سوالات بورس و پاسخ ها
کلمه پولبک در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است. به همین دلیل در نمودارها نیز به شکل قلاب نمایان میشود. معنای دیگری که برای این کلمه میتوان در نظر گرفت خداحافظی است. چراکه در این حالت، روند بعد از شکست سطح حمایتی یا مقاومتی معتبر خود، سعی میکند یک بار دیگر به آن سطح شکسته شده بازگردد. با شکسته شدن این خطوط و نقض آنها، از اهمیت آنها کاسته نشده؛ بلکه تغییر وضعیت میدهند و از مقاومت به حمایت و برعکس تبدیل میشوند.
معمولاً بعد از شکست خطوط حمایتی و مقاومتی، در ۶۰ درصد مواقع بازار متمایل به بازگشت مجدد به سمت حمایت و مقاومتی که شکسته شده دارد. تقریباً در ۷۰ درصد مواقع شکستهایی که با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه رخ میدهند، تمایل به پولبک پیدا میکنند؛
لذا این تفکر که الزاماً بعد از هر شکست معتبر، باید نیاز به پولبک باشد، درست نیست. این نکته را در نظر داشته باشید که پولبک حتماً نباید بازگشت دقیق به سطح شکسته شده باشد؛ بلکه نفوذ موقت به محدوده سطح شکسته شده هم پولبک به حساب میآید.
در این وبسایت نمونه سوالات مربوط به آزمون های افتتاح حساب در کارگزاری های بورس و سوالات مربوط به معاملات آنلاین بورس و سایر سوالات متداول در زمینه سرمایه گذاری در بورس پاسخ داده میشود.
پولبک چیست؟
یافتن ناحیه ورود بهینه در کنار نقطه خروج مناسب و مدیریت سرمایه، سه رکن اصلی هر استراتژی معاملاتی محسوب میشوند. در واقع برای اغلب معاملهگران بازار مالی و علیالخصوص تحلیلگران تکنیکال بسیار مهم است، که در بهترین نقطه ممکن اقدام به ورود کنند. با بررسی اجمالی چند موقعیت معاملاتی مختلف متوجه میشویم، که ناحیه و زمان ورود به معامله تأثیر چشمگیری در نحوه مدیریت سرمایه، کاهش مقدار حد زیان (پولی و زمانی) و چه بسا احتمال موفقیت موقعیت مذکور دارد. متخصصان تحلیل تکنیکال از روشهای مختلف و متنوعی برای ورود و خروج از معاملات استفاده میکنند، که ورود بر اساس پولبک یکی از متداولترین آنها بوده و در این مطلب به تشریح این مفهوم از تحلیل نموداری میپردازیم.
پولبک به چه معنی است؟
این واژه از لحاظ لغوی به معنی عقب کشیدن یا قلاب است. پولبک در نمودار به حرکت بازگشتی ناگهانی قیمت بعد از شکست یک سطح نموداری ثابت (استاتیک) یا پویا (دینامیک) اطلاق شده و اصطلاحاً به عنوان «بوسه خداحافظی» قیمت با سطح مذکور در نظر گرفته میشود؛ زیرا اگر روند بازار قدرت کافی داشته باشد، این برخورد آخرین تلاقی قیمت و ناحیه مذکور بوده و در ادامه بازار به سمت سطوح بالاتر یا پایینتر حرکت میکند. پولبک و قانون تبدیل سطوح (حمایت به مقاومت و بالعکس) همواره به عنوان دو مفهوم تکنیکالی مکمل و مرتبط توسط تحلیلگران فنی بهکار برده میشوند. در واقع اگر به کارایی قانون تبدیل سطوح اعتقادی نداشته باشیم، معاملهگری بر اساس پولبکها عملاً مفهومی ندارد.
ارتباط پولبک و شکست
برخی از معاملهگران مبتدی صرفاً با مشاهده عبور قیمت از یک سطح حمایت یا مقاومتی، سریعاً به قصد ورود در پولبک اقدام به سفارشگذاری کرده و در اغلب اوقات با موقعیتهای معاملاتی زیانده مواجه میشوند؛ زیرا اصل اساسی معاملهگری بر اساس سطوح یعنی شکست قطعی قیمت را نادیده گرفتهاند. در چنین شرایطی پس از بسته شدن کندل متوجه میشویم، که در خلال یک ساختار شکست کاذب وارد بازار شدهایم. به طور کلی برای معاملهگری بر اساس بازگشت قیمت یا پولبک، در ابتدا باید قادر به ترسیم صحیح سطوح موجود در نمودار قیمت بوده و همچنین نسبت به اصول تشخیص شکست قطعی سطوح مذکور تسلط کافی داشته باشید.
دلیل وقوع پولبک چیست؟
فلسفه ایجاد پولبک یا بازگشت قیمت مربوط به قانون عرضه و تقاضا است. به طور مثال حین شکست صعودی یک سطح قیمتی بسیاری از معاملهگران به امید فروش سهام (یا هر نوع دارایی دیگری) در سطوح بالاتر اقدام به خرید میکنند. پس از وقوع شکست برخی از نوسانگیران اقدام به خروج نموده و سایرین نیز فعلاً حاضر به پرداخت بهای بالاتر برای خرید این سهم نیستند، اما کماکان نسبت به آینده دیدگاه صعودی دارند. در نتیجه قیمت شروع به افت میکند. در شرایطی که صرفاً پولبک داریم و معاملهگران جدید آماده ورود به بازار هستند؛ پس از یک بازگشت قیمتی کوچک و با مدت زمان کوتاه یا نهایتاً یک فاز خنثی بازار مجدداً روند قبلی را از سر میگیرد. اما حین وقوع حرکات اصلاحی یا تغییر روند شرایط متفاوت بوده و مجموعه این ساختار نموداری (شامل شکست و پولبک) میتواند، به عنوان یک الگوی شکست ناموفق تلقی شود.
آیا همیشه باید منتظر پولبک باشیم؟
بر اساس تحقیقات (بک و فوروارد تست) انجام شده روی دادههای قیمتی توسط یک معاملهگر موفق به نام توماس بولکوفسکی حدوداً بیش از ۵۰ درصد شکستهای قیمتی منجر به پولبک میشوند. البته نحوه انجام تستها، بازار و نماد مورد بررسی، تایمفریم، ابزار تحلیلی مورد استفاده و طرز تفکر معاملاتی فرد در نتایج تحقیق تأثیرگذارند. به هر حال با درنظر گرفتن آمار یا مبانی تحلیل تکنیکال به این نتیجه میرسیم، که نباید با مشاهده هر شکست قیمت انتظار پولبک داشته باشیم! در واقع باید پولبک را نوعی ساختار نموداری درنظر بگیریم، که بعد از ایجاد هر شکست قیمتی صرفاً امکان وقوع آن وجود دارد.
آیا پولبک ها دقیقاً روی سطوح نموداری ایجاد می شوند؟
بسیاری از معاملهگران انتظار دارند، که حین پولبک قیمت دقیقاً به سطح قبلی بازگشته و بدون ذرهای جابهجایی به حرکت در جهت روند اصلی ادامه دهد. این در حالی است، که اساساً در محیط بازارهای مالی و ابزار تحلیل هیچ قطعیتی وجود ندارد. اگر به اندازه کافی با تحلیل تکنیکال و نمودارهای مختلف آشنایی داشته باشید؛ حتماً شرایطی را که قیمت پیش از رسیدن به سطح قبلی و از نزدیکی آن یا پس از کمی پیشروی در سطح مذکور به مسیر اصلی خود بازگشته را تجربه کردهاید. تعدد این موارد غیرقابل انکار بوده و علیالخصوص در بازارهای پرنوسان بیشتر درگیر چنین وضعیتی خواهیم بود. راهکار منطقی برای رفع این مشکلات این است؛ که همواره سطوح قیمت را با توجه به تجربیات شخصی و شرایط نماد (یا بازار) به صورت یک ناحیه درنظر بگیریم، تا به بهترین نحو امکان استفاده از فرصتهای معاملاتی را داشته باشیم.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت
علیرغم شباهت رفتاری یا ظاهری، میان پولبک و اصلاح قیمت تفاوتهای آشکاری وجود دارد. اصلاحها جزئی از امواج روندی هستند، که در میانه روند به دلیل تحرکات معاملهگران کوتاه یا میانمدتی ایجاد شده و پس از مدتی با تجدید قوای معاملهگران حامی روند (در صورتی که روند به انتها نرسیده باشد) این حرکات پایان مییابند. تحرکات اصلاحی با پولبکها متفاوتند، زیرا در جریان یک فاز اصلاحی شاید چندین سطح شکسته شده و عملاً تعدادی پولبک ناموفق داشته باشیم. به طور کلی پولبک را شرایطی درنظر بگیرید، که بازار یک شکست موفق انجام داده و منتظر بازگشت قیمت به ناحیه قبلی هستیم. در صورتی که بازگشت قیمت ناموفق بوده و سطوح پیدرپی شکسته شوند، بازار دچار فاز اصلاحی و در ادامه تغییر روند خواهد شد. در مورد اندازه حرکات بازگشتی نیز ملاک خاص و دقیقی وجود ندارد، زیرا مقدار بازگشت قیمت در جریان پولبک به شرایط نماد، متوسط نوسانات بازار و میزان فاصله نقطه بسته شدن مربوط به کندل شکست از سطح مذکور مرتبط است.
انواع استراتژیهای معاملاتی پولبک
ماهیت معاملهگری بر اساس پولبکها در ابزار مختلف تکنیکالی یکسان است، زیرا در این روش صرفاً به دنبال ورود در حرکات بازگشتی پس از شکست سطوح قیمتی هستیم. ابزار نموداری مختلفی برای این روش معاملاتی وجود دارند، که در این بخش بر اساس مثالهای واقعی از بازار سهام تهران به ذکر متداولترین آنها میپردازیم.
۱- پولبک به سطوح حمایت و مقاومت
در نمودار نماد میدکو مشاهده میکنیم، که قیمت پس از شکست قاطعانه سقف قبلی خود یک پولبک کاملاً ایدهآل به این ناحیه داشته است. با استناد به قانون تبدیل سطوح و با ورود مجدد خریداران در این ناحیه، بازار روند صعودی خود را بدون هیچ تعللی از سر میگیرد.
۲- پولبک به خطوط روند
تصویر زیر مثال واقعی از پولبکهای غیر ایدهآل است. نمودار شرکت خودروسازی زامیاد شامل دو پولبک به خط روند سقف شکسته شده با شرایط متفاوت میباشد. در بازگشت اولیه معاملهگران عجولتر وارد بازار شده و پس از مدتی تجمیع قوا به واسطه نفوذ نزولی در خط روند، بازار به فاز صعودی باز میگردد. اما در جریان دومین بازگشت، بازار به مدت کوتاهی در حالت خنثی قرار گرفته و سپس قیمتها افزایش مییابند.
۳- پولبک به سطوح فیبوناچی بازگشتی
نمودار سهم شرکت کشتیرانی ایران حاوی دو نکته مهم است:
- هر سطح نموداری برای معامله با پولبکها و ایجاد بازگشت در قیمت مناسب نیست. مثلاً در این تصویر مشاهده میکنیم، که در سطح ۲۳ درصد هیچ تحرک صعودی وجود نداشته است؛ اما با رسیدن به سطح ۳۸ درصد شاهد ورود خریداران و بازگشت ایدهآل قیمت با کمترین ریسک ورود به معامله هستیم.
- به ساختار کندلها در سطح ۳۸ درصد پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ توجه کنید. تشکیل یک ساختار بازگشتی کندلی صعودی در یکی از سطوح مهم فیبوناچی میتواند، یک فرصت ورود مطمئن و قدرتمند باشد. بنابراین نباید حین معاملهگری با پولبکها از توجه به سایر گواههای معاملاتی غافل شویم!
۴- پولبک به میانگینهای متحرک
معاملهگری با استفاده از بازگشت قیمت به میانگینهای متحرک شاید سادهترین روش استفاده از فرصتهای معاملاتی مبتنی بر پولبک باشد. تصویر زیر مربوط به نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان با استفاده از میانگین متحرک ساده ۲۲ روزه (این عدد حداکثر روزهای کاری بازار سهام ایران در یک ماه میباشد) است. با بررسی اجمالی نمودار متوجه میشویم؛ که حرکات بازگشتی به میانگین در جریان روند صعودی تقریباً بهترین و کمریسکترین موقعیتهای ممکن بودهاند.
کلام پایانی
بسیاری از معاملهگران همواره در منابع آموزشی به دنبال روشها و اصول بسیار دقیق برای معامله بر اساس پولبکها هستند. اما ذکر این نکته ضروری است، که این یک مفهوم و رفتار کلی در تحلیل تکنیکال بوده و هر یک از بزرگان بازار بر اساس تجربیات خود از این روش استفاده میکنند. مثلاً اصول تحلیلی مورد استفاده یک معاملهگر بازار جهانی ارز حین وقوع پولبک نسبت به یک فعال بازار سهام تهران کاملاً متفاوت بوده و حتی شاید برای طرف مقابل زیانده باشد! بنابراین پیشنهاد میکنیم؛ که در ابتدا محیط فعالیت (نوع بازار و نمادهای معاملاتی) خود را مشخص نموده و پس از مدتی تست اصول کلی پولبکها، بر مبنای تجربیات خود و متناسب با شرایط بازار از این روش استفاده کنید.
اصلاح قیمت یا پولبک (pullback) چیست؟
با استفاده از تحلیل تکنیکال میتوانید قیمتهای آینده سهم و روند آن را پیشبینی کنید، این کار با استفاده از ابزارهای موجود در تحلیل تکنیکال امکانپذیر است.
ابزارهایی مانند حد سود و زیان، خطوط روند، اندیکاتورها و. . در این میان قصد داریم به مفهوم پولبک، که از مفاهیم تحلیل تکنیکال در بازار سهام است، اشاره کنیم. برای آشنایی بیشتر با این مقوله با ما همراه باشید.
پولبک چیست؟
در گام اول باید توجه داشته باشید که پولبک در لغت به معنی عقب کشیدن یا برگشت است و به نوعی مترادف کلمه hood یا همان قلاب است. به همین دلیل در نمودار، با شکل قلاب نمایش داده میشود. در بورس یک معنی دیگر برای این مفهوم در نظر گرفتهاند که به آن خداحافظی میگویند، چرا که وقتی سهم سطح حمایت یا مقاومت خود را بشکند، سعی میکند یک بار دیگر خود را به آن سطح شکسته شده برساند. زمانی که این فرآیند به وجود بیاید به نوعی سهم تغییر وضعیت میدهد، یعنی ممکن است سهم از سطح مقاومت به سطح حمایت تبدیل شود یا برعکس.
تجربه نشان داده است زمانی که خطوط حمایت و مقاومتی سهم شکسته میشود، در 60 درصد مواقع بازار تمایل دارد به شکست حمایت و مقاومتی قبلی برگردد. در اکثر مواقع در بازار این پروسه با عنوان پولبک یاد میشود. در این میان به این نکته باید توجه داشته باشید که بعد از هر شکست، الزامی به وقوع پولبک نیست و پولبک به معنی بازگشت دقیق به همان سطح شکسته شده قبلی نیست، بلکه در صورت بازگشت سهم به محدوده احتمالی شکست نیز باز با مفهوم پولبک مواجه خواهیم بود.
انواع پولبک در بورس
به صورت کلی سه نوع پولبک در بورس وجود دارد که در این بخش قصد داریم به تفسیر هر مورد بپردازیم:
پولبک عادی (Normal Pullback)
این نوع پولبک در اکثر مواقع در بازار رخ میدهد. در این نوع پولبک قیمت سهم به سادگی به سطح مقاومت یا حمایت شکسته شده خود برگشته و به حرکت جدید خود ادامه میدهد.
پولبک خارجی (Outside Pullback)
در این حالت از پولبک، قیمت سهم قبل از اینکه به سطح مقاومت یا حمایت نزدیک شود، مسیر خود را ادامه میدهد. زمانی که این پولبک در بازار رخ میدهد باید توجه داشته باشید که تقاضا برای خرید سهم در حالت صعودی زیاد بوده و در حالت نزولی نیز تقاضایی برای سهم دیده نمیشود. زمانی که این نوع از پولبک را در سهم مشاهده کنید به احتمال خیلی زیاد روند بعدی سهم حالت صعودی خواهد داشت.
پولبک داخلی (Inside Pullback)
این نوع از پولبک در بورس برای سهامداران به نوعی گنگی و سردرگمی به وجود میآورد که همین امر منجر به ریسک زیاد در این پروسه خواهد شد. همانطور که در تصویر زیر هم پیدا است، در حالت پولبک داخلی قیمت، سطح مقاومت را رد کرده و بعد از آن حالت نزولی و بعد حالت صعودی به خود گرفته است. اگر خریداران سهم تردید نداشتند و در زمان برخورد با سطح مقاومت اقدام به خرید میکردند؛ دیگر شاهد روند نزولی بعد از برخورد نبودیم و سهم حالت صعودی را در پیش میگرفت.
بررسی پولبک در روندهای صعودی، نزولی و خنثی
برای این که رفتار پولبک را در روند صعودی با هم بررسی کنیم، باید فرض کنید یک سهم در روند صعودی در حال ساخت سقفها و کفهای بالاتری نسبت به سقف و کفهای قبلی است. در یک محدودهای بالاخره این روند شکسته شده و بعد از اصلاح چند درصدی قیمت سهم، مجدد به خط روند نزدیک میشود. در این موارد رفتار بعدی سهم طبق نمودار زیر است. در واقع قیمت سهم حالت کاهشی به خود میگیرد و نمیتواند روند صعودی خود را ادامه دهد.
همین حالت در روند نزولی هم به نوعی تکرار میشود. در این پروسه سقف و کفهای بعدی در حالت پایینتری نسبت به سقف و کفهای قبلی قرار دارند. در ادامه، قیمت، خط روند به وجود آمده را شکسته اما تمایل دارد مجدد به خط روند برخورد کند. در این جا هم پس از پولبک معمولا سهم در حالت صعودی خود قرار میگیرد. برای درک بهتر این حالت به تصویر زیر دقت کنید:
حال باید فرآیند پولبک در روند خنثی را بررسی کنیم، پولبک در روندهای خنثی هم وجود دارد. به این شکل که ما شاهد نوسان قیمت سهم بین یک سقف و کف نیز هستیم. به عنوان مثال فرض کنید سهم در محدودههای 110 تا 120 تومان همواره در حال نوسان است اما ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکر شده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولا شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم.
به عنوان یک نکته مهم باید در نظر داشته باشید که وقتی پولبک در روند یک سهم به وجود آمد بعد از تکمیل این پروسه، سهم به حالت ثبات رسیده و روند بعدی خود را آغاز میکند.
کدام پولبک در بازار مناسب است؟
بر اساس تجربه بهترین نوع پولبک در بورس به پولبکی گفته میشود که به آرامی در حال وقوع باشد. در واقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته میشود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام میشود، اگر حالت ضعیف و فشردهای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت. در این حالت این نوع پولبکها در بازار از اهمیت بالاتری برخوردار هستند.
آیا پولبک به معنی شروع روند جدید است؟
برخی از سرمایهگذاران در بورس فکر میکنند بعد از وقوع پولبک روند سهم نیز همان حالت قبلی خود را ادامه خواهد داد در صورتی که این فکر به کل اشتباه است. در بخشهای قبلی اشاره کردیم که در فرآیند پولبک سهم در یک بازه کوتاه به روند قبلی خود برگشته و مجدد روند معکوس را آغاز خواهد کرد.
در این حوزه نظریههای متعددی وجود دارد اما بیش از 50 درصد از روندها بعد از وقوع پولبک، مسیر جدیدی را در پیش میگیرند. بنابراین نمیتوان به صورت قطعی اذعان کرد که یک سهم بعد از پولبک روند قبلی خود را ادامه خواهد داد.
در این مقاله سعی کردیم به مفهوم پولبک که در حوزه تحلیل تکنیکال استفاده میشود اشاره کنیم. پولبک دارای انواع مختلفی است که در مجموع شامل حالت نرمال، خارجی و داخلی میشود. در اکثر مواقع زمانی که در یک سهم شاهد پولبک باشیم، روند سهم بعد از مدت کمی تغییر خواهد کرد و به نوعی روند جدیدی را در پیش میگیرد.
به عنوان مثال در یک روند نزولی زمانی که پولبک داشته باشیم، روند بعدی سهم حالت صعودی خواهد بود. برای آشنایی کامل با مباحث تحلیل تکنیکال، میتوانید در دورههای آموزشی کارگزاری آگاه شرکت کنید. همچنین تعداد زیادی مقاله و ویدئوی آموزشی رایگان در بلاگ بآشگاه مشتریان وجود دارد که تمامی مباحث مقدماتی و پیشرفته تحلیل تکنیکال را پوشش میدهند.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
پولبک چیست؟
یافتن ناحیه ورود بهینه در کنار نقطه خروج مناسب و مدیریت سرمایه، سه رکن اصلی هر استراتژی معاملاتی محسوب میشوند. در واقع برای اغلب معاملهگران بازار مالی و علیالخصوص تحلیلگران تکنیکال بسیار مهم است، که در بهترین نقطه ممکن اقدام به ورود کنند. با بررسی اجمالی چند موقعیت معاملاتی مختلف متوجه میشویم، که ناحیه و زمان ورود به معامله تأثیر چشمگیری در نحوه مدیریت سرمایه، کاهش مقدار حد زیان (پولی و زمانی) و چه بسا احتمال موفقیت موقعیت مذکور دارد. متخصصان تحلیل تکنیکال از روشهای مختلف و متنوعی برای ورود و خروج از معاملات استفاده میکنند، که ورود بر اساس پولبک یکی از متداولترین آنها بوده و در این مطلب به تشریح این مفهوم از تحلیل نموداری میپردازیم.
پولبک به چه معنی است؟
این واژه از لحاظ لغوی به معنی عقب کشیدن یا قلاب است. پولبک در نمودار به حرکت بازگشتی ناگهانی قیمت بعد از شکست یک سطح نموداری ثابت (استاتیک) یا پویا (دینامیک) اطلاق شده و اصطلاحاً به عنوان «بوسه خداحافظی» قیمت با سطح مذکور در نظر گرفته میشود؛ زیرا اگر روند بازار قدرت کافی داشته باشد، این برخورد آخرین تلاقی پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ قیمت و ناحیه مذکور بوده و در ادامه بازار به سمت سطوح بالاتر یا پایینتر حرکت میکند. پولبک و قانون تبدیل سطوح (حمایت به مقاومت و بالعکس) همواره به عنوان دو مفهوم تکنیکالی مکمل و مرتبط توسط تحلیلگران فنی بهکار برده میشوند. در واقع اگر به کارایی قانون تبدیل سطوح اعتقادی نداشته باشیم، معاملهگری بر اساس پولبکها عملاً مفهومی ندارد.
ارتباط پولبک و شکست
برخی از معاملهگران مبتدی صرفاً با مشاهده عبور قیمت از یک سطح حمایت یا مقاومتی، سریعاً به قصد ورود در پولبک اقدام به سفارشگذاری کرده و در اغلب اوقات با موقعیتهای معاملاتی زیانده مواجه میشوند؛ زیرا اصل اساسی معاملهگری بر اساس سطوح یعنی شکست قطعی قیمت را نادیده گرفتهاند. در چنین شرایطی پس از بسته شدن کندل متوجه میشویم، که در خلال یک ساختار شکست کاذب وارد بازار شدهایم. به طور کلی برای معاملهگری بر اساس بازگشت قیمت یا پولبک، در ابتدا باید قادر به ترسیم صحیح سطوح موجود در نمودار قیمت بوده و همچنین نسبت به اصول تشخیص شکست قطعی سطوح مذکور تسلط کافی داشته باشید.
دلیل وقوع پولبک چیست؟
فلسفه ایجاد پولبک یا بازگشت قیمت مربوط به قانون عرضه و تقاضا است. به طور مثال حین شکست صعودی یک سطح قیمتی بسیاری از معاملهگران به امید فروش سهام (یا هر نوع دارایی دیگری) در سطوح بالاتر اقدام به خرید میکنند. پس از وقوع شکست برخی از نوسانگیران اقدام به خروج نموده و سایرین نیز فعلاً حاضر به پرداخت بهای بالاتر برای خرید این سهم نیستند، اما کماکان نسبت به آینده دیدگاه صعودی دارند. در نتیجه قیمت شروع به افت میکند. در شرایطی که صرفاً پولبک داریم و معاملهگران جدید آماده ورود به بازار هستند؛ پس از یک بازگشت قیمتی کوچک و با مدت زمان کوتاه یا نهایتاً یک فاز خنثی بازار مجدداً روند قبلی را از سر میگیرد. اما حین وقوع حرکات اصلاحی یا تغییر روند شرایط متفاوت بوده و مجموعه این ساختار نموداری (شامل شکست و پولبک) میتواند، به عنوان یک الگوی شکست ناموفق تلقی شود.
آیا همیشه باید منتظر پولبک باشیم؟
بر اساس تحقیقات (بک و فوروارد تست) انجام شده روی دادههای قیمتی توسط یک معاملهگر موفق به نام توماس بولکوفسکی حدوداً بیش از ۵۰ درصد شکستهای قیمتی منجر به پولبک میشوند. البته نحوه انجام تستها، بازار و نماد مورد بررسی، تایمفریم، ابزار تحلیلی مورد استفاده و طرز تفکر معاملاتی فرد در نتایج تحقیق تأثیرگذارند. به هر حال با درنظر گرفتن آمار یا مبانی تحلیل تکنیکال به این نتیجه میرسیم، که نباید با مشاهده هر شکست قیمت انتظار پولبک داشته باشیم! در واقع باید پولبک را نوعی ساختار نموداری درنظر بگیریم، که بعد از ایجاد هر شکست قیمتی صرفاً امکان وقوع آن وجود دارد.
آیا پولبک ها دقیقاً روی سطوح نموداری ایجاد می شوند؟
بسیاری از معاملهگران انتظار دارند، که حین پولبک قیمت دقیقاً به سطح قبلی بازگشته و بدون ذرهای جابهجایی به حرکت در جهت روند اصلی ادامه دهد. این در حالی است، که اساساً در محیط بازارهای مالی و ابزار تحلیل هیچ قطعیتی وجود ندارد. اگر به اندازه کافی با تحلیل تکنیکال و نمودارهای مختلف آشنایی داشته باشید؛ حتماً شرایطی را که قیمت پیش از رسیدن به سطح قبلی و از نزدیکی آن یا پس از کمی پیشروی در سطح مذکور به مسیر اصلی خود بازگشته را تجربه کردهاید. تعدد این موارد غیرقابل انکار بوده و علیالخصوص در بازارهای پرنوسان بیشتر درگیر چنین وضعیتی خواهیم بود. راهکار منطقی برای رفع این مشکلات این است؛ که همواره سطوح قیمت را با توجه به تجربیات شخصی و شرایط نماد (یا بازار) به صورت یک ناحیه درنظر بگیریم، تا به بهترین نحو امکان استفاده از فرصتهای معاملاتی را داشته باشیم.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت
علیرغم شباهت رفتاری یا ظاهری، میان پولبک و اصلاح قیمت تفاوتهای آشکاری وجود دارد. اصلاحها جزئی از امواج روندی هستند، که در میانه روند به دلیل تحرکات معاملهگران کوتاه یا میانمدتی ایجاد شده و پس از مدتی با تجدید قوای معاملهگران حامی روند (در صورتی که روند به انتها نرسیده باشد) این حرکات پایان مییابند. تحرکات اصلاحی با پولبکها متفاوتند، زیرا در جریان یک فاز اصلاحی شاید چندین سطح شکسته شده و عملاً تعدادی پولبک ناموفق داشته باشیم. به طور کلی پولبک را شرایطی درنظر بگیرید، که بازار یک شکست موفق انجام داده و منتظر بازگشت قیمت به ناحیه قبلی هستیم. در صورتی که بازگشت قیمت ناموفق بوده و سطوح پیدرپی شکسته شوند، بازار دچار فاز اصلاحی و در ادامه تغییر روند خواهد شد. در مورد اندازه حرکات بازگشتی نیز ملاک خاص و دقیقی وجود ندارد، زیرا مقدار بازگشت قیمت در جریان پولبک به شرایط نماد، متوسط نوسانات بازار و میزان فاصله نقطه بسته شدن مربوط به کندل شکست از سطح مذکور مرتبط است.
انواع استراتژیهای معاملاتی پولبک
ماهیت معاملهگری بر اساس پولبکها در ابزار مختلف تکنیکالی یکسان است، زیرا در این روش صرفاً به دنبال ورود در حرکات بازگشتی پس از شکست سطوح قیمتی هستیم. ابزار نموداری مختلفی برای این روش معاملاتی وجود دارند، که در این بخش بر اساس مثالهای واقعی از بازار سهام تهران به ذکر متداولترین آنها میپردازیم.
۱- پولبک به سطوح حمایت و مقاومت
در نمودار نماد میدکو مشاهده میکنیم، که قیمت پس از شکست قاطعانه سقف قبلی خود یک پولبک کاملاً ایدهآل به این ناحیه داشته است. با استناد به قانون تبدیل سطوح و با ورود مجدد خریداران در این ناحیه، بازار روند صعودی خود را بدون هیچ تعللی از سر میگیرد.
۲- پولبک به خطوط روند
تصویر زیر مثال واقعی از پولبکهای غیر ایدهآل است. نمودار شرکت خودروسازی زامیاد شامل دو پولبک به خط روند سقف شکسته شده با شرایط متفاوت میباشد. در بازگشت اولیه معاملهگران عجولتر وارد بازار شده و پس از مدتی تجمیع قوا به واسطه نفوذ نزولی در خط روند، بازار به فاز صعودی باز میگردد. اما در جریان دومین بازگشت، بازار به مدت کوتاهی در حالت خنثی قرار گرفته و سپس قیمتها افزایش مییابند.
۳- پولبک به سطوح فیبوناچی بازگشتی
نمودار سهم شرکت کشتیرانی ایران حاوی دو نکته مهم است:پولبک(Pull Back) یعنی چه؟
- هر سطح نموداری برای معامله با پولبکها و ایجاد بازگشت در قیمت مناسب نیست. مثلاً در این تصویر مشاهده میکنیم، که در سطح ۲۳ درصد هیچ تحرک صعودی وجود نداشته است؛ اما با رسیدن به سطح ۳۸ درصد شاهد ورود خریداران و بازگشت ایدهآل قیمت با کمترین ریسک ورود به معامله هستیم.
- به ساختار کندلها در سطح ۳۸ درصد توجه کنید. تشکیل یک ساختار بازگشتی کندلی صعودی در یکی از سطوح مهم فیبوناچی میتواند، یک فرصت ورود مطمئن و قدرتمند باشد. بنابراین نباید حین معاملهگری با پولبکها از توجه به سایر گواههای معاملاتی غافل شویم!
۴- پولبک به میانگینهای متحرک
معاملهگری با استفاده از بازگشت قیمت به میانگینهای متحرک شاید سادهترین روش استفاده از فرصتهای معاملاتی مبتنی بر پولبک باشد. تصویر زیر مربوط به نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان با استفاده از میانگین متحرک ساده ۲۲ روزه (این عدد حداکثر روزهای کاری بازار سهام ایران در یک ماه میباشد) است. با بررسی اجمالی نمودار متوجه میشویم؛ که حرکات بازگشتی به میانگین در جریان روند صعودی تقریباً بهترین و کمریسکترین موقعیتهای ممکن بودهاند.
کلام پایانی
بسیاری از معاملهگران همواره در منابع آموزشی به دنبال روشها و اصول بسیار دقیق برای معامله بر اساس پولبکها هستند. اما ذکر این نکته ضروری است، که این یک مفهوم و رفتار کلی در تحلیل تکنیکال بوده و هر یک از بزرگان بازار بر اساس تجربیات خود از این روش استفاده میکنند. مثلاً اصول تحلیلی مورد استفاده یک معاملهگر بازار جهانی ارز حین وقوع پولبک نسبت به یک فعال بازار سهام تهران کاملاً متفاوت بوده و حتی شاید برای طرف مقابل زیانده باشد! بنابراین پیشنهاد میکنیم؛ که در پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ ابتدا محیط فعالیت (نوع بازار و نمادهای معاملاتی) خود را مشخص نموده و پس از مدتی تست اصول کلی پولبکها، بر مبنای تجربیات خود و متناسب با شرایط بازار از این روش استفاده کنید.
پولبک چیست؟ | تعریف پولبک به زبان ساده
پولبک (Pullback) یکی از مهمترین مفاهیم در تحلیل تکنیکال است که از نظر پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ لغوی به معنای بازگشت است. بسیاری از استراتژیهای معاملاتی بر اساس تشخیص پلوبک اعمال میشوند. به همین دلیل، شناسایی آن برای انجام معامله برخلاف روند فعلی، الزامی است. با توجه به اهمیت و کاربرد پولبک در تحلیل و تصمیمگیری برای سرمایه گذاری، در این مطلب قصد داریم به این سؤال که پولبک چیست و چطور باید از آن در ترید استفاده کرد، پاسخ دهیم. همراه ما باشید.
تعریف پولبک
اگر تاکنون به نمودار قیمت داراییهای مختلف نگاه کرده باشید، حتماً متوجه شدهاید که روند تغییرات قیمت یک ارز ثابت نیست و بالا و پایین دارد. به عنوان مثال، به تصویر زیر نگاه کنید. در این نمودار، شاهد چندین پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ افزایش قیمت شدید هستیم. هر بار که بعد از افزایش قیمت، افت قیمت داریم، اصطلاحاً یک پولبک اتفاق افتاده است.
پولبک، یک تغییر کوتاه مدت در برابر ورند اولیه است.
پولبک در نمودار قیمت نشان دهنده چیست؟
پولبک نشاندهنده بهترین زمان خرید است؛ زمانی که قیمت یک دارایی برای مدت زمان زیادی روند صعودی داشته است. به عنوان مثال، یک دارایی ممکن است پس از اعلام افزایش قابل توجه، سود زیادی کسب کند و پس از آن تریدرها سرمایه خود را از بازار خارج کنند، پولبک اتفاق میافتد. با این حال، سود مثبت یک سیگنال اساسی است که نشان میدهد دارایی روند صعودی خود را از سر خواهد گرفت.
اکثر پولبکها شامل حرکت قیمت دارایی به ناحیهای از تکنیکال ساپورت، مانند میانگین متحرک یا نقطه پیوت، قبل از سرگیری روند صعودی است. تریدرها باید به دقت مراقب این نواحی کلیدی حمایتی باشند، زیرا شکست آنها میتواند به جای عقبنشینی، نشانه روند معکوس باشد.
چه عواملی باعث ایجاد پولبک میشوند؟
همانطور که گفته شد، زمانی که پولبک اتفاق میافتد، در واقع ادامه روند قبلی با کمی مکث رو به رو میشود. در واقع، برای مدت زمانی کوتاه، گاوها در روند نزولی و خرسها در روند صعودی، کنترل بازار را در دست میگیرند. اما چه چیزی باعث تغییر قیمت میشود؟ برای پاسخ به این سؤال، باید پیشزمینهای از تحلیل بنیادی داشته باشید. اما رایجترین مواردی که در این تغییر قیمت تأثیرگذار هستند، عبارت هستند از:
- اخباری که در خصوص یک دارایی منتشر میشود. مثلاً زمانی که اخبار منفی در خصوص عملکرد یک ارز دیجیتال یا هر نوع دارایی دیگر در بازارهای مالی منتشر میشود، باید منتظر یک پولبک در روند افزایش قیمت آن باشیم.
- رویدادهای اقتصادی و در برخی موارد مناسبتهای خاص، در قدرت و قیمت داراییها تأثیرگذار هستند. مذاکرات ایران با دیگر کشورها، از جمله رویدادهایی است که در قیمت داراییها تأثیر میگذارد.
- داراییهایی همچون نفت، طلا و . تأثیرپذیری زیادی از احساسات بازار دارند.
- اتفاقات داخلی شرکتهای بزرگ در صنعتهای مختلف، میتواند بر روند تغییرات قیمت داراییها، تأثیرگذار باشند.
نمونه تصویری پولبک
برای پیشبینی پولبک، باید با تجربه و تحلیل قیمت، آشنایی داشته باشید. برای درک بهتر این موضوع، به مثال زیر توجه کنید.
همانطور که گفته شد، پولبک نه تنها در نمودار قیمت ارزها، بلکه هر نوع دارایی مالی، رخ میدهد. به نمودار زیر که نمودار 4 ساعته از سهام اپل است، دقت کنید. همانطور که احتمالاً متوجه شدهاید، در روند نزولی قیمت، پولبک اتفاق افتاده است. علاوه بر این، کندل استیکها در طول یک Pullback میتوانند بالاتر از مقاومت یا زیر حمایت شکسته شوند، اما بعداً برمیگردند.
- مزایا و معایب پولبک چیست؟
پولبک یکی پولبک(Pull Back) یعنی چه؟ از الگوهای پیچیده تحلیل است که، استفاده از آن برای افراد مبتدی، توصیه نمیشود. در ادامه، به برخی از مزایا و معایب این ابزار تحلیل، اشاره خواهیم کرد:
- پولبک به معاملهگران این امکان را میدهد که در یک روند صعودی با قیمت کمتری خرید کنند و در طول یک روند نزولی با قیمت بالاتری بفروشند. تصور کنید که، قادر به تعیین شروع روند صعودی نیستید اما قصد ورود به بازار را دارید. در این شرایط قیمت روند صعودی دارد؛ بنابراین، هر بار که اوج شکل میگیرد، شانس شما برای خرید با قیمت مناسب کاهش مییابد. با این حال، زمانی که پولبک اتفاق میافتد، میتوانید برای خرید با قیمت پایینتر، اقدام کنید.
- تشخیص پولبک با روند برگشت برای افراد مبتدی و تازهکار، چندان ساده نیست. ممکن است تریدر تصور کند که بازار برای مدتی روند نزولی دارد و معاملات خود را باز نگه دارد. در صورتی که این روند پولبک نباشد و معکوس باشد؛ قطعاً دچار ضرر خواهد شد.
تفاوت الگوی برگشتی و پولبک چیست؟
الگوی برگشتی و پولبک هر دو نشاندهنده خارج شدن یک دارایی از روند صعودی خود هستند؛ با این تفاوت که، پولبک ها موقتی و الگوی برگشتی معمولاً طولانی مدت است. اما چگونه معاملهگران میتوانند بین این دو تمایز قائل شوند؟
بیشتر الگوهای برگشتی شامل تغییراتی در اصول اساسی یک دارایی است که بازار را مجبور میکند ارزش آن را دوباره ارزیابی کند. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است درآمدهای فاجعه باری را گزارش کند که سرمایهگذاران را وادار میکند ارزش فعلی خالص سهام را دوباره محاسبه کنند. یا به طور مشابه، این روند میتواند نشاندهنده یک رقیب جدید با انتشار یک محصول یا رویداد دیگری باشد که تأثیر بلندمدتی بر زیربنای سهام شرکت خواهد داشت.
گرچه این عوامل همگی خارج از نمودار قیمت اتفاق میافتند، اما در چند بخش نمودار ظاهر میشوند و در ابتدا بسیار شبیه به یک پولبک هستند. به همین دلیل، معاملهگران از میانگینهای متحرک، خطوط روند و باندهای معاملاتی برای علامتگذاری زمانی که عقبنشینی ادامه مییابد و در معرض خطر ورود به محدوده برگشت است، استفاده میکنند.
مقالات بیشتر:
- آموزش 0 تا 100 فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- الگوی مثلث ادامه دهنده در بورس چیست؟ | معرفی انواع الگوی مثلث ادامه دهنده در بورس
- الگوهای هارمونیک چیست و چگونه از آنها برای ترید استفاده کنیم؟
نتیجهگیری
پولبک (Pullback) یکی از روشهای تحلیل نمودار قیمت و پیشبینی روند بازار است که شباهت زیادی به الگوی بازگشتی دارد. تفاوت اصلی پولبک با روند معکوس این است که پولبک ها تأثیر گوتاهمدت دارند اما روند بازگشتی، طولانی مدت است. استفاده از این الگو برای پیشبینی قیمت، به افراد تازهکار و بدون آشنایی با تحلیل بنیادی و تکنیکال، توصیه نمیشود.
سوالات متداول
پولبک در بازارهای مالی به چه معناست؟
پولبک افت بازار بین 5 تا 10 درصد و بسیار کوتاه مدت است. این شرایط، در واقع یک تعدیل طبیعی برای چرخه بازار است و معمولاً احساسات یا چشمانداز بازار را تغییر نمیدهند.
چگونه میتوان از استراتژی پولبک استفاده کرد؟
ایده اصلی این است که هنگام افزایش قیمت، منتظر یک پولبک بمانید تا با بهترین قیمت خرید وارد بازار شوید.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش نگار پورجواد و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تکتک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
دیدگاه شما