به حجم معاملات زیادی وجود دارد تا یک روند صعودی دیگر حاصل شود.
اعتبار الگوی پرچم با چه چیزی تأیید میشود؟
زمانی میتوان الگوی پرچم را با قاطعیت تأیید نمود که روندهای قبل و بعد از آن شتاب بسیار زیادی داشته باشد و اصطلاحاً میله پرچم به خوبی شکل بگیرد.
الگو پرچم معمولا از چند کندل قیمتی تشکیل میشود؟
انواع الگو پرچم که در مقاله اشاره کردیم در حالت کلی بین 5 تا 20 کندل را شامل میشوند.
کلام پایانی
در این مقاله به طور مفصل بررسی شد که الگوی پرچم چیست و چه کاربردی دارد. الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال به عنوان یکی از پرکاربردترین الگوها به شمار میرود که در صورت تشخیص صحیح و به موقع آن میتوان سودهای خوبی از قبل آن در معامله به دست آورد. حرکت شدید و شتابان میله پرچم در این الگو نوید سودهای زیاد در بازه زمانی کوتاه را میدهد که هر معاملهگری در بازار به دنبال این چنین موقعیتی است؛ بنابراین حتماً در تحلیل نمودار قیمت داراییهای مختلف حتماً به دنبال الگوی پرچم یا الگوی flag باشید و در صورت مشاهده تصمیمات لازم را اتخاذ کنید.
دیدگاه شما