شناسایی الگوهای هارمونیک

در الگوی صعودی AB=CD کف‌های قیمتی در محدوده‌ی ۰.۳۸۲ و ۰.۸۸۶ قرار می‌گیرند. هم‌چنین سقف‌ها هم در محدوده‌ی ۱.۱۳ و ۳.۱۴ خواهند بود. وقتی الگو صعودی باشد باز هم نسبت‌ها همین است و فقط جای سقف و کف است که برعکس می‌شود. تصویر بالا یک کانال قیمت صعودی را نشان می‌دهد که قیمت داخل آن در حال نوسان است و الگوی AB=CD در آن تشکیل شده است.

الگوهای هارمونیک در تحلیل تکنیکال چه کاربردی دارد؟

الگوهای هارمونیک در اصل یکی از بهترین ابزارهای لازم برای تحلیل تکنیکال به شمار می روند. از این الگوها برای بازارهای مالی بسیار استفاده شده و به معامله گران کمک میکند تا از ضرر دهی بیش از اندازه جلوگیری کنند. از سوی دیگر نیز می توانند با بررسی این الگوها، موقعیت های مناسب را برای انجام معامله شناسایی کنند.

الگوهای هارمونیک چیست؟

یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای دسترسی به شاخص قیمت در تحلیل تکنیکال، الگوهای هارمونیک می باشند. با استفاده از این الگوها به راحتی می توان موفقیت را در بازارهای بورس و سرمایه تجربه کرد. می دانیم که در تحلیل تکنیکال از الگو ها و نمودار های بسیاری زیادی استفاده شده است.

می توان از هر کدام از الگوها و نمودارها برای رسیدن به موفقیت و سود بیشتر بهره مند شد. اما از این میان الگوی های هارمونیک پرطرفدارترین روش های تحلیل نمودار به شمار می رود. البته بهتر است این نکته را در نظر داشته باشید که استفاده به تنهایی از الگوها نمی تواند در کسب موفقیت نتیجه بخش شناسایی الگوهای هارمونیک باشد.

بلکه لازم است در برخی مواقع این الگو ها را به صورت ترکیبی برای تحلیل مورد استفاده قرار داد. اجازه دهید بیشتر با الگوهای هارمونیک آشنا شویم، تا بهتر از آن در تحلیل بازارهای مالی و سرمایه استفاده نماییم.

منظور از الگوی قیمتی هارمونیک در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوهای قیمت هارمونیک آنهایی هستند که با استفاده از اعداد فیبوناچی برای تعریف نقاط چرخش دقیق، بر روی نمودارهای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرند. این الگوها برخلاف روش های دیگر، به نوعی سعی دارند حرکت های قیمتی و تغییرات آن را در آینده پیش بینی نمایند.

در میان انواع الگوهای هارمونیک، نمونه های مختلفی وجود دارند که هر یک از آنها ممکن است یک حالت نزولی یا صعودی را بر روی نمودار نشان دهند. از جمله مهمترین این الگوها، باید به الگوهای خرچنگ، گوشه، پروانه، خفاش، گارتلی، سایفر، سه حرکته و … اشاره نماییم.

اجازه دهید نحوه استفاده از چند نمونه الگوی قیمت هارمونیک برای تجارت ارز در بازار های مالی را مورد بررسی و شناخت قرار دهیم.

اعداد هندسه و فیبوناچی

هر زمان صحبت از الگوهای قیمتی هارمونیک به میان می آید، اعداد فیبوناچی نیز در کنار آن دیده می شود. زیرا برای به دست آوردن این الگو نیاز به نسبت های فیبوناچی خواهیم داشت. ریشه اصلی این اعداد از مشتقات (۰٫۶۱۸ یا ۱٫۶۱۸) برگرفته شده اند، در حالی که نسبت های تکمیل کننده آنها عبارتند از: ۰٫۳۸۲ ، ۰٫۵۰ ، ۱٫۴۱ ، ۲٫۰ ، ۲٫۲۴ ، ۲٫۶۱۸ ، ۳٫۱۴ و ۳٫۶۱۸٫

نسبت های تکمیل کننده الگوهای هارمونیک، تقریباً در همه شناسایی الگوهای هارمونیک ساختارها و رویدادهای طبیعی و محیطی یافت می شود. حتی این نسبت ها را می توانید در سازه های ساخته شده توسط بشر نیز مشاهده کنید. از آنجا که این الگو ها در کل طبیعت و در جامعه تکرار می شوند، این نسبت ها نیز در بازارهای مالی مشاهده می شوند. البته تحت تأثیر محیط ها و جوامعی هستند که در آن تجارت صورت می پذیرد.

با یافتن الگوهایی با طول و اندازه های مختلف، معامله گر می تواند نسبت های فیبوناچی را بر روی الگوهای هارمونیک اعمال کند. پس از آن نیز به راحتی حرکات آینده را پیش بینی نماید.این روش معاملات تا حد زیادی به اسکات کارنی نسبت داده می شود، اگرچه دیگران نیز الگوها و سطوحی را ارائه نمودند که عملکرد این روش را افزایش داد.

البته باید بیان نماییم که برای اولین بار “گارتلی” در سال ۱۹۳۲، در کتاب معروف خود به نام Profits in the Stock Market، نام الگوهای هارمونیک را به کار برد. پس از آن نیز نویسنده های بسیاری بر روی این الگو کار کردند. به گونه ای که امروزه از این الگوها برای تحلیل قیمت نموداری استفاده می شود.

پیشنهاد میشود بخوانید:

• خطوط و اعداد فیبوناچی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال

مدل های مختلف الگوهای قیمتی

آشنایی با انواع الگوهای هارمونیک

نمونه های مختلف بسیاری از این الگوها وجود دارد. اما از این میان چهار الگو را می توانیم به عنوان محبوب ترین الگوهای قیمتی هارمونیک به شمار آوریم. این چهار الگو عبارتند از:

الگوی گارتلی

این الگو در اصل توسط H.M. گارتلی در کتاب خود با نام سود در بورس سهام، منتشر شده بود. پس از ان هم در سطح فیبوناچی توسط اسکات کارنی در کتاب خود با نام تاجر هارمونیک، نیز مطرح گردید. مواردی که در این مطلب برای شما بیان می کنیم، از این کتاب ها جمع اوری شده اند.

البته در طول سالها، بازرگانان دیگری نیز با نسبت های مختلفی در الگوهای هارمونیک مواجه شدند، اما این چهار الگو محبوب ترین و بهترین الگو های قیمت هارمونیک شناخته می شوند.

اگر به نمودار بالا توجه کنید، می توانید شاهد یک نمونه از الگوهای صعودی باشید. الگوی های هارمونیک صعودی اغلب در اوایل روند مشاهده می شوند. که این در اصل نشانه ای است که بیان می کند امواج اصلاحی در حال پایان می باشند. پس با یک حرکت رو به بالا در زیر نقطه D مواجه خواهیم شد.

شما ممکن است در بسیاری از الگو ها با دامنه و خط روند وسیعی مواجه شوید. از این رو معامله گران با تجربه لازم است در این زمینه اطلاعات لازم را در اختیار داشته باشند. برای خواندن چنین نمودار برای شما یک مثال بیان می کنیم. به این نمونه مثال الگوهای هارمونیک صعودی توجه کنید.

تصور کنید قیمت به A صعود می کند، سپس اصلاح می شود و B با مقدار ۰٫۶۱۸، در اصل اصلاح موج A می باشد. از سوی دیگر قیمت از طریق BC افزایش می یابد و از ۰٫۳۸۲ تا ۰٫۸۸۶ اصلاح می شود که نقطه AB را تشکیل می دهد. حرکت بعدی از طریق CD کاهش می یابد، و گسترش آن ۱٫۱۳ به ۱٫۶۱۸ می رسد.

حال به نقطه D میرسیم که یک اصلاح ۰٫۷۸۶ از XA است. بسیاری از معامله گران به دنبال CD برای گسترش ۱٫۲۷ تا ۱٫۶۱۸ هستند. تا بتوانند بر اساس این الگو، قیمت مناسب را تعیین کنند. ما در الگوهای هارمونیک باید منطقه D را به عنوان منطقه بالقوه معکوس بشناسیم.

این منطقه در اصل همان جایی است که می توانیم در آن موقعیت های طولانی را مشاهده کنیم. البته ممکن است با کمی انتظار در این منطقه با افزایش قیمت مواجه شویم. حتی می توانیم بیان کنیم که در این منطقه حد ضرر با فاصله کمی نیز وجود دارد.

این منطقه الگوی صعودی را برای ما نشان می دهد. اما برای این که الگوی نزولی را در نمودار مشاهده نمایید، باید به کوتاه ترین تجارت در نزدیکی منطقه D توجه کنید. که در این نقطه شما با ضرر بسیاری روبرو خواهید شد.

الگوی پروانه

الگوی پروانه از این نظر متفاوت است که پروانه دارای نقطه D است که از نقطه X فراتر رفته است. در این قسمت برای این که بیشتر با نمونه الگوهای هارمونیک پروانه ای اشنا شویم، به یک مثال نزولی خواهیم پرداخت. به گونه ای که قیمت شاخصی در حال سقوط می باشد.

تصور کنید موج صعودی AB یک تغییر ۰٫۷۸۶ از XA است. BC یک اصلاح ۰٫۳۸۲ تا ۰٫۸۸۶ از AB است. CD یک پسوند AB از ۱٫۶۱۸ تا ۲٫۲۴ است. و D در امتداد ۱٫۲۷ موج XA است. در این مثال باید منطقه D را برای یک تجارت کوتاه در نظر بگیریم. البته باید شاهد تغییر روند قیمت رو به پایین باشیم. که می تواند نوعی ضرر برای معامله به شمار رود.

با وجود تمامی این الگوهای هارمونیک، اما باز هم معامله گرانی وجود دارند که به دنبال یافتن هر نسبتی بین اعدادی که بیان نمودیم هستند. در حالی که دیگران تنها به دنبال یکی از این اعداد می روند. تا الگوی قیمتی مناسب را به دست آورند.

مثلا برخی از معامله گران به سراغ CD که یک پسوند AB از ۱٫۶۱۸ تا ۲٫۲۴ می باشد می روند، در حالی که برخی دیگر تنها به دنبال ۱٫۶۱۸ یا ۲٫۲۴ رفته و موفق می شوند الگوی قیمتی مناسب را بیابند. همین نادیده گرفتن اعداد می تواند آنها را برای رسیدن به نتیجه مطلوب تر بیشتر یاری رساند.

الگوی خفاش

الگوی خفاش از لحاظ ظاهری شبیه گارتلی است، اما از نظر اندازه گیری نه. اگر به مثال صعودی نمودار بالا توجه کنیم، می توانیم شاهد افزایش از طریق XA باشیم. در این نمودار B 0.382 تا ۰٫۵ XA را بازیابی خواهیم نمود. و از سوی دیگر می توان اقدام به بازیابی BC 0.382 تا ۰٫۸۸۶ AB نیز نمود.

در این نوع از الگوهای هارمونیک CD یک پسوند AB از ۱٫۶۱۸ تا ۲٫۶۱۸ است و D در ۰٫۸۸۶ اصلاح شده از XA است. باید این نکته را در نظر بگیریم که در این الگوها، D منطقه ای است که باید مدتها جستجو کنید. با این کار می توانید به میزان قابل توجهی از ضرر دهی بکاهید.

الگوی خرچنگ

در انتها باید به یکی دیگر از محبوب ترین الگوهای هارمونیک اشاره نماییم. کارنی این خرچنگ را یکی از دقیق ترین الگوها می داند که به اعداد فیبوناچی نزدیک بوده اما نشان دهنده نتیجه ای معکوس می باشد. تقریبا باید بگوییم این الگو شبیه پروانه است، اما در اندازه گیری های متفاوت.

اگر بخواهیم بهتر با الگوی نموداری خرچنگ آشنا شویم، می توانیم به مثالی در این زمینه اشاره نماییم. تصور کنید دارای الگوی صعودی هستید، که در این الگو نقطه B 0.382 تا ۰٫۱۸۸ XA را عقب می اندازد. CD 2.618 تا ۳٫۶۱۸ AB را گسترش می دهد و منطقه D در اصل یک پسوند ۱٫۶۱۸ XA می باشد.

پس با این تفاسیر زمانی که موفق به شناخت الگوهای هارمونیک می شویم، می توانیم از آنها در تحلیل تکنیکال قیمت شاخص های مالی استفاده نماییم. بسیاری از معامله گرانی که موفق می شوند در این بازار های مالی به سود بالایی دست یابند، اگثرا معامله گرانی هستند که از الگوها و نمودارهای مختلف برای بررسی قیمت شاخص در تحلیل تکنیکال استفاده می کنند.

کتاب الگوهای هارمونیک در بازارهای سرمایه

کتاب الگوهای هارمونیک در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی از ۴ بخش مجزا تشکیل شده است. نویسنده در این کتاب ضمن معرفی الگوهای هارمونیک، فیبوناچی و انواع آن و نکات برجسته معامله با آن‌ها به معرفی الگوهای هارمونیک و انواع آن می‌پردازد.

بخشی از مقدمه کتاب الگوهای هارمونیک در بازارهای سرمایه

هارمونیک تریدینگ روشی است که در ان با استفاده از الگوهای ویژه قیمت و نسبت‌های فیبوناچی، نقاطی که احتمال بازگشت بازار در آن وجود دارد، شناسایی می‌گردد.
در این روش فرض بر این است که الگوها یا سیکل‌های بازار همانند بسیاری از الگوها و سیکل‌های حیات، خودشان را تکرار می‌کنند.
کلید شناسایی این الگوها و ورود به یک معامله یا خروج از آن تا حد بسیار زیادی به سابقه رفتار قیمت در آن ناحیه وابسته است. البته این الگوها به‌صورت ۱۰۰% درست و دقیق نمی‌باشند و تاریخ نیز این مسئله را ثابت کرده است، لیکن اگر الگوهای هارمونیک به درستی شناسایی شوند، می‌توانند فرصت‌های بسیار مناسبی را کمترین ریسک ممکن برای تریدرها فراهم سازند.

مشخصات کتاب

نویسنده: علی محمدی
قطع: وزیری
نوع جلد: شومیز
تعداد صفحات: ۴۲۴
نوبت چاپ: پنجم، ۱۴۰۰
شابک: ۹۷۸۶۰۰۵۲۹۷۷۰۶
ناشر : آراد
قیمت: ۱۴۵ هزار تومان

آشنایی با الگوهای هارمونیک و رسم آن‌ها در تحلیل تکنیکال

الگوهای هارمونیک با تلفیق اشکال هندسی و اعداد فیبوناچی شکل‌ گرفته‌اند. در نتیجه اعداد فیبوناچی به عنوان پایه و اساس این الگو‌ها به شمار می‌آیند. شناسایی این الگو‌ها در مقایسه با الگو‌های کلاسیک، به تمرین بیش‌تری نیاز دارد. اما با یادگیری این الگو‌ها می‌توان به سادگی روند آینده نمودار قیمت را پیش‌بینی نمود.

این الگو‌ها اغلب به شکل M ،W و شناسایی الگوهای هارمونیک یا ترکیبی از هر دو نمایان می‌شوند. با محاسبه نسبت‌های فیبوناچی بین نقاط مهم الگو، می‌توان رشد یا افت قیمت را تخمین‌ زد. ساختار تمامی الگوهای پنج نقطه‌ای شبیه به یک‌دیگر است و تنها در طول خطوط و نسبت‌های فیبوناچی، با یک‌دیگر تفاوت دارند. در‌نتیجه با یادگیری یکی از این الگو‌ها، فهم سایر الگو‌ها آسان‌تر خواهد شد.

ساختار الگوی هارمونیک

الگوهای هارمونیک ۵ نقطه‌ای از یک نقطه‌ اصلی به نام X تشکیل شده‌اند که در ادامه آن موجی تکانه‌ای به نام XA وجود دارد. پس از XA، شاهد موج اصلاحی هستیم که به نقطه B می‌رسد و پایه AB را کامل می‌کند. سپس، موج (پایه) BC مشاهده می‌شود که بعد از آن پایه اصلاحی CD قرار گرفته است. نسبت‌های هارمونیک تعیین‌کننده بازگشت یا امتداد این پایه‌ها هستند. بخاطر داشته باشید که تمام الگوهای هارمونیک ۵ نقطه‌ای و ۴ نقطه‌ای بر پایه الگوهای ABC (سه‌نقطه‌ای) بوجود آمده‌اند. زمانی که یکی از این الگو‌ها را به خوبی بیاموزید، فهم سایر آن‌ها برای شما آسان‌تر خواهد بود.

چرا الگو‌ های هارمونیک اهمیت دارند؟

الگوهای هارمونیک حرکت قیمت را پیش‌بینی می‌کنند و به همین علت بسیار مهم به شمار می‌روند. معامله‌گران با یافتن الگوهایی با ابعاد و طول‌های مختلف و اِعمال نسبت‌های فیبوناچی بر آن‌ها موفق به پیش‌بینی پرایس‌اکشن آینده می‌شوند. درواقع از الگوهای هارمونیک برای تشخیص معکوس شدن قیمت بهره گرفته می‌شود.

الگوی AB=CD

AB=CD یکی از مطرح‌ترین و شناخته‌شده‌ترین انواع الگوهای هارمونیک به شمار می‌رود که در دل دیگر الگوهای هارمونیک هم تشکیل می‌شود. در تصویر زیر می‌توانید شکل صعودی و نزولی این الگو را مشاهده کنید.

البته قرار نیست تحرکات قیمتی در این الگو کاملا به صورت دقیق مطابق الگو اتفاق بیفتد. یعنی شاید دقیقا AB با CD برابر نباشد و گاهی کمتر باشد. به هر حال این الگو می‌تواند در شناسایی نقاط بازگشتی راه‌گشا باشد.

در الگوی صعودی AB=CD کف‌های قیمتی در محدوده‌ی ۰.۳۸۲ و ۰.۸۸۶ قرار می‌گیرند. هم‌چنین سقف‌ها هم در محدوده‌ی ۱.۱۳ و ۳.۱۴ خواهند بود. وقتی الگو صعودی باشد باز هم نسبت‌ها همین است و فقط جای سقف و کف است که برعکس می‌شود. تصویر بالا یک کانال قیمت صعودی را نشان می‌دهد که قیمت داخل آن در حال نوسان است و الگوی AB=CD در آن تشکیل شده است.

با توجه به شکل این الگوی بازگشتی، به چهار نقطه‌ی A، B، C و D نیاز داریم. این چهار نقطه دو خط AB و CD را تشکیل می‌دهند. به خطوط الگوهای هارمونیک لگ (Leg) گفته می‌شود. برای آشنایی با طریقه رسم این نوع از الگوهای هارمونیک، باید اول به دنبال خط AB‌ باشیم که در جهت صعودی یا نزولی بازار تشکیل می‌شود. سپس از نقطه‌ی B اصلاحی اتفاق می‌افتد. جایی که اصلاح به پایان می‌رسد نقطه‌ی C نامیده می‌شود. با بدست آوردن نقطه‌ی C و تشکیل خط BC یک مرحله‌ی دیگر هم جلو می‌رویم.

الگوی AB=CD در کانال‌های موازی و ساختارهای کانال‌بندی‌شده کاربرد دارد. با بررسی تاریخچه قیمت در این کانال‌ها می‌توانیم حرکت نمودار قیمت را در آینده پیش‌بینی کنیم.

با توجه اینکه خط BC از کدام تراز فیبوناچی برمی‌گردد می‌توانیم نقطه‌ی D (پروجکشن BC) را محاسبه کنیم. خط CD هم‌جهت با AB‌ است و حتی طول آن نیز با این خط مساوی است.

نسبت‌های فیبوناچی در الگوی AB=CD

از آن‌جا که الگوهای هارمونیک ویژگی‌های مختلفی دارند، در هر بخش و در مورد هر الگو ویژگی‌های هر یک را به صورت خلاصه بیان می‌کنیم. ببینیم ترازهای فیبوناچی برای این الگو کدام‌اند.

موج BC به اندازه‌ی ۳۸.۲٪ تا ۸۸.۶٪ خط AB اصلاح خواهد کرد.
اکستنشن موج BC برابر است با نسبت ۱.۶۱۸ تا ۱.۲۷۲ فیبوناچی. به این ترتیب موج CD‌ تشکیل می‌شود.
موج CD به اندازه‌ی ۱۱۳٪ تا ۳۱۴٪ از موج BC اصلاح می‌کند.

و این نکات را هم به یاد داشته باشید:

• طول دو خط AB و BC در این الگو برابر خواهد بود، یا دست‌کم BC کوتاه‌تر از AB خواهد بود.
• موج BC نباید بزرگ‌تر از موج AB باشد که در این صورت الگو از درجه‌ی اعتبار ساقط می‌شود.
• زمان تشکیل شدن دو گام AB و CD برابر است.
• در بین دو نقطه D و B‌ شاهد واگرایی خواهیم بود.
• نقطه‌ی D باید فراتر از B باشد. یعنی طول موج CD بیشتر از BC است.

الگوی خفاش (Bat Pattern)

تمام الگوهای هارمونیک الگوی پیشین یعنی ABCD یا AB=CD را در خود دارند، اما یک موج دیگر به این الگو اضافه می‌شود و الگوهای دیگر را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل است که گفته می‌شود الگوی AB=CD یک الگوی اساسی است که فهم آن به شما در درک الگوهای دیگر نیز کمک می‌کند و درواقع برای فهم دیگر الگوها ضروری است.

B = 0.382% XA – ۰.۵% XA

C = 0.382% AB – ۰.۸۸۶% AB

D = 1.618 % BC – ۲.۶۱۸% BC

مواردی که باید در الگوی خفاش بررسی شوند:

• طول موج AB باید از فیبوناچی ۶۱۸% موج XA کمتر باشد. (بهتر است در محدوده‌ فیبوناچی ۰.۳۱۸ تا ۰.۵ باشد)
• نقطه‌ C در محدوده‌ بین فیبوناچی ۳۸۲ الی ۰.۸۸۶% موج AB قرار بگیرد.
• مقدار BC پروجکشن باید حداقل ۶۱۸% باشد. (محدوده‌ ۱.۶۱۸ الی ۲.۶۱۸)
• نقطه‌ای که AB=CD را مشخص می‌کند باید در محدوده‌ PRZ قرار گیرد.

با بررسی نکات لازم (پرایس اکشن) می‌توان گفت که آیا موج CD قرار است Extended باشد یا نه. در الگوی خفاش معمولا Extended AB=CD است.
از مهم‌ترین نکاتی که در بررسی و تشخیص الگوی BAT (خفاش) باید به آن توجه کرد این است که نقطه‌ D به هیچ عنوان نباید فراتر از X برود. به عبارتی نقطه‌ D باید در محدوده‌ فیبوناچی ۸۸۶% موج XA قرار گیرد. (البته اگر کندلی و یا سایه‌ کندل از محدوده‌ ۰.۸۸۶% پیش برود در صورتی که از نقطه‌ X فراتر نرود همچنان می‌تواند یک الگوی خفاش تلقی شود.)
نکته‌ای که در مورد الگوی خفاش وجود دارد این است که برگشت روند از ناحیه‌ PRZ (نواحی که نقطه‌ D در آن قرار گرفته است) شدید و یا به عبارتی شارپ است. همچنین سقف دوم و یا کف دوم (با توجه به روند حرکت) پایین‌تر از سقف اول است و کف دوم بالاتر از کف اول است.

الگوی پروانه یا Butterfly Pattern

در مباحث آموزش الگوهای هارمونیک ، این الگو از نوع هارمونیک نوع 2 است، یعنی نقطه D فراتر از X قرار می گیرد و به عبارتی، یکی از الگوهای بازگشتی است. این الگو متشکل از نقاط X,A,B,C,D و 4 لگ XA , AB , BC , CD است. موقعیت قرارگیری ازن نقاط را می توان باتوجه به نسبت های فیبوناچی مختص این الگو مشخص کرد.

الگوی پروانه، شباهت های زیادی به الگوی گرتلی و خفاش دارد و در دو نوع صعودی و نزولی است. تفاوت الگوی پروانه، با این دو الگو در نسبت ها و موقعیت قرارگیری نقاط است. باتوجه به آموزش الگوهای هارمونیک، الگوی پروانه معمولا در مناطق بازگشتی بسیارمهم بازار رخ می دهد و در کف و سقف های میانی شکل می گیرد. الگوی پروانه صعودی یا Bullish Butterfly: نسبت های فیبوناچی در این الگو به شرح زیر هستند:

• B=78.6% XA
• C=38.2-88.6% AB
• D=161.8-261.8% BC
• D=127.2-161.8% XA

نمونه ای از الگوی پروانه صعودی به شکل زیر است:

الگوی پروانه نزولی یا Bearish Butterfly: نسبت های فیبوناچی در این الگو به شرح زیر هستند:

• B=78.6% XA
• C=38.2-88.6% AB
• D=127.2-161.8% XA
• D=161.8-261.8% BC

نمونه ای از الگوی پروانه نزولی به شکل زیر است:

الگوی خرچنگ

الگوی خرچنگ در سال 2001 کشف شد. همانند دیگر الگوهای هارمونیک، الگوی خرچنگ نیز یک الگوی بازگشتی است. بنابراین ما الگوی خرچنگ نزولی داریم که نزول قیمت را هشدار می دهد و الگوی خرچنگ صعودی داریم که بازگشت صعودی قیمت را به ما اعلام می کند.

مانند همه الگوهای هارمونیک، حرکات قیمت در این الگو نیز در سطوح مشخصی تغییر جهت می دهند. این حرکات قیمت از یک سقف یا کف شروع می شود و با حروف لاتین X, A, B, C, D نشان داده می شوند. در برخی الگوهای هارمونیک، شما تنها با چهار نقطه X, A, B, C سر و کار دارید.

الگوی خرچنگ با توجه به حرکت شارپی CD از دیگر الگوها متمایز می شود. این حرکت معمولا به اندازه 1.618% فیبوناچی اکستنشن موج اول یعنی XA می باشد.

مسلما قوانینی وجود دارد که بایستی به ترتیب رخ دهند تا بتوانیم الگوی خرچنگ را تایید کنیم. این قوانین به شرح زیر است:

1-پس از حرکت XA، نقطه B بایستی بین 38.2% تا 61.8% قرار گیرد. بازگشت XA بطور ایده آل بایستی کمتر از 61.8% باشد.

2-حرکت AB در جهت مخالف روند موج قبلی خود یعنی XA است.

3-حرکت بعدی که BC می باشد بین 38.2% تا 88.6% نسبتهای فیبوناچی موج AB ادامه می یابد. در این الگو نقطه C هرگز نباید از نقطه A عبور کند.

4-پس از حرکت BC، قیمت دوباره در جهت مخالف موج XA باز می گردد. حرکت CD، بزرگترین موج در الگوی خرچنگ است و معمولا تا 161.8% XA ادامه می یابد. گاهی اوقات اندازه این حرکت قیمت بیشتر می شود و بین 224% تا 361.8% موج BC به راه خود ادامه می دهد.

پس از اینکه معیارهای تشریح شده در نمودار مشاهده شد و الگوی خرچنگ تایید گردید، یک موقعیت معاملاتی پس از تشکیل CD ایجاد می شود. به خاطر داشته باشید که همیشه موج CD در نزدیکی 161.8% باز نمی گردد. اما زمانیکه نمودار شروع به در جا زدن می کند، به احتمال قوی یک موقعیت مناسب برای معامله در پیش رو می باشد.

همیشه بهتر است صبور باشیم تا نقطه D شکل بگیرد و سپس وارد یک معامله مناسب خرید یا فروش شویم.

حد زیان در الگوی خرچنگ، اندکی بالاتر یا پایین تر از نقطه D قرار می گیرد. همچنین حد سود در این الگو معمولا نقاط A یا B در نظر گرفته می شود.

تصویر زیر، شکل کلی الگوهای بازگشتی خرچنگ صعودی و خرچنگ نزولی را نشان می دهد.

در تصویر بالا، فلش ها جهت قیمت و خطوط متقاطع، نسبت های فیبوناچی را نشان می دهند. همانگونه که مشاهده می شود متمایزترین بخش الگوی خرچنگ، حرکت CD می باشد.

آموزش الگوهای هارمونیک

همانند بسیاری از حوادث و وقایع موجود در طبیعت، بازارهای مالی نیز دارای رفتار هارمونیک (Harmonic) و مبتنی بر دوره های زمانی (Time Cycles) است. از سال های پیش، در علم تحلیل تکنیکال تلاش های زیادی توسط تحلیلگران در سراسر جهان انجام شده است تا بتوانند این الگوها را به صورت قانون مند تشخیص داده و از آن ها برای کسب سود در معاملات بهره ببرند. در میان نتایج موفق این تلاش ها، الگوهای هارمونیک و امواج الیوت، دو نتیجه بسیار کاربردی و موفق هستند که براساس Cycle ها عمل کرده و امروزه توسط معامله گران زیادی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند.

در این آموزشی به معرفی و آموزش الگوهای هارمونیک به عنوان یکی از ابزارهای سودساز و جذاب تحلیل تکنیکال می پردازیم. در طول آموزش دو هدف مهم برای موفقیت در Harmonic Trading را بررسی می کنیم. هدف اول یافتن و تشخیص این الگوها به کمک فیبوناچی ها است که بدین منظور پس از معرفی هر الگو مثال های متعددی از بازار های مالی نظیر: بورس، فارکس و رمز ارزها آورده می شود تا به یافتن و تشخیص این الگوها در هر نمودار قیمتی مسلط شوید.

هدف دوم تحلیل صحیح پرایس اکشن در الگوهای هارمونیک است. چرا که پرایس اکشن یکی از مهم ترین ابزاری است که می توان در معامله الگوهای هارمونیک به کار گرفت تا احتمال موفقیت معاملات را بالا برد. بنابراین بخش زیادی از این آموزش به بررسی پرایس اکشن در الگوهای هارمونیک می پردازد که باعث می شود در هر بازار مالی به خصوص بورس ایران بتوانید نهایت بهره را از این الگوها ببرید و مانند یک فیلتر، الگوهایی که احتمال موفقیت بالایی دارند را، شناسایی کنید.

در پایان این آموزش شما با ۵ الگوی مهم هارمونیک، ویژگی های هر کدام و نحوه تحلیل پرایس اکشن آن ها آشنا می شوید. در طول این آموزش مباحث قدم به قدم و با مثال های متعدد در سه بازار مالی بررسی می شود به طوری که هر مثال حاوی نکات جدید و مهمی است که دانستن آن ها می تواند شما را به یک معامله گر موفق در استفاده از الگوهای هارمونیک تبدیل کند. پس اگر معامله گر بازارهای مالی هستید و تصمیم دارید همانند تعداد بیشماری از معامله گران دیگر، از الگوهای هارمونیک برای کسب سود در بازارهای مالی استفاده کنید، این آموزش برای شما تهیه شده است.

آموزش الگوهای هارمونیک در تحلیل تکنیکال

الگوهای هارمونیک (XABCD) با نام الگو‌های تکرار شونده هم شناخته می‌شوند. این الگوها بر اساس نظریه دانشمند معروف ایتالیایی به نام لئوناردو فیبوناچی، شکل گرفته‌اند. نظریه معروف فیبوناچی همان اعداد طلایی است که به نام خود فیبوناچی نام‌گذاری شده است. تحلیل تکنیکال نیز با اعداد (نوسانات قیمتی) و الگوهای تکرارشونده سر و کار دارد و تحلیل‌گران با شناسایی این الگو‌ها و بررسی نوسانات قیمتی، موقعیت‌های مناسبی را برای ورود به بازار بورس شناسایی می‌کنند. جالب است بدانید که استفاده از الگوی فیبوناچی یا همان الگو‌ی هارمونیک XABCD در تحلیل تکنیکال، یکی از روش‌های مرسوم و پرطرفدار در میان تحلیل‌گران است. تلفیق این الگو با روندهای قیمتی، فیبوناچی تریدینگ را پایه‌گذاری کرده است. با این دستاورد، پیش‌بینی نقاط بازگشتی نمودارهای قیمتی (PRZ) به راحتی امکان‌پذیر است. در این مقاله ابتدا به معرفی اجمالی الگوی فیبوناچی می‌پردازیم و سپس با الگوهای کاربردی معاملاتی آن به صورت مختصر آشنا خواهیم شد.

در ادامه، عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:

آشنایی با الگوی فیبوناچی

مبنای الگوهای هارمونیک، دنباله اعداد فیبوناچی است که قاعده کلی آن برابری هر عدد با جمع جبری دو عدد قبل از خود است. برای مثال:

با بررسی روند این دنباله، نسبت‌هایی به دست می‌آید که همان نسبت‌های اعداد طلایی یا فیبوناچی نامیده می‌شوند. به عنوان مثال در این دنباله حاصل تقسیم هر عدد بر عدد ماقبل از خود به سمت عدد ۱.۶۱۸ میل می‌کند که در واقع هر عدد نسبت به عدد ماقبل خود ۰.۶۱۸ افزایش یافته است و از تقسیم هر عدد به دومین عدد قبل از خود نسبت دیگری به دست می‌آید. اهم نسبت‌های به دست آمده عبارتند از: ۰.۲۳۶ ، ۰.۳۸۲ ، ۰.۵ ، ۰.۶۱۸ که نسبت ۰.۶۱۸ به عنوان نسبت طلایی فیبوناچی شناخته می‌شود. البته عدد ۰.۵ را می‌توان حاصل تئوری معروف «داو» دانست که در این الگو نیز وارد شده است.

نسبت‌های فوق به مبنای ریاضی و کاربردی در عرصه‌های گوناگون تبدیل شده است که یکی از کاربردهای رایج آن، استفاده از این نسبت‌ها برای اعتبار بخشیدن به خطوط حمایت و مقاومت در نمودار روند قیمتی سهم است؛ به طوری که در یک روند نزولی، خطوط حمایتی منطبق با نسبت های ۰.۲۳۶ ، ۰.۳۸۲ ، ۰.۵ و خصوصا ۰.۶۱۸ به عنوان خطوط حمایتی محتمل‌تر و در روندهای صعودی سطوح مقاومتی منطبق با نسبت‌های مذکور در قالب خطوط مقاومتی معتبرتر محسوب می‌شوند. با تعیین خطوط روند فرضی که نسبت‌های فیبوناچی در آن‌ها صادق است، می‌توان نسبت به پیش بینی نقاط پیوت ماژور و پیوت مینور (نقاط شکست و اصلاح روند) و همچنین سایر تحلیل‌های درخور اقدام و سطوح حمایتی و مقاومتی را برای روندهای آتی پیش بینی کرد یا اعتبار تحلیل و پیش‌بینی‌های دیگر را مورد ارزیابی قرار داد.

الگوهای هارمونیک (فیبوناچی) معمولا پس از یک افزایش یا کاهش بزرگ به وجود می‌آید و دارای انواع مختلفی است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

انواع الگوی فیبوناچی

البته قبل از هر چیز در ابتدا به معرفی الگویی پایه که الگوی مادر نیز نامیده می‌شود می‌پردازیم. این الگو به عنوان الگوی AB=CD نام دارد و در دو حالت در نظر گرفته می‌شوند:

۱/ الگوی Bullish AB=CD

این الگو همان الگوی گاوی یا صعودی است و در آن کف‌های قیمتی در محدوده ۰.۳۸۲ – ۰.۸۸۶ و سقف‌های قیمتی در محدوده ۱.۱۳ – ۲٫۶۱ مورد هدف قرار می‌گیرند.

۲/ الگوی Bearish

این الگو که اصطلاحا به الگوی خرسی یا کاهشی معروف است؛ دارای سقف‌های قیمتی در بازه ۰.۳۸۲ – ۰.۸۸۶ و کف‌های قیمتی در بازه ۱.۱۳ – ۲٫۶۱ خواهد بود.

نکته: این الگو ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین نوع الگوهای هارمونیک است که اشکال متعددی دارد مانند: گارتلی(Gartley)، خفاش (Bat)، پروانه (Butterfly)، خرچنگ (Crab)، کوسه (shark)، سایفر(cypher)، الگوی nen-star، الگوی wolfi wava

این اشکال جزو تکنیک‌های تخصصی تحلیل تکنیکال به حساب می‌آیند؛ لذا پیش‌‌نیاز استفاده از آن‌ها، شناخت الگوهای عمومی‌تر و رایج‌تر است که در ادامه معرفی می‌شوند.

۳/ الگوی Retracement

این الگو که می‌توان از آن به عنوان رایج‌ترین الگوی هارمونیک یا فیبوناچی یاد کرد، زمانی صادق است که در یک روند شاهد تمایل خطوط به بازگشت از روند یا اصلاح قیمت هستیم و پس از چند مقاومت یا حمایت در برابر بازگشت از روند غالب، مجددا شاهد ادامه سیر قبلی روند خواهیم بود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

۴/ الگوی Extension

همان‌طور که در الگوی Retracement بیان شد، در الگوی فیبو شاهد بازگشت و به عبارتی اصلاح روند و سپس ادامه مسیر خواهیم بود اما گاهی این بازگشت از سطح اولیه خود نیز فراتر رفته که در این حالت شاهد الگوی بازگشت داخلی یا (Extension) خواهیم بود. بنابراین پیش‌بینی نقاط شکست برای شروع خطوط بازگشتی با طولی بیش از اندازه خط روند قبلی را از نوع الگوهای Extension می‌نامیم. به عنوان مثال پیش‌بینی نقطه آغاز یک روند بازگشتی صعودی با طولی معادل ۱.۶۱۸ برابر یک موج نزولی از اهداف استفاده از این ابزار است. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

۵/ الگوی Projection

از این الگو برای تعیین هدف ادامه روند و همچنین پیش‌بینی مقاومت‌ها در طول مسیر استفاده می‌شود. علاوه بر این، الگوی Projection روندهای بازگشتی بزرگ‌تر از خط روند قبلی را تشخیص می‌دهد؛ به این ترتیب که موج‌های اصلاحی در طول روند، برای پیش‌بینی طول موج بازگشتی از اهمیت برخوردار است. به طور مثال با تعیین نقاط (A, B, C) این الگو ما را در پیش‌بینی نقطه هدف و مقاومت‌های مسیر کمک می‌کند به تصویر زیر دقت کنید:

۶/ الگوی Expansion

ساز و کار این الگو مشابه الگوی projecsion است؛ به گونه‌ای که برخی از تحلیل‌گران تمایزی میان آن‌ها قائل نمی‌شوند اما به طور کلی، وجه تمایز آن‌ها در این است که در Expansion به جای بررسی طول موج اصلاحی در یک روند، تنها طول موج رفت روند ملاک سنجش تحلیل‌گر خواهد بود.

۷/ الگوی Arcs

این الگو با روش شعاعی و عموما با درصدهای ۳۸.۲ ، ۰.۵ و ۶۱.۸، میزان بازگشت و اصلاح روندها را پیش‌بینی و بررسی می‌کند به تصویر زیر دقت کنید:

۸/ الگوی Fan یا بادبزن

الگوی Fan براساس زاویه روند غالب، نقاط بازگشت قیمتی را پیش‌بینی می‌کند که زاویه‌ها با اندازه‌های ۳۸.۲، ۵۰ و ۶۱.۸ درجه در این الگو از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. برای درک بهتر به تصویر زیر توجه کنید:

۹/ الگویTime

این الگو خطوط روند را براساس فاصله زمانی آن‌ها مورد سنجش قرار می‌دهد؛ این الگو یا فاصله ۲ قله را محاسبه و بنا به نسبت‌های ۱، ۲، ۳، ۵، ۸ قله (نقطه بازگشتی) بعدی را پیش‌بینی می‌کند و یا فاصله کمترین مقدار با بیشترین مقدار را محاسبه کرده و بنا به بازه‌های ۱، ۲،۳، ۵ و… اقدام به پیش بینی نقاطی با ویژگی مشابه (کمترین و بیشترین فاصله) می‌کند.

۱۰/ بررسی دقیق الگوی AB=CD

همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، الگوی AB=CD به دو دسته صعودی و نزولی تقسیم می‌شود.

از این الگو می‌توان در کانال‌های موازی و ساختارهای کانالیزه بهره بیشتری برد. کانال‌های موازی به زبان ساده وضعیتی است که قیمت بین دو خط موازی در حال نوسان را می‌توان بررسی کرد و با دیدن حرکت گذشته قیمت می‌توانیم روند قیمتی سهم را در روزهای آینده پیش‌بینی کنیم (همین دو الگوی ساده مبنای سیستم‌های معاملاتی بسیار گران‌ قیمت در دهه‌های گذشته بوده است). در نظر داشته باشید حرکت قیمت همیشه دقیقا به‌اندازه AB=CD نیست و گاهی اوقات کمتر است اما بر اساس این الگو می‌توان نقاط بازگشتی را شناسایی کرد. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

ویژگی‌های الگوی AB=CD

• برابری طول AB و CD
• اصلاح موج BC به میزان ۶۱% و یا ۷۸% فیبوناچی
• اکستنشن موج BC به نسبت ۱۶۱٫۸% و یا ۱۲۷٫۲% فیبوناچی برای تشکیل موج CD
• برابری در میزان زمان تشکیل شدن دو طول CD و AB
• وجود واگرایی بین دو نقطه B و D

نکته: معمولا الگوی AB=CD در اصلاح‌ها اتفاق میفتد و برای معامله در جهت روند اصلی بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. شکل‌های زیر دو مثالی از الگوی AB=CD در دو حالت نزولی و صعودی است.

بررسی الگویAB=CD ایده‌ال

در این الگو، تشکیل موج CD به‌اندازه AB زمان برده است و این دو موج از نظر زمانی یکسان هستند. در این الگو BC می‌تواند به‌اندازه %۶۱٫۸ تا %۷۸٫۶ موج AB را اصلاح کند. در این صورت موج CD می‌تواند به‌اندازه %۱٫۶۱۸ تا %۱٫۲۷ برابر موج BC را در بر بگیرد.

نکته مهم: موازی بودن دو موج AB و CD مهم است. درصورتی‌که این دو موج با هم موازی و شیب یکسانی داشته باشند، اعتبار الگو بیشتر است و با قدرت بیشتری عمل می‌کند.

الگوی AB=CD معکوس

آرایش AB=CD معکوس یک الگوی هارمونیک ادامه‌دهنده است که در روندهای صعودی و نزولی تشکیل می‌شود و بیان‌گر ادامه روند است.

در این الگو، موج‌های AB و CD ازنظر زمانی و قیمتی یکسان هستند. این الگو معمولا در یک ساختار کانالیزه از اعتبار بیشتری برخوردار است و بعد از تشکیل موج CD می‌توان در جهت روند بدون در نظر گرفتن تریگر وارد معامله شد. به تصویر زیر دقت کنید:

در شکل فوق نمودار شرکت لیزینگ رایان سایپا را مشاهده می‌کنید که در یک ساختار کانالیزه در حال نوسان است و پس از تشکیل الگوی AB=CD معکوس، روند صعودی سهم ادامه پیداکرده است.

۱۱/ آشنایی با الگوی گارتلی Gartley

الگوی گارتلی یک الگوی چند بعدی و بسیار قدرتمند است که با شناسایی آن می‌توان به معاملات سودآوری دست پیدا کرد. این الگو از ۵ نقطه اساسی X ، A، B، C، D تشکیل‌شده است که موقعیت ویژه هر یک از آن‌ها، از مهم‌ترین شاخصه‌های شناسایی آن محسوب می‌شود.

• موج AB حتما باید %۶۱٫۸ از XA را اصلاح کند (می‌تواند کمی بیشتر هم باشد ولی نباید به %۷۶٫۴ رسیده باشد).
• موج BC می‌تواند %۳۸٫۲، %۵۰، %۶۱٫۸، %۷۶٫۴، %۸۸٫۶ موج AB را اصلاح کند.
• اکستنشن موج BC از %۱۶۱٫۸ بیشتر نشود (۱۲۷٫۲ یا ۱۴۱٫۴ یا ۱۶۱٫۸) در غیر این صورت یا ناحیه بازگشتی ما بزرگ است و نباید به آن اعتماد کنیم و یا الگو را اشتباه تشخیص دادیم.

حال برای پیدا کردن محدوده پتانسیل بازگشتی (PRZ) به نکات زیر دقت کنید:

1. توسعه موج BC باید کمتر از میزان ۱۶۱٫۸٪فیبوناچی باشد.
2. حالت رایج اندازه‌گیری نقطه D در یک AB = CD است.
3. میزان بازگشت قیمت برای محدوده پتانسیل برگشتی از موجXA ، الزاما ۷۸٫۶% فیبوناچی است.

واگرایی قیمت بین دو نقطه B و D و بررسی اندیکاتورهای تکنیکال مانند اندیکاتور مکدی (MACD) برای تشخیص واگرایی در افزایش احتمال بازگشت قیمت از نقطه D بسیار موثر است به تصویر زیر توجه کنید:

بررسی الگوی گارتلی ایده‌آل

در این الگو، نقطه B دقیقاً در ۶۱٫۸٪ موج XA واقع ‌شده است و نقطه C نیز دقیقاً به میزان ۶۱٫۸٪ موج AB است. برای به دست آوردن محدوده بازگشتی به نکات زیر توجه کنید:

1. اکستنشن ضلع BC دقیقا میزان ۱۶۱٫۸٪ است.
2. حالت رایج اندازه‌گیری نقطه D در یک AB =CD است.
3. میزان بازگشت قیمت برای محدوده پتانسیل برگشتی از موج XA الزاماً ۷۸٫۶% فیبوناچی است.

از نکات ارزشمند دیگر در این الگو که به آن ارزش و اعتبار مضاعفی می‌دهد، وجود AB=CD در داخل این الگو است .همان‌طور که می‌دانیم الگوی AB = CD خود به ‌تنهایی الگوی قدرتمندی است و وجود این الگو داخل الگوی گارتلی نوید سیگنال قدرتمندتری خواهد بود.

اهداف الگوی گارتلی

• هدف اولیه این الگو اصلاح ۶۱٫۸% موج CD و پروجکشن ۱۰۰% موج BC است.
• هدف دوم الگو اکستنشن ۱۲۷٫۲% موج CD و پروجکشن ۱۰۰% موج XA است.

حد ضرر الگوی گارتلی

قبل از انجام هر معامله لازم است میزان ریسک آن ارزیابی شود. برای حفظ سرمایه و جلوگیری از ضرر زیاد می‌بایست قبل از ورود به معامله حد زیان آن تعیین شود. حد ضرر در الگوهای هارمونیک در نقطه‌ای قرار می‌گیرد که مشخص می‌شود منطقه بازگشتی الگو درست عمل‌ نکرده است.

نکته بسیار مهم در مورد این الگو این است که به ما دقیقا امکان محاسبه میزان ریسک معامله را می‌دهد. به این معنی که می‌توان با دقت بسیار بالا دقیقا نقطه حد ضرر را تعیین کرد. در این روش دقیقا نقطه حد ضرر محاسبه می‌شود و چون این الگو با درصد خیلی بالایی صحیح عمل می‌کند و فاصله حد ضرر تا شروع نقطه ورود بسیار کم است (نشانه اعتبار الگو و میزان ریسک خیلی کم) می‌توان با حجم بیشتری وارد معامله شد و در صورت تحلیل خطا با ضرر بسیار کمی از معامله خارج شویم.

حد ضرر در الگوی گارتلی باید اندکی فراتر از نقطه X تعیین شود. اگرچه ممکن است قیمت از این نقطه فراتر رود و این قسمت را لمس کند اما در حالت کلی نباید به این ناحیه برسد.

و اما نکته پایانی این است که الگوی گارتلی هر زمان مردود شود (Fail) در اکثر موارد با یک حرکت قوی بازار در جهت عکس مواجه هستیم که این خود می‌تواند فرصت خوبی باشد که ضرر کوچک قبلی را با معامله‌ای جدید در جهت روند بازار جبران کنیم. چرا که این الگو زمانی مردود می‌شود که با حرکتی بسیار قوی مواجه شود (که می‌تواند برای مثال تأثیر یک خبر ناگهانی باشد) و چون غالبا با حرکت شدید بازار در جهت خلاف سیگنال الگو روبه‌رو هستیم می‌توان مجدد در این جهت معامله خوبی داشت. در این مورد اگر الگوی گارتلی در انتهای موج ۲ الیوت شکل‌گرفته باشد یعنی بر اساس تئوری الیوت تشخیص بدهیم که این الگو انتهای موج دو را نشان می‌دهد. بعد از تکمیل الگوی گارتلی، می‌توان برای موج ۳ و رشد بزرگ آماده بود.

سخن آخر

همان‌طور که می‌دانید، ابزارهای متنوعی برای ارزیابی یا تحلیل روند معملات سهام در بازار بورس وجود دارد. یکی از این ابزارهای معروف و پرکاربرد، «الگوهای هارمونیک» هستند. الگوهای هامونیک XABCD در بستر تحلیل تکنیکال پیشرفته مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند. در این مقاله سعی کردیم به شکل دقیقی به ساز و کار انواع الگوهای هارمونیک در بازار بورس بپردازیم. تحلیل‌گران با استفاده از این ابزار می‌توانند به راحتی روند قیمتی و الگوی حرکتی سهم را در روزهای آینده پیش‌بینی کنند. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با نحوه استفاده از الگوهای هارمونیک در روند تحلیل سهام، این مقاله را مطالعه کنید.