چرا بیت کوین ارزشمند است؟
همه گفتگوهایی که درباره بیت کوین انجام می شود دیر یا زود سر اینکه چه چیزی به بیت کوین ارزش می دهد به داد و بیداد می کشد. بدبینان میگویند بیت کوین هیچ گونه ارزشی ندارد و باورمندان آنرا به چشم طلای دیجیتال با پتانسیلی بی نهایت می بینند. کدام یک درست می گویند و چه چیزی باعث میشود که یک سکه بیت کوین ارزشمند باشد؟ چند ویژگی وجود دارد که باید آنها را در نگر داشته باشید.
تاریخچهای کوتاه از پول
با نگاهی گذرا به تاریخ پول می توانیم دریابیم زمانی که مردم بپذیرند که چیزی ارزشی دارد، آن چیز ارزشمند خواهد شد. در حقیقت این باور همگان است که باعث میشود پول بهکار بیاید و ارزش داشته باشد.
در آغاز مردم به داد و ستد پایاپای روی آورده بودند تا زمانی که این روش دیگر کار آمد بود. در آن زمان مردم آغاز به دادوستد پوست و سنگ و سپس الماس و فلزات ارزشمند کردند. در عصر های گذشته آنها با پول رسمی دولت ها که امروزه شناخته شده ترین نوع ارز است جایگزین شدند. از زمانی که پول ساخته شد، این ویژگی ها را داشت: فراگیر شدن، کمیابی، و جعل نشدنی. افزون بر آن، مردم در گذر زمان دریافتند که بهتر است از پول استفاده کنند که راحت تر جابجا می شود، ارزشی پایدار دارد و بخش پذیر(تقسیم شدنی) است.
انقلاب پول. منبع: Onocoin.
چرا بیت کوین ارزشمند است
پیش از هر چیز و مهمتر از همه چیز، بیت کوین به همان دلیلی ارزشمند است که پول های کاغذی و دیجیتال ارزشمندند. بیتکوین یک گونهی دم دستی و فراگیر از پول است که مردم آن را پذیرفتهاند و برای خرید و فروش و یا انتقال دارایی به کار می رود. وارونه دلار آمریکا که ارزش خود و وضعیت حقوقی خود را مدیون دولت است، بیت کوین ارزش خود را از زیرساخت، کمبود و برنامهی خود میگیرد.
با این که در نگاه نخست پیدا نیست، ساختار بیت کوین ابزارهای پول نقد سنتی مانند کمبود، بخش پذیر بودن، جابجاشدن، شناخته شده بودن را در خود دارد. در کنار این بیت کوین غیرمتمرکز بوده میتوان بدون هیچ گونه میانجی آن را به کار گرفت، از لایههای شفافیت آن بهره برد، می تواند به دست هر کسی با دسترسی ساده به اینترنت به کار گرفته شود، امکان جعل کردن و یا به زور گرفتن آن وجود ندارد و دیگر ابزارها مانند قابل برنامه ریزی بودن را داراست.
از همه مهم تر بیت کوین می تواند به عنوان یک دارایی ارزشمند مانند طلا و دیگر کالاها نگهداری شود. وارونه همتایان فیزیکی خود بیت کوین می تواند از راه کانالهای ارتباطی در چند دقیقه از نقطه ای به نقطه دیگر جهان جابجا شود.
ویژگی های ارزشمند بیت کوین
کمبود بیت کوین. وارونه ارزهای نقد سنتی که میتوانند بدون پایان چاپ و ساخته شوند بیت کوین به شمار مشخصی ساخته خواهد شد. تنها ۲۱ میلیون بیت کوین ساخته خواهد شد. و وارونه ارز های نقدی که پس از چاپ فراوان ارزش خود را از دست میدهند میزان ساخت بیت کوین محدود و کنترل شده است. همچنین اگر بیت کوین هایی که به دلایل گوناگون از دست رفتهاند را نیز به شمار بیاوریم، میزان ساخت بیت کوین بسیار کمتر از میزانی که هم اکنون در دسترس است خواهد بود.
بخش پذیر بودن. یک بیت کوین می تواند به یک میلیون ارز Satoshi بیت کوین چرا ارزش دارد؟ بخش(تقسیم) شود. یک Satoshi برابر است با 0.00000001 بیت کوین که کمترین میزان بیت کوین تاکنون است. این میزان از بخش پذیری در ساختار بیتکوین تنظیم شده است. اگر نیاز باشد بیشتر بخشپذیر شود میزان بخشپذیری میتواند تا 16 رقم پیش رود، به این معنا که بیت کوین میزان بخش پذیری بینهایتی را ارائه میکند.
جا به جا شدن. میتواند از روش کانالهای جابجایی مانند اینترنت، ماهواره و یا حتی موج های رادیویی جابجا شود و این ویژگی آن را به جابجا شدنی ترین ارز جهان تبدیل کرده.
بیت کوین جابجا شدنی ترین ارز جهان است.
ارزش همیشگی. هر بیت کوین در ایران دارای یک ارزش برابر با دیگر بیت کوین هاست، اینکه چه کسی مالک یک بیت کوین است هیچ تفاوتی در ارزش آن ایجاد نخواهد کرد. یک بیت کوین همیشه یک نماد برابر با دیگر بیت کوین ها خواهد ماند.
پایداری بالا. هر بیت کوین و یا ساتوشی می تواند بدون اینکه خراب شود بی نهایت به کار گرفته شود.
شناخته شده بودن. بسیاری از بازرگانان و کاربران که شمار آنها رو به افزایش است بیت کوین را پذیرفته و می شناسند. با اینکه میزان پذیرش بیت کوین به پول های نقد نرسیده است برخی بیتکوین را را به پولهای نقد ترجیح میدهند..
غیرمتمرکز بودن. هیچ نهادی بر بیت کوین نظارت نمی کند. وارونه پول های سنتی هیچ کس نمی تواند بیت کوین را سانسور، کنترل و یا تراکنش های شبکه را دستکاری کند. بنابراین هیچ کس نخواهد توانست داراییتان را از شما بگیرد.
دستیابی پذیری. چون برای دریافت و یا مالکیت بیت کوین نیازی ندارید که حساب بانکی تایید شده داشته باشید. همه چیزی که نیاز دارید دانش پایه کامپیوتر و دسترسی به اینترنت است. دسترسی به بیت کوین برای مردم همه جای جهان بسیار ساده است.
غیرقابل جعل بودن. همهی تراکنش های بیت کوین بر روی یک دفتر کل پخش شده ذخیره سازی می شود و با محاسبات پیچیده ریاضی بر روی کامپیوتر هایی در سراسر جهان ایمن میماند. این سیستم برای پیشگیری از مشکل دوبار از دست رفتن دارایی ساخته شده است. بنابراین همه تراکنش های شبکه بیت کوین غیر قابل جعل و دستکاری هستند.
قابل برنامه ریزی بودن.. وارونه پولهای ساده، بیت کوین قابل برنامه ریزی است. به این معنا که در آینده نزدیک بیت کوین می تواند بروز رسانی داشته باشد و ابزارهایی مانند قرارداد های هوشمند و تراکنش های چند امضایی و دیگر موارد را داشته باشد.
ثبات و ذخیره ارزش. تنها ویژگی که همچنان ایراد دارد پایداری قیمت بیت کوین است. به دلیل نوسان قیمت، بیت کوین بیشتر به عنوان یک کالا مانند طلا به کار می رود. با این همه زمانی که بیت کوین پذیرش بیشتری در جهان به دست آورد داستان گونه دیگری خواهد شد. تا زمانی که ارزهای رمزنگاری شده به شکل گسترده پذیرفته شوند انتظار میرود که قیمت بیتکوین در نوسان باشد.
کیفیت ارزش بیت کوین دربرابر طلا و پول نقد.
مهمترین دلیل قیمت کنونی بیت کوین این است که مردم میخواهند آن را برای کالا و خدمات، نگهداری دارایی، و هر چیز دیگری به کار ببرند. هرچه پذیرنده ها و کاربران بیت کوین بیشتر شوند، سیستم ایمن تر و حرفه ای تر خواهد شد و ارزش بیت کوین نیز در برابر پول های سنتی افزایش خواهد یافت.
چرا بیت کوین ارزش دارد؟
بیت کوین روشی کارآمد برای انتقال پول از طریق اینترنت است و توسط شبکهای غیرمتمرکز با مجموعهای از قوانین مشخص کنترل میشود، از همین رو میتوان آن را جایگزینی برای ارزهای فیاتِ (پولهای رایج) تحت کنترل بانک مرکزی دانست. در ادامه با استناد به مقالهای از دانشنامه اینوستوپدیا به این سوال پاسخ میدهیم که ارزش بیت کوین به چه عواملی وابسته است.
بهتر است از اول شروع کنیم. بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال به عنوان جایگزینی برای ارزهای رایج ملی معرفی شدهاند. اما ارزش خود این ارزهای رایج از کجا میآید؟
چرا ارزها ارزش دارند؟
یک ارز در صورتی قابل استفاده است که ذخیره ارزش باشد. به عبارت دیگر، باید به این اطمینان رسید که ارزش آن در میان جامعه صفر نمیشود. بسیاری از جوامع در طول تاریخ، از کالاها یا فلزات گرانبها به عنوان ابزار پرداخت استفاده میکردند، زیرا از ارزش نسبتاً پایداری برخوردار بودند. به جای آنکه افراد مقادیر سنگینی از دانههای کاکائو، طلا و یا سایر ارزهای اولیه را برای معاملات حمل کنند، سرانجام جوامع تصمیم گرفتند از ارزهای جدید به عنوان یک جایگزین استفاده کنند. با این وجود، قابل استفاده بودنِ بسیاری از ارزهای اولیه، قابل اطمینان بودنِ آنها، ساخته شدن از فلزاتی با ماندگاری طولانی و ریسک کم در ارتباط با کاهش ارزش، باعث میشد تا همچنان مورد استفاده قرار بگیرند.
در عصر مدرن، ارزهای جدید غالباً شکل اسکناس به خود گرفتهاند که ارزش حقیقی و ذاتی آنها به اندازه سکههای قدیمی که از فلزات گرانبها ساخته میشدند، نیست. البته اکنون بیشتر افراد پرداختهایشان را از طریق اینترنت یا همان ارزهای الکترونیکی انجام میدهند که مانند همان اسکناسها هستند با این تفاوت که به جای فیزیکی بودن، توسط دولتها روی سرورهای کامپیوتری ایجاد میشوند.
زمانی اسکناسها دارای پشتوانه طلا بودند. یعنی به اندازه همان مقدار پولی که دولت چاپ میکرد، در خزانه طلا ذخیره میشد. اما پس از خارج شدن ایالات متحده از قانون استاندارد طلا در سال ۱۹۷۰، اکنون حدود ۵۰ سال است که تقریباً تمام ارزهای دولتی موجود، هیچگونه پشتوانهای ندارند و به همین دلیل به آنها فیات (به معنای بدون پشتوانه) میگویند. ارزهای فیات بهوسیله دولت عرضه شده و توسط هیچ کالایی پشتوانهسازی نمیشوند.
ارزش یک ارز فیات تنها به این دلیل است که افراد با اعتماد به یک کشور، دولت یا حکومت از ارز آن برای مبادلات خود استفاده میکنند. در واقع بر اساس قرارداد، اشخاص و دولتهای طرفین معامله، یک چیز را به عنوان ارز قبول میکنند. اگر مردم دنیا تصمیم بگیرند که از یک ارز استفاده نکنند، کاملا بی ارزش میشود.
کمیابی، بخشپذیری، کاربرد، و انتقالپذیری
یک ارز موفق جدا از این سوال که آیا ذخیره ارزش است یا خیر، باید خصوصیتهای مربوط به کمیابی، بخشپذیری، کاربرد، انتقالپذیری، پایداری، و جعل ناپذیری را دارا باشد. اما این مفاهیم به چه معناست؟
۱) کمیابی
حفظ ارزش یک ارز در گرو عرضه آن است. عرضه و چاپ زیاد پول میتواند سبب افزایش شدید قیمت کالاها شود که به آن «تورم» میگویند. عرضه کم پول نیز میتواند سبب به وجود آمدن مشکلات اقتصادی شود که آن «تورم منفی» میگویند. مکتب پولگرایی مفهومی از اقتصاد کلان است که هدف آن پرداختن به نقش عرضه پول در سلامت و رشد (یا نقش فقدان آن) در اقتصاد یک جامعه است.
در مبحث ارزهای فیات، اکثر دولتها در سراسر جهان برای کنترل کمیابی به چاپ پول روی میآورند. دولتها برای حفظ رشد اقتصادی به صورت عمدی تورم ایجاد میکنند و با چاپ پول بیشتر باعث کاهش ارزش پول میشوند. برای مثال در ایالات متحده، این نرخ بطور تاریخی در حدود ۲ درصد متغیر بوده است. البته تورم بیش از اندازه، مانند چیزی که در ونزوئلا در حال رخ دادن است، موجب فروپاشی اقتصادی میشود.
۲) بخشپذیری
ارزها قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر هستند. بدین ترتیب برای اینکه یک سیستم واحد ارزی به عنوان ابزار معامله بین انواع کالاها و ارزشها در یک اقتصاد عمل کند، باید انعطافپذیریِ مرتبط با این تقسیمپذیری را داشته باشد. ارز باید به اندازه کافی قابل تقسیم باشد، تا بتواند جوابگوی ارزش هر کالا و خدماتی که در کل نظام اقتصادی عرضه میشود، باشد. به عنوان نمونه، دلار خود به واحد کوچکتری به نام سنت تقسیم میشود.
۳) کاربرد
یک ارز برای نفوذ در جامعه باید کاربرد داشته باشد. افراد باید بتوانند با اعتماد کامل، از واحدهای ارزی برای پرداخت هزینه کالاها یا خدمات استفاده کنند. این نخستین دلیل گسترش ارزها در درجه اول است؛ به این ترتیب، مشارکتکنندگان در این امر میتوانند از معامله مستقیم و پایاپای برای کالاها خودداری کنند. کاربرد همچنین جابهجایی آسان ارزها از مکانی به مکان دیگر را فراهم میآورد. فلزات گرانبها و کالاها در تامین این ویژگی با مشکلاتی رو به رو هستند.
۴) انتقالپذیری
ارزها برای کاربردی بودن باید به راحتی بین اعضای یک جامعه اقتصادی منتقل شوند. در خصوص ارزهای فیات، این بدان معناست که واحدهای ارزی باید در اقتصاد یک کشور و همچنین اقتصاد بینالملل از طریق صرافیها و بازارهای مرتبط قابل انتقال باشند.
۵) پایداری
یک ارز باید حداقلها در خصوص ویژگی پایداری را داشته باشد. سکهها و یا اسکناسهای امروزی از موادی ساخته شدهاند که چندان برای تامین این ویژگی مناسب نیستند؛ زیرا به راحتی پاره میشوند، آسیب میبینند، از بین میروند، یا با گذشت زمان تخریب و غیرقابل استفاده میشوند.
۶) جعلناپذیری
همانطور که یک ارز باید پایدار باشد، برای موثر باقی ماندن باید جعل کردن آن نیز دشوار باشد. اگر اینگونه نباشد، افراد تبهکار به راحتی میتوانند با اسکناسهای جعلی سیستم ارزی را مختل کنند و از این طریق بر ارزش ارز تاثیر منفی بگذارند.
حالا نگاهی به بیت کوین بیندازیم:
بیت کوین در مقایسه با ارزهای فیات
بیت کوین در مقایسه با ارزهای رایج چه جایگاهی دارد؟
۱) کمیابی
زمانی که بیت کوین در سال ۲۰۰۸ معرفی شد، توسعهدهندگان آن در پروتکل این ارز تعیین کردند که تنها ۲۱ میلیون از بیت کوین ایجاد خواهد شد. عرضه فعلی بیت کوین حدود ۱۸ میلیون واحد است، نرخ انتشار بیت کوین تقریباً هر چهارسال به نصف کاهش مییابد که به آن هاوینگ (Halving) میگویند، بدین ترتیب عرضه بیت کوین در سال ۲۰۲۲ باید از مرز ۱۹ میلیون گذشته باشد، صد البته این در حالی است که فرض بگیریم پروتکل بیت کوین دچار تغییر نمیشود. به خاطر داشته باشید که تغییر پروتکل نیاز به اتفاق نظرِ بیش از نیمی از قدرت پردازش شبکه که در استخراج بیت کوین حضور دارند، دارد؛ از همین رو، روی کاغذ رخداد چنین رویدادی محتمل است، اما در عمل از واقعیت فاصله بسیار دارد. اکثر دولتها به عنوان بخشی از سیاستهای مالی خود، کنترلهای منعطفی را برای عرضه ارزِ در گردش در نظر میگیرند و بسته به عوامل اقتصادی آنها را با هم تطبیق میدهند.
این موضوع در مورد بیت کوین صدق نمیکند. تاکنون، ادامه عرضه واحدهای بیت کوین باعث ایجاد جامعهای گسترده و قدرتمند از ماینرها شده است، هرچند این روند با نزدیک شدن به مرز ۲۱ میلیون سکه قابل تغییر است. گفتن چیزی که در آن زمان دقیقا اتفاق خواهد افتاد دشوار است؛ یک فرض این است که تصور کنید دولت ایالاتمتحده ناگهان دست از تهیه اسکناس جدید برداشته است. آخرین بیت کوین تا حدود سال ۲۱۴۰ استخراج نخواهد شد. بهطور کلی کمیابی میتواند سبب افزایش ارزش شود. این همان مسئلهای است که در فلزات گرانبها مانند طلا مشاهده میشود.
۲) بخشپذیری
۲۱ میلیون بیت کوین بسیار کمتر از ارزهای فیات در حال گردش در سراسر جهان است. بیت کوین تا ۸ رقم اعشار تقسیم میشود. کوچکترین واحد برابر با ۰.۰۰۰۰۰۰۰۱ بیت کوین است که «ساتوشی» نامیده میشود که از نام مستعار خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، گرفته شده است.
یک بیت کوین قابلیت بخشپذیری بیشتری از یک دلار آمریکا و یا دیگر ارزهای فیات دارد. درحالی که دلار آمریکا میتواند به سنت و یا یک صدمِ یک دلار آمریکا (USD) تقسیم شود، یک «ساتوشی»، یک صد میلیونیوم از یک بیت کوین (BTC) است. این بخشپذیری فوقالعاده کمیابی بیت کوین را ممکن میکند؛ اگر بیت کوین همچنان با گذر زمان افزایش قیمت داشته باشد، کاربران با بخش جزئی از یک واحد بیت کوین همچنان میتوانند در مبادلات روزانه شرکت کنند. بدون بخشپذیری، با فرض بر اینکه قیمت هر بیت کوین یک میلیون دلار باشد، استفاده از آن در بیشتر معاملات غیر ممکن خواهد بود.
۳) کاربرد
یکی از نکات جذاب بیت کوین استفاده این ارز دیجیتال از فناوری بلاک چین است. بلاک چین یک سیستم دفتر کل توزیع شده است که نیاز به اعتماد بین طرفین را از بین برده است؛ بدین معنا که هیچ یک از طرفین شرکت کننده در تراکنشهای بیت کوین نیاز نیست به یکدیگر اعتماد کنند. به واسطهی سیستم پیچیده در بررسی و تاییدیهها در دفتر کل توزیعشده بیت کوین و همچنین سیستم ایجاد بیت کوینهای تازه، این اعتماد از پیش در سیستم وجود دارد. مهمتر از همه، انعطافپذیریِ تکنولوژی بلاکچین این است که خارج از فضای ارزهای دیجیتال نیز سودمندی دارد. بیت کوین میتواند به عنوان پول و روش پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد. البته چالشهایی در مورد آن وجود دارد که در ادامه توضیح دادهایم.
۴) انتقالپذیری
به لطف تبادلات ارزی، کیف پولها، و دیگر ابزار، بیت کوین قابل انتقال بین طرفین در چند دقیقه، بدون در نظر گرفتن حجم مبادلات با هزینه بسیار اندک است. اگرچه شاید در وضعیت فعلی استفاده از بیت کوین برای پرداختهای کوچک خیلی منطقی نیست و سیستمهای کارت اعتباری جایگاه بهتری دارند، اما برای انتقالهای بزرگ، بیت کوین حرفهای زیادی برای گفتن دارد. یک نفر خیلی راحت میتواند ده هزار دلار بیت کوین بخرد و بدون نیاز به استفاده از سیستم بانکی و بدون نگرانی از مسدود شدن تراکنش یا برگشت تراکنش، این بیت کوینها را برای فردی که در ژاپن حضور دارد، ارسال کند.
روند انتقال حجم زیادی از پول در سیستمهای کنونی ممکن است زمانبر باشد و هزینههای چنین انتقالات نیز گاها بسیار بالاست. قابل انتقال بودن، ویژگی بسیاری مهمی در خصوص یک ارز است.
۵) پایداری
یکی از مسائل مهم برای ارزهای فیات فیزیکی، پایداری است. یک اسکناس در عین مقاوم بودن، میتواند پاره شود، بسوزد یا در آخر بلا استفاده شود. نمونههای پرداخت دیجیتال مستعد این آسیبهای فیزیکی نیستند. به این دلیل، بیت کوین به طور فوقالعادهای ارزشمند است. بیت کوین مانند یک اسکناس تخریب نمیشود. از طرف دیگر بدیهی است بیت کوین هرگز گم نمیشود. اگر یک کاربر کلید رمزنگاریاش را گم کند، بیت کوین در کیف پول مربوطه به صورت دائمی غیرقابل استفاده میشود. به هر حال، آن بیت کوین از بین نمیرود و همچنان در میان دادههای بلاک چین یافت میشود.
۶) جعلناپذیری
به لطف سیستم غیرمتمرکز و پیچیده دفتر کل بلاک چین، جعل بیت کوین به شدت دشوار است. انجام اینکار اساساً مستلزم گول زدن بیت کوین چرا ارزش دارد؟ همه مشارکتکنندگان در شبکه بیت کوین است. تنها راه اینکه کسی بتواند بیت کوین جعلی بسازد از طریق روشی که به عنوان «دوباره خرج کردن» شناخته میشود، ممکن خواهد بود. دوباره خرج کردن به وضعیتی اطلاق میشود که در آن کاربر، مقداری بیت کوین را در دو و یا چند شرایط جداگانه خرج یا منتقل میکند؛ به عبارت دیگر، این کاربر دادههای تکراری ایجاد میکند و در شبکه مخابره مینماید. در صورتی که این یک مشکل برای ارزهای رایج نیست، زیرا غیرممکن است بتوان از یک اسکناس فیزیکی همزمان دو جا استفاده کرد. اما چنین کاری، روز کاغذ، برای ارزهای دیجیتال ممکن است.
چیزی که دوباره خرج کردن را غیر ممکن میکند، اندازه شبکه بیت کوین است. برای دوباره خرج کردن، یک حمله به اصطلاح ۵۱ درصدی لازم خواهد بود. در این حمله، مهاجم یا مهاجمین باید حداقل ۵۱ درصد توان پردازشی شبکه را در اختیار داشته باشد. با کنترل کردن اکثریت قدرت شبکه، این گروه میتواند بر باقیمانده شبکه، برای جعل سوابق مسلط شود. با این حال، چنین حملهای به شبکه بیت کوین نیاز به تلاش، سرمایه و قدرت محاسباتی فراوانی دارد. منابعی که در حال امکان مهیا کردن آنها بسیار کم است.
چالشهای بیت کوین
بطور کلی، بیت کوین در مقایسه با ارزهای فیات در وضعیت نسبتاً خوبی قرار دارد. حال چه چالشهایی در برابر بیت کوین به عنوان یک ارز وجود دارد؟
یکی از بزرگترین مسائل پیش رو، ذخیره ارزش این ارز دیجیتال است. کاربرد بیت کوین به عنوان ذخیره ارزش به کاربرد آن به عنوان ابزار پرداخت بستگی دارد. اگر بیت کوین به عنوان ابزار مبادلاتی موفق عمل نکند، هیچ کاربردی نداشته و در نتیجه در بلند مدت ارزشی نخواهد داشت و به عنوان یک ذخیره ارزش به حساب نخواهد آمد. اگر همچنان شاهد افزایش پذیرش بیت کوین باشیم، قیمت آن نیز ثبات بیشتری پیدا خواهد؛ صد البته نمیتوان با قطعیت گفت که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.
کاربرد و انتقالپذیری بیت کوین به سبب مشکلات نگهداری و ذخیرهسازی و مسائل مرتبط با صرافیها با چالشهایی رو به رو است. در سالهای اخیر، صرافیهای ارزهای دیجیتال گرفتار هک، سرقت و یا کلاهبرداریهای فراوانی بودهاند. البته سرقت در دنیای ارزهای فیات نیز اتفاق میفتد. در حالی که، در این موارد، مقرراتِ بسیاری تنظیم شده است؛ همین مسئله به جبران خسارتهای ناشی از چنین مواردی کمک شایانی میکند. وقتی صحبت از قانونگذاری به میان میآید، قانونگذاران به بیت کوین و ارزهای دیجیتال به شکل حوزهای پر از بیقانونی نگاه میکنند. دیدگاه دولتهای مختلف نسبت به بیت کوین متفاوت است، و معتقدند عواقب انتخاب بیت کوین به عنوان ارز جهانی بسیار زیاد است.
دستکاری شدن بازار بیت کوین هم یکی از چالشهای اصلی این ارز دیجیتال است. بازار بیت کوین در مقابل بازارهای سنتی هنوز بسیار کوچک است و افراد ثروتمند و دارای نفوذ که به «نهنگ» مشهور هستند، میتوانند با ایجاد بمب خبری یا ثبت سفارشات بزرگ، بازار را به طرفی که تمایل دارند هدایت کنند. تنها چیزی که میتواند این چالش را از بین ببرد، زمان و گسترش بازار بیت کوین است. هر چقدر که بازار بیت کوین بزرگتر شود و مقررات بیشتری روی آن اعمال شود، دستکاری در آن کمتر خواهد شد.
نتیجهگیری
ارزش بیت کوین از همان جایی میآید که ارزش سایر ارزها آمده است. افراد در میان خودشان ارزشمندی بیت کوین را پذیرفتهاند و به این ترتیب با تقاضا برای بیت کوین، ارزش آن افزایش مییابد. همچنین، بیت کوین ویژگیهای منحصر بفردی دارد که به مقبولیت آن به عنوان یک ذخیره ارزش یا ابزار انتقال ارزش کمک میکنند. حل شدن چالشهای فعلی بیت کوین میتواند به رشد ارزش آن کمک کند و بالعکس اگر بیت کوین نتواند خود را با فناوریهای آینده وفق بدهد، ارزشش را از دست خواهد داد.
چرا بیت کوین ارزشمند است؟
اگر شما هم جزء افرادی هستید که به دنبال پاسخ به این سوال هستید که «چرا بیت کوین ارزشمند است؟»، «این ارزشمندی از کجا میآید؟» و یا این سوال که «ارزش ذاتی بیت کوین چیست؟» در این پست همراه من باشید:
شروع داستان ارزش پول
شاید بهترین نقطه برای شروع از زمانهای دورتر باشد، یعنی زمانی که خبری از ارزهای دیجیتال نبود و ارزها هم تازه پا به میدان گذاشته بودند. در آن زمانهای دور همانطور که خیلی جاها هم درباره آن خواندهایم ارزها بوجود آمدند تا هرکدام نماینده یک چیز با ارزش مثل طلا یا نقره و مثل آنها بودند.
اینکه انسانها سراغ ارزها رفتن خود ریشه در این موضوع داشت که تبادل کالا به کالا بسیار سخت بود و نیاز به واسطهای وجود داشت که بتوان کالاها را با استفاده از ارزش ذاتی آن مبادله کرد که خب بهترین گزینه فلزات ارزشمندی مثل طلا و نقره بودند، اما با گذر زمان استفاده از طلا و نقره هم سختی خود را داشت که خود این موضوع باعث شد ارزها بوجود بیایند.
پس در آن زمانهای دور ارزهایی مثل دلار با ارزش بودند چرا که ارزششان از طلا میآمد به این صورت که شما میتوانستید با بردن دلار خود به بانک، به همان مقداری که دلار میدهید، طلا از بانک دریافت کنید.
همه چیز از جنگها شروع میشود
اوضاع ارزها تا حدود سال 1944 تغییر چندانی را شاهد نبود و طبق قاعدهای که همه آن را پذیرفته بودند دولتها تنها زمانی حق چاپ اسکناسهای جدید را داشتند که به ازای آن مقدار مشخصی طلا یا چیزهای گرانبها را ذخیره کرده باشند.
در جولای 1944، نمایندگان بیش از 44 کشور بعد از جنگهای جهانی در کنفرانس برتون وودز کنار هم جمع شدند و هدف آنها ایجاد نظام جدیدی برای اقتصاد آسیب دیده دنیا بود.
در این کنفرانس دو اقتصاددان مطرح آن دوران یعنی جان مینارد کینز و هری دکستر وایت هرکدام برای اداره بهتر و راحتتر دنیا پیشنهاد استفاده از یک ارز واحد را ارائه دادند که در این میان پیشنهاد کینز به بیت کوین چرا ارزش دارد؟ عنوان نماینده انگلستان در این کنفرانس ایجاد واحد پولی به نام بنکور بود که در واقع واحد پولی حاصل از یک سبد ارزی از تمامی ارزهای رایج دنیا بود و پیشنهاد آقای وایت استفاده از دلار آمریکا به عنوان ارز اصلی برای تجارت بین کشورها بود که خب با توجه به ضعف اقتصاد انگلستان بعد از جنگ و قدرتی که آمریکا در آن بیت کوین چرا ارزش دارد؟ سالها داشت، دلار آمریکا به عنوان ارز اصلی در مبادلات بین المللی پذیرفته شد.
شروع عصر طلایی دلار آمریکا
در کنفرانس برتون وودز دلار به عنوان ارز اصلی با چند شرط مهم پذیرفته شد که یکی از مهمترین آنها این بود که دولت فدرال آمریکا موظف است به ازای هر 35 دلاری که چاپ میکند یک انس طلا نیز ذخیره کند که هر زمان که دولتها خواستند بتوانند دلارشان را به طلا تبدیل کنند.
روند استفاده دلار بعد از تصویب در برتون وودز تا جنگ ویتنام به همان شکل قبلی ادامه داشت اما بعد از جنگ، از آنجایی که ایالات متحده متحمل هزینههای سنگینی شده بود برای جبران هزینهها مجبور به پرداخت دلار و طلا به طلب کاران خود شد که باعث شد دلاری که خارج از آمریکا بود افزایش پیدا کند و در کنار آن دارایی طلای ایالات متحده نیز کاهش پیدا کنید که باعث کاهش ارزش دلار و برهم خوردن تناسب بین دلار و طلایی که در برتون وودز تصویب شده بود شد.
برهم خوردن این تناسب باعث شد تا سال 1971 دو بار ارزش دلار کاهش پیدا بکند و این بحران با درخواست انگلستان برای تبدیل 3 میلیارد دلار به طلا برای ایالات متحده تشدید شد.
تعهدی که بدون اجازه لغو شد
در همان سال 1971 با تشدید بحران برابری ارزش طلا و دلار، ریچارد نیکسون به صورت کاملا یک طرفه و بدون هماهنگی با صندوق بین المللی پول و سازمان ملل تعهد آمریکا برای دادن طلا به ازای مقدار مشخصی دلار را لغو کرد، این موضوع با تصویب ممنوعیت مبادله طلا به عنوان پول توسط صندوق بین المللی پول پشتیبانی شد.
این لغو تعهد و قانونی که صندوق بین المللی پول تصویب کرد آغازی بود بر پول فیات یا همان پول بدون پشتوانه.
حال سوالی که ممکن است برای شما پیش بیاید این است که آیا واقعا پول فیات بدون پشتوانه است؟
دولتها در همان زمان این موضوع را مطرح کردند که این نسل جدید از ارزها بدون پشتوانه نیستند بلکه پشتوانه آنها صنعت و تولید ملی آن کشورهاست.
پس ارزش دلار از کجاست؟
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید الان در حال حاضر میزان دلاری که در سطح دنیا وجود دارد بسیار بیشتر از ارزش صنعت و تولید خود آمریکاست اما این باعث نمیشود که این دلارهای اضافی باعث ایجاد تورم در آمریکا شوند که دلیل آن هم ممانعت جدی دولت آمریکا از ورود دلارهای خارجی به این کشور است به صورتی که اگر شما بیشتر از 10 هزار دلار را بخواهید وارد آمریکا کنید باید آن را اظهار کنید.
در واقع دلار الان به عنوان ارزی مورد قبول و اعتماد کشورها برای مبادله است که ارزش خود را از همین اعتماد و اطمینان بین دولتها بدست میآورد.
همین الان که در حال خواندن این مقاله هستید میزان دلاری که در سراسر دنیا توسط آمریکا توزیع شده مبلغی حدود 8.5 تریلیون دلار است که نسبت به تولید ناخالص داخلی آن که حدودا 18.5 تریلیون دلار است مبلغی است که توسط صنعت و تولید آمریکا قابل جبران نیست پس میتوان گفت که واقعا دلاری که امروزه در دنیا منتشر میشود پشتوانهای ندارد.
پشتوانه بیت کوین چطور؟
همانطور که گفتیم امروزه دلار هم هیچ ارزش ذاتی نداشته و کاملا بدون پشتوانه است و تنها چیزی که به آن ارزش داده اعتماد و توافقی است که کشورهای جهان بر روی آن دارند، اما داستان بیت کوین کمی با ماجرای دلار متفاوت است.
- اولا اینکه بیت کوین بر اساس سرمایه گذاری ماینرها بدست آمده، پس یک ارزش ذاتی و ابتدایی را دارد.
- دوما بیت کوین به خاطر نداشتن مشکلاتی که دلار از آنها رنج میبرد مثل چاپ بیش از حد و حصر دلار و همینطور کنترلی که بر روی آن است هر روز بیشتر از قبل پذیرفته میشود.
- سوما چون بیت کوین مشکلات دلار را ندارد اعتماد و اطمینان بیشتری را به سمت خود جلب میکند که همانطور که این اعتماد و اطمینان به دلار ارزش داده است به بیت کوین نیز ارزش خواهد داد و چه بسا به خاطر نداشتن مشکلات دلار این ارزش بسیار بیشتر هم باشد.
نتیجه نهایی
تقریبا میتوان گفت که امروزه دیگر ارزی وجود ندارد که پشتوانه خاصی داشته باشد و مهمترین عاملی که به هر ارزی از جمله ارزهای رمز پایه ارزش میدهد میزان اعتماد و اطمینانی است که به آن ارزها میشود که این عامل اعتماد و اطمینان در ارزهای دیجیتال به خاطر شفافیت بیشتر، امنیت بیشتر، ثبات مقدار و عواملی از این دست بیشتر از ارزهای سنتی است.
با وجود این سیر تاریخی و اینکه ارزی نیست که دارای ارزش ذاتی باشد، آیا شما هم بر این باور هستید که بیت کوین ارزش ذاتی به مراتب بالاتری نسبت به دلار دارد؟
چرا بیت کوین ارزش دارد؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از اینوستوپدیا، بیت کوین شیوه ای کارآمد برای انتقال پول در اینترنت است و تحت کنترل یک شبکه غیر متمرکز با یک سری قوانین شفاف قرار دارد بنابراین می تواند جایگزینی برای پول بدون پشتوانه تحت کنترل بانک های مرکزی باشد. بحث های بسیاری در مورد نحوه قیمت گذاری بیت کوین وجود دارد و ما اینجا به قیمت این ارز مجازی در صورت کاربرد گسترده آن در جهان می پردازیم.
گفتیم که بیت کوین و سایر ارزهای مجازی می توانند جایگزینی برای پول بدون پشتوانه باشند ولی چه چیزی به این نوع ارزها ارزش می دهد؟
یک ارز زمانی قابل استفاده است که ارزش داشته باشد یا به بیان دیگر بتوان با اطمینان بر روی آن حساب کرد که با گذشت زمان ارزش خود را حفظ می کند و سقوط نمی کند. در بسیاری جوامع در طول تاریخ، از کالاها و فلزات گرانبها برای پرداخت استفاده می شد چون تصور می شد ارزش ثابتی دارند. افراد مجبور بودند مقادیر بالایی از دانه های کاکائو، طلا یا هر شکل دیگری از ارز را با خود حمل کنند بنابراین جوامع بالاخره به سکه های ضرب شده روی آوردند. باز هم دلیل قابل استفاده بودن این ارزهای ضرب شده اطمینان به ارزش آنها بود.
در دنیای مدرن، ارزهای ضرب شده شکل پول کاغذی را به خود گرفتند که همان ارزش واقعی سکه ها و فلزات گرانبها را ندارند. حتی امروز بیشتر مردم از ارز الکترونیکی و شیوه های پرداخت الکترونیکی استفاده می کنند. برخی از انواع ارز هایی که به آنها تکیه می شود، در واقع نماینده هر سکه یا اسکناسی هستند که نشانگر مقدار مشخصی از یک کالاست.چون کشورها استاندارد طلا را کنار گذاشته اند، بسیاری از ارزهایی که امروز مورد استفاده قرار دارند به عنوان ارز بدون پشتوانه محسوب می شوند.ارز بدون پشتوانه توسط دولت منتشر میشود و تحت حمایت هیچ کالایی قرار ندارد. امروزه اکثر ارز های جهان بدون پشتوانه هستند. بسیاری دولت ها و جوامع دریافتهاند که ارز بدون پشتوانه با دوام ترین ارز است و احتمال سقوط و از دست رفتن ارزش آن طی زمان بسیار کم است.
علاوه بر حفظ ارزش، یک ارز موفق باید ویژگی های مربوط به کمیابی، تقسیم پذیری،سهولت استفاده و قابلیت انتقال هم داشته باشد.
وقتی بیت کوین در 2009 به وجود آمد،سازندگان آن تخمین می زدند که 21 میلیون از این رمزارز ایجاد شود. عرضه فعلی بیتکوین حدود 18 میلیون است و نرخ انتشار آن هر چهار سال یکبار تقریباً نصف می شود.بنابراین عرضه این ارز مجازی در 2022 احتمالاً 19 میلیون خواهد بود.
21 میلیون بیت کوین بسیار کمتر از گردش اکثر ارز های بی پشتوانه در جهان است.خوشبختانه بیت کوین قابل تقسیم به 8 واحد است.کوچکترین واحد آن معادل 0.00000001 بیت کوین است و «ساتوچی» نامیده می شود.به این ترتیب می توان واحد های ساتوچی را در سراسر جهان توزیع کرد.
3- سهولت استفاده
یکی از بزرگترین امتیازات بیت کوین استفاده از فناوری بلاک چین است.بلاک چین یک سیستم گسترده و غیرمتمرکز است یعنی هیچکدام از شرکت کنندگان در بازار بیت کوین نیازی به اعتماد به دیگری ندارند تا سیستم درست کار کند. انعطافپذیری فناوری بلاک چین بدان معناست که به راحتی می توان از آن در خارج از فضای ارز مجازی هم استفاده کرد.
4- قابلیت انتقال
به خاطر تبادلات ارز مجازی، کیف پول ها و سایر ابزارهای مربوط به آن، بیت کوین قابل انتقال بین افراد مختلف است.در حالی که برای استخراج این فناوری، حفظ بلاک چین و فرایند معاملات دیجیتال به مقدار زیادی برق نیاز است،افراد هیچ بیت کوینی را در جریان معاملات به صورت فیزیکی نگه نمی دارند.
در کل، بیت کوین در مقایسه با ارزهای بدون پشتوانه در چهار ویژگی بالا به خوبی عمل می کند و بیت کوین چرا ارزش دارد؟ همین آن را ارزشمند می سازد.
چرا بیتکوین با ارزش است؟
سروش کرمیان عضو تحریریه
زمان مطالعه : 6 دقیقه
برای بوکمارک این نوشته وارد شوید
در این مطلب میخوانید
قیمت هر واحد بیتکوین از سال ۲۰۰۸ تا کنون افزایش قابل توجهی را تجربه کرده است. بدون در نظر گرفتن فراز و نشیبهایی که این دارایی در عمر خود تجربه کرده است، قیمت هر واحد بیتکوین تا حدود ۶۰ هزار دلار هم بالا رفت. اما چرا بیتکوین نوعی دارایی با توانایی بالا در ذخیره ارزش است؟
به گزارش پیوست، قیمت بیتکوین فارغ از تجربه نوساناتی در کوتاه مدت، همچنان به دلیل سابقه طولانی مدتی که در حفظ ارزش دارد، نظر سرمایهگذاران را به خود جلب میکند. تعیین ارزش دارایی غیرمتمرکزی مانند بیتکوین برخلاف انواع داراییهای سنتی مانند سهام (نشاندهنده مالکیت بخشی از یک شرکت) یا اوراق قرضه (ارزش بدهی با سررسید بازپرداخت مشخص)، دشوارتر است.
چرا ارزها ارزشمند هستند؛ بیتکوین بهمثابه ارز
ارزها ارزش خود را از مردم میگیرند چرا که جوامع یا گروهها تصمیم میگیرند از آنها به عنوان وسیله مبادله استفاده کنند.
تعداد ارزهای فیات با حذف استاندارد طلا (استانداردی که باعث میشد هر دلار توسط ذخیرهای از طلای فیزیکی پشتیبانی شود) زیاد شد. برای مثال اکنون دلار آمریکا توسط هیچ دارایی پشتیبانی نمیشود و صرفا ارزش آن وابسته به پذیرش گسترده در جوامع است. هرکسی میتواند یک اسکناس ۲۰ دلاری به فروشگاه ببرد و در ازای خرج کردن آن، معادل زمان و تلاشی که برای به دست آوردن ۲۰ دلار صرف کرده است، کالا و خدمات به دست بیاورد و کاغذ فیزیکی صرفا به عنوان ابزاری برای پرداخت استفاده میشود و ارزش ذاتی ندارد.
بیتکوین ارزی رمزنگاری شده است که ویژگیهای یک دارایی برای ذخیره ارزش را دارد. در ادامه برخی از مهمترین ویژگیهای بیتکوین را مرور میکنیم:
- عرضه محدود: حداکثر عرضه بیتکوین ۲۱ میلیون واحد است و به عقیده بسیاری از کارشناسان این محدودیت عرضه، سهم بزرگی در ارزش بیتکوین دارد.
- غیرقابل جعل: باتوجه به این موضوع که بیتکوین بر بستر بلاکچین کار میکند و از جمله ویژگیهای بلاکچین، تضمین صحت اطلاعات است، تقریبا هیچکدام از بیتکوینها را نمیتوان جعل کرد.
- قابل حمل: در بین تمام ابزارهای مبادلاتی شناخته شده مانند پول، بیتکوین و ارزهای دیجیتالی از بالاترین حد قابل حمل بودن برخوردارند به گونهای که به راحتی میتوان آن را جابهجا کرد.
- قابلیت انتقال: بیتکوین قابلیت انتقال بالایی دارد و با استفاده از یک کلید عمومی (آدرس کیف پول) میتوان مقدار مدنظر را انتقال داد.
ویژگیهای ذکر شده، همگی به شناخته شدن بیتکوین به عنوان یک ارز کمک میکند، اما این ویژگیها رشد نمایی قیمت بیتکوین و شناخته شدن آن به عنوان یک دارایی برای ذخیره ارزش را توضیح نمیدهند.
سرمایهگذاری نقدی معمولا به عنوان یک استراتژی خوب برای سرمایهگذاری در نظر گرفته نمیشود و همواره استفاده از پول نقد به عنوان وسیله سرمایهگذاری، رشد بیشتری را تجربه میکند. ارزش بیتکوین تنها در مقایسه با داراییهای سنتی قابل توجه نیست بلکه در بین رمزارزها هم بیتکوین به علت ارزشی که دارد شناخته میشود و معمولا تلاشها برای به وجود آوردن دارایی مشابه بیتکوین تاکنون با شکست و عدم استقبال روبهرو بوده است.
چرا بیتکوین ارزش دارد؟
استادیار مالی دانشگاه کارنگی ملون، برایان راتلج، اعتقاد دارد بیتکوین با ارزش است به علت اینکه مردم فکر میکنند بیتکوین ارزشمند است. بر اساس صحبتهای او، تنها مردم و نگاه آنها به ابزار مبادله است که میتواند میزان ازرش را تعیین کند. برای مثال مردم بر این باورند که بیتکوین در آینده ارزشی بیشتر از حالا پیدا میکند و به همین دلیل تقاضا برای به دست آوردن بیتکوین بالا میرود که در نهایت به افزایش قیمت بیتکوین منجر میشود.
کیانا دانیال، نویسنده کتاب «سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال برای آدمکها» میگوید: «دلیل ارزشمند بودن طلا صرفا تصمیم مردم برای ارزشمند شمردن آن است. ما همین ارزش را برای پولهای فیات مانند دلار هم در نظر میگیریم در صورتی که اسکناس به خودی خود با ارزش نیست.»
مانند طلا، با بیتکوین هم نمیتوان مستقیم در هر فروشگاهی خرید کرد اما میتوان آن را خرید و با نگهداری آن از تورم در امان ماند. در این بین طلا خاصیتی دارد که هنوز بیتکوین به آن دست نیافته است. طلا قدمت زیادی دارد.
معمولا نمیتوانید وارد یک فروشگاه شوید و مستقیماً با بیت کوین معامله کنید همانطور که با طلا نمیتوانید؛ اما میشود آن را خرید و نگهداری کرد. اما طلا از قدمت زیادی برخودار است که بیت کوین آن را ندارد؛ حداقل هنوز ندارد. قدمت بالای طلا باعث شده ارزش آن بارها و بارها ثابت شود.
سرمایهگذاران چه چیزی باید بدانند؟
قیمت بیتکوین نوسانات زیادی را تجربه میکند و این تغییرات باعث میشود ادامه روند افزایشی ارزش آن در هالهای از ابهام قرار بگیرد. به همین دلیل کارشناسان همواره توصیه میکنند تنها درصد کمی از دارایی هر شخص باید به بیتکوین و رمزارزها اختصاص داده شود و این درصد مانند هر سرمایهگذاری پرریسک دیگری نباید بیشتر از ۵ درصد باشد.
مدیر دادهها و شاخصهای پایگاه خبری Coindesk، گالن مور، در مورد سرمایهگذاری در بیتکوین گفت: مردم بیتکوین را مانند طلا با قصد خرج کردن در فروشگاهها نمیخرند بلکه دلیل آنها برای خرید بیتکوین انتظارشان از افزایش قیمت است.
بیتکوین در دنیای رمزارزها یکی از هزاران رمزارز است اما معروفترین آنهاست؛ دیگر رمزارزها برای سرمایهگذاری با ملاحظات دیگری همراه هستند که نباید مانند بیتکوین با استراتژی مشابه روی آنها سرمایهگذاری کرد.
ارزش بیتکوین در مقابل سایر ارزهای دیجیتالی
اگر بیتکوین را به عنوان طلای دیجیتالی در نظر بگیریم پس میتوان گفت اتریوم (دومین رمزارز از نظر ارزش بازار) مانند نفت است و همانطور که نفت ارزشش به مقدار مصارف ما مربوط میشود، اتریوم هم ارزشش را از مقدار مصرف ما میگیرد.
نفت به صورت ذاتی ارزشمند است اما میتوان برای سرمایهگذاری در آن از معاملات آتی نفت، سهام شرکتهای نفتی با فناوریهای مرتبط با آن استفاده کرد و این مثال تقریبا برای اتریوم هم صادق است.
بلاکچین اتریوم اکنون به عنوان مبنا و شاخصی برای نوآوری در فضای رمزارزها عمل میکند. از فروش آثار هنری گرفته تا وامدهی در فضای غیرمتمرکز و همتا به همتا، اتر (توکن بومی شبکه اتریوم) ارزشی به وسیله همین دسترسی به دست آورده است.
درک ارزش اتریوم به این دلیل که بیشتر از بیتکوین مورد استفاده قرار میگیرد راحتتر است؛ اما این به معنای تضمین ارزش اتریوم نیست. با وجود هزاران رمزارز مختلف که هرکدام ادعا میکنند نیازهایی را برطرف میکنند یا فرصتهایی ایجاد میکنند اما به عقیده کارشناسان بیتکوین و اتریوم برای سرمایهگذاری مناسبتر هستند و در نظر داشته باشید برای سرمایهگذاری در رمزارزها پیشبینی دقیقی از چگونگی رشد ارزش آنها وجود ندارد.
دیدگاه شما