تغییر نوع نمودار

انتخاب نوع نمودار به تناسب نوع اطلاعات و شاخص های عملکردی بسیار حائز اهمیت است چون انتخاب یک ابزار مصورسازی نا مناسب میتواند باعث درک نادرست از اطلاعات میشود. بنابراین شناخت نحوه کارکرد هر یک از این ابزارها برای به تصویر کشیدن گزارشات بسیار مهم است.

تغییر نوع نمودار

Notice: Undefined variable: lesson_type in /home/jbteam/public_html/learning/wp-content/plugins/masterstudy-lms-learning-management-system/stm-lms-templates/lesson/curriculum.php on line 124

مبانی ایجاد نمودار

چگونه بهترین نمودارها را برای داشبوردهایمان انتخاب کنیم + لینک دانلود

فرض کنید گزارش میزان فروش خرداد را با فروردین میخواهید مقایسه کنید و اختلاف این میزان فروش را بررسی کنید دیدن یک عدد با تعداد ارقام بالا شاید برای کاربر گزارش خوشایند نباشد برای همین منظور برای درک بهتر و تسریع در فرآیند تحلیل بهتر ااست از ابزارهای بصری سازی و نمودارها استفاده کرد.

Microsoft Power BI یک ابزار عالی برای ایجاد انواع مختلف گزارشات است.

در این نرم افزار به صورت پیش فرض تعدادی از این ابزارهای مصورسازی در نظر گرفته شده است، علاوه بر این ابزارها پیش فرض تعداد خیلی زیادی از طریق سایت Microsoft قسمت app source قابل دانلود و بارگذاری در نرم افزار میباشد اما دریافت این ابزار ها از این سایت نیاز به ایمیل سازمانی است که شاید داشتن این ایمیل برای همگان مقدر نباشد برای همین تیم فنی هوش تجاری ویترای بر خود دانست این ابزارها را دریافت و در اختیار همگان قرار دهد.

در ادامه به بررسی این ابزارها و نحوه سته بندی انها پرداخته میشود.

انتخاب نوع نمودار به تناسب نوع اطلاعات و شاخص های عملکردی بسیار حائز اهمیت است چون انتخاب یک ابزار مصورسازی نا مناسب میتواند باعث درک نادرست از اطلاعات میشود. بنابراین شناخت نحوه کارکرد هر یک از این ابزارها برای به تصویر کشیدن گزارشات بسیار مهم است.

نمودارها و ابزارهای مصورسازی به صورت کلی به ۱۲ دسته کلی تقسیم میشود.

نمودارهای مقایسه ای (Comparison)
نمودارهای بررسی روند تغییرات در طول زمان (Change over time)
نمودارهای بررسی سهم جز از کل (Part-to-whole)
نمودارهای جریان اطلاعات (Flow)
نمودارهای رتبه بندی (Ranking)
نمودارهای جغرافیایی (Spatial)
نمودارهای توزیع (Distribution)
نمودارهای همبستگی (Correlation)
نمودارهای تک مقداری (Single)
نمودارهای توضیح یک روایت (Narrative)
نمودارهای فیلترگذاری (Filter)
نمودارهای با کاربرد سایر (Miscellaneous)

نمودارهای مقایسه ای (Comparison):

این گروه از نمودارها جهت مقایسه یک یا چند مورد اطلاعات براساس پارامترهای مختلف استفاده میشود.

مقایسه میزان فروش سال جاری با سال گذشته
مقایسه میزان تعداد پرسنل واحد های مختلف سازمان در بازه های زمانی
مقایسه میزان تولید انجام شده با برنامه تولید
مقایسه میزان درآمد سازمان از عملیات های مختلف و ….

· نمودارهای بررسی روند تغییرات در طول زمان (Change over time)

این گروه از نمودارها اطلاعات را در بازها های زمانی مختلف نمایش میدهد، با استفاده از این نمودارها میتوان از روند تغییرات اطلاعات و یا یک شاخص عملکردی در طول زمان مطلع گردید.

روند هزینه های سازمان در طی ماه های مختلف
روند نفر-ساعت توقفات به تفکیک علل در طول زمان
روند جذب نیروی انسانی در واحدهای مختلف
روند میزان برگشت از فروش به تفکیک شعب فروش در طول زمان و ….

· نمودارهای بررسی سهم جز از کل (Part-to-whole)

نمودارهایی که برای نمایش سهم جز از کل استفاده میشود نسبت یک یا چند متغیر را نسبت به کل آن نشان میدهد که اغلب برای نشان دادن نحوه تقسیم یک کل به اجزای ریزتر مورد استفاده قرار میگیرد.

سهم فروش یک مرکز فروش به کل فروش
سهم هزینه یک معین خاص در سرفصل های حسابداری به کل هزینه ها
سهم فروش یک محصول نسبت به فروش کل گروه محصول
سهم میزان توقفات واحد فنی نسبت به کل توقفات صورت گرفته و ….

· نمودارهای جریان اطلاعات (Flow )

نمودارهای جریان نوعی نمودار است که نشان دهنده یک جریان کار یا یک فرایند است. همچنین می توان یک نمودار جریان را به صورت یک الگوریتم ، یک رویکرد گام به گام برای حل یک کار تعریف کرد. نمودارهای جریان در تجزیه و تحلیل ، طراحی ، مستندسازی یا مدیریت یک فرایند یا برنامه در زمینه های مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.

مسیر حرکت یک محصول در تولید
جریان فروش یک محصول از انبار تا مراکز پخش
نمایش رشد و یا افت یک شاخص در طول زمان
بررسی ارتباط یک متغیر با سایر متغیرها و …

· نمودارهای رتبه بندی (Ranking )

نمودارهای رتبه بندی جهت تعیین جایگاه یک پارامتر در بین کلیه پارامترها مورد استفاده قرار میگیرد.

تعیین رتبه مراکز فروش از نظر مقدار فروش
تعیین کالاهایی که بیشتر فروش را به خود تخصیص داده است در بین تمامی کالاها
رتبه بندی توقفات صورت گرفته بر اساس زمان به تفکیک علل/واحد
رتبه بندی خرابی ماشین آلات و تجهیزات بر اساس تعداد/زمان خرابی و ….

· نمودارهای جغرافیایی (Spatial )

نمودارهای جغرافیایی تغییر نوع نمودار جهت نمایش اطلاعات و شاخص های عملکردی بر روی انواع مختلف نقشه های جغرافیایی مورد استفاده قرار میگیرد

نمایش اطلاعات فروش شرکت برای استان ها و شهرهای مختلف به صورت نمایشی روی نقشه
نمایش اطلاعات جمعیتی برای هر شهر یا استان و …

· نمودارهای توزیع (Distribution )

نمودارهای توزیع جهت نمایش اطلاعات و شاخص های عملکرد در دسته بندی را نمایش میدهد

میزان هزینه های و یا درآمد سازمان بر اساس سال / ماه
میزان تخصیص پرسنل سازمان به واحدهای مختلف
بررسی میزان کل توقفات به صورت علل / واحد مربوطه
تعیین میزان فروش محصولات در قالب مزاکر فروش و …

· نمودارهای همبستگی (Correlation )

این نمودارها جه بررسی میزان همبستگی / رابطه بین مقادیر مختلف را نمایش میدهد

بررسی عملکرد تیم فروش بر اساس میزان و ریال فروش
بررسی میزان فروش شعب بر اساس تعداد مشتری و ویزیتور و …

نمودارهای تک مقداری (Single)

این نمودارها برای نمایش یک مقدار خاص بر اساس شاخص عملکردی و یا اطلاعات موجود در پایگاه های اطلاعاتی مورد اطتفاده قرار میگیرد

نمایش میزان هزینه / درآمد سال جاری
نمایش تعداد مشتریان فعال
نمایش مقدار / ریال برگشت از فروش
نمایش مقدار / ریال فروش و ..

· نمودارهای توضیح یک روایت (Narrative )

از این نمودارها برای اضافه کرد متن یا توضیحی جهت ساده سازی فرآیند فهم و درک اطلاعات استفاده میشود.

توضیح در خصوص فرآیند تولید یک محصول از ابتدا تا انتهای فرآیند و ….

· نمودارهای فیلترگذاری (Filter )

این نمودارها برای اعلام یک یا چند فیلتر بر اطلاعات و یا شاخص ها مورد استفاده قرار میگیرد

نمایش میزان فروش یک یا چند فروشگاه خاص
نمایش میزان تولید یک یا چند محصول
نمایش میزان اضافه کار یک نفر خاص
تعیین لیست مشتریان فعال یک فروشگاه و ….

ویترای ارایه دهنده راهکارهای هوش تجاری با استفاده از ابزارهای مایکروسافت SSIS, SSAS, Power BI میباشد.

رسم نمودار توابع ریاضی در اکسل

طبیعتا وقتی که بخواهیم این معادله را در اکسل بنویسیم ، آنرا باید به زبان سلولی اکسل بنویسیم :

و اگر فرمول را مانند شکل زیر در خانه ها پر (fill) کنیم ، به ازاء هر مقدار X یک y بدست می آید:

و اگر با این اعداد نمودارمان را رسم کنیم مانند شکل زیر خواهد شد:

در این مثال می خواهیم یک روش کلی برای رسم هر نموداری در اکسل را پیاده سازی کنیم:

· معادله نمودار در یک سلول وارد شود

· بازه نمودار ، حداقل مقدار و حداکثر مقدار در دو سلول وارد شوند.

· تعداد نقاط نمودار (که بیانگر دقت رسم است) در یک سلول وارد شود.

· رسم نمودار اولیه

· به دلیل اینکه نمودار را بدون داشتن مقادیری رسم کنیم، یک نمودار ساده به عنوان پایه رسم می تغییر نوع نمودار کنیم و سپس تنظیمات را روی این نمودار انجام می دهیم.

· با اعداد فرضی زیر یک نمودار از نوع XY(Scatter) رسم می کنیم .

· سپس از طریق Insert --> define --> Name دو نام به نامها و تعاریف زیر ایجاد می کنیم.

· (دقت کنید که در هنگام تعریف نام باید کلید Add را در اکسل 2003 حتما بزنید.)

حال باید این دو نام را به ChartSeries انتساب دهیم.

روی خط نمودار کلیک کنید تا در Formula Bar فرمول آنرا مشابه شکل زیر مشاهده کنید:

و مطابق فرمول زیر آنرا ویرایش کنید:

تذکر : ممکن است ویندوز شما به جای علامت Comma ( , ) از علامت Semicolon ( ; ) استفاده کند.

خانه B8 را برای عنوان (title) نمودار در نظر گرفته ایم ، بنابراین فرمول زیر را در آن تایپ می کنیم :

ایجاد مقادیر X

گام بعدی ایجاد مقادیر X برای نمودارمان است ،این X قرار است با که به صورت افزایش باشد و در عین حال در یک بازه خاص باشد.

در اینجا ما از نامها و فرمولهای برداری استفاده خواهیم کرد.

متغیر به نام X را که قبلا تعریف کرده بودیم ،به صورت زیر تعریف به صورت زیر تغییر می دهیم :

حال به خاطر اینکه درک کنیم که متغیر X ما چگونه عمل می کند ، می توانید یک محدوده را انتخاب کنید، و سپس فرمول =x را در آن تایپ کنید ، سپس کلید Ctrl+shift+enter را بزنید :

حال لازم است که تعداد اعدادی که X دارد را بر طبق یک سلول محاسبه کنیم ، مثلا اگر در B5 عدد 20 نوشته شده بود ، آنگاه xها بین 1 تا 20 باشند و اگر B5=100 بود xها بین 1 تا 100.

برای اینکار از تابع Offset استفاه می کنیم ، می دانیم که offset یک محدوده از خانه ها را جدا می کند و به عنوان خروجی تابع به ما می دهد ، اگر فرمول زیر را در تعریف X که در بالا کرده ایم جایگزین کنیم، همان نتیجه حاصل خواهد شد:

حال می خواهیم که تعداد اعداد x را از خانه B5 بخوانیم ، فرمول زیر باعث می شود که از 1 تا عددی که در B5 وارد می شود ، عدد تولید شود:

مرحله بعدی این است که ما در یک بازه ، اعدادی را تولید کنیم برای این منظور Insert-->define-->Name نامهای زیر را با تعاریفشان به دقت وارد می کنیم :

راهنمای ایجاد نمودار و پای چارت در نرم‌افزار اکسل

ساختن نمودارها و پای چارت‌ها در اکسل بخشی از شغل بیشتر افراد است که یکی از بهترین روش‌ها برای تجسم داده به روشی شفاف و قابل درک می‌باشد.

در این مقاله با نحوه ایجاد نمودار دایره‌ای یا پای چارت در اکسل به طور کامل آشنا می‌شوید.

نحوه ایجاد نمودار در اکسل

۱- داده‌های خود را وارد اکسل کنید.

ابتدا باید داده‌های خود را وارد اکسل کنید. ممکن است شما داده‌ها را از جایی دیگر مانند یک نرم‌افزار بازاریابی یا یک ابزار نظرسنجی خروجی گرفته باشید. یا شاید شما به صورت دستی آن را وارد فایل اکسل خود کنید.

در مثال زیر، در ستون A ، لیستی از پاسخ به سوال “آیا بازاریابی ورودی نشان‌دهنده بازگشت سرمایه است؟”، و در ستون‌های B ، C و D ، پاسخ این سوال را داریم: “آیا شرکت شما توافق‌نامه فروش و بازاریابی رسمی دارد؟” به عنوان مثال، ستون C ، ردیف ۲ نشان می‌دهد که ۴۹٪ از افرادی که دارای SLA (توافق‌نامه سطح خدمات) هستند نیز می‌گویند که بازاریابی درونی نشان‌دهنده بازگشت سرمایه است.

۲- یکی از ۹ گزینه نمودار را انتخاب کنید.

در اکسل، شما گزینه‌های زیادی برای ایجاد نمودار دارید. این گزینه‌ها شامل نمودارهای ستونی (یا میله‌ای)، نمودارهای خطی، نمودارهای دایره‌ای (پای چارت)، نمودار نقطه‌ای و موارد دیگر است. در تصویر زیر مشاهده می‌کنید که اکسل چگونه هر یک را در نوار بالا نشان می‌دهد:

۳- داده‌های خود را انتخاب و نمودار مورد نظر را “درج” کنید.

داده‌هایی که ما در اینجا استفاده کرده‌ایم در نمودار میله‌ای به بهترین شکل تجسم می‌یابند، بنابراین بیایید این نمودار را بسازیم. برای ایجاد نمودار میله‌ای، داده‌ها تغییر نوع نمودار را انتخاب کرده و عناوین محور X و Y را در آن بگنجانید. سپس، به برگه “Insert” بروید و در بخش نمودارها، روی نماد ستون کلیک کنید. نمودار مورد نظر خود را از پنجره کشویی ظاهر شده انتخاب کنید.

در این مثال، ما اولین گزینه ستون ۲ بعدی را انتخاب کردیم. نمودار میله‌ای حاصل را در زیر مشاهده می‌کنید.

۴- در صورت لزوم داده‌ها را در هر محور تغییر دهید.

اگر می‌خواهید آنچه را که در محور X و Y ظاهر می‌شود تغییر دهید، روی نمودار میله‌ای کلیک راست کرده، روی “Select Data” کلیک و “Switch Row/Column” را انتخاب کنید. پس از پایان کار، روی “OK” در پایین کلیک کنید.

نمودار حاصل به شکل زیر خواهد بود:

۵- طرح و رنگ داده‌های خود را تنظیم کنید.

برای تغییر طرح‌بندی و برچسب‌گذاری، روی نمودار میله‌ای کلیک کنید ، سپس برگه “Chart Design” را انتخاب کنید. در اینجا می‌توانید طرح مورد نظر را برای عنوان نمودار و عنوان محورها انتخاب کنید. در مثال ما (که در زیر نشان داده شده است)، روی گزینه‌ای کلیک کردیم که رنگ‌های کم‌رنگ‌تر نوار زیر نمودار را نشان می‌دهد.

برای قالب‌بندی بیشتر راهنمای نمودار (Legend)، روی آن کلیک کنید تا نوار کناری “Format Legend” نشان داده شود، همانطور که در تصویر زیر می‌بینید. در اینجا شما می‌توانید رنگ راهنمای نمودار را تغییر دهید، که به نوبه خود باعث تغییر رنگ ستون‌ها می‌شود. برای قالب‌بندی سایر قسمت‌های نمودار، به صورت جداگانه بر روی آن‌ها کلیک کنید تا پنجره Format مربوطه نمایان شود.

۶- اندازه برچسب‌های فهرست و محور نمودار خود را تغییر دهید.

هنگامی که برای اولین بار در اکسل نمودار ایجاد می‌کنید، بسته به نوع نمودار انتخابی شما (میله‌ای، دایره‌ای، خطی و غیره) اندازه محور و برچسب‌های فهرست ممکن است کمی کوچک باشند. پس از ایجاد نمودار، می‌توانید آن برچسب‌ها را بزرگ کنید تا خوانا باشند.

برای افزایش اندازه برچسب‌های نمودار، به صورت جداگانه بر روی آن‌ها کلیک کنید و به جای آشکار کردن یک پنجره قالب جدید، دوباره روی برگه “Home” در نوار پیمایش بالای اکسل کلیک کنید. سپس، از قسمت‌های کشویی نوع و اندازه قلم استفاده کنید تا برچسب‌های فهرست و محور نمودار را به دلخواه گسترش دهید یا کوچک کنید.

۷- در صورت تمایل گزینه‌های اندازه‌گیری محور Y را تغییر دهید.

برای تغییر نوع اندازه‌گیری نشان داده شده در محور Y ، روی درصد محور Y در نمودار خود کلیک کنید تا پنجره “Format Axis” نشان داده شود. در اینجا، می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید واحدهای مستقر در برگه Axis Options را به نمایش بگذارید یا اینکه می‌خواهید محور Y درصدها را به ۲ رقم اعشار نشان دهد یا ۰ رقم اعشار را تغییر دهید.

از آنجا که نمودار ما به طور خودکار حداکثر درصد محور Y را روی ۶۰٪ تنظیم می‌کند، ممکن است بخواهیم آن را به صورت دستی به ۱۰۰٪ تغییر دهیم تا داده‌های ما را در مقیاس بزرگ‌تری نشان دهد. برای این کار، می‌توانیم گزینه “Maximum” – دو قسمت پایین‌تر در زیر “Bounds” در پنجره Format Axis را انتخاب کرده و مقدار آن را از ۶/۰ به ۱ تغییر دهیم.

نمودار حاصل به شکل زیر تغییر می‌کند (اندازه قلم محور Y را از طریق زبانه “Home” افزایش دادیم تا تفاوت قابل تشخیص باشد):

۸- در صورت تمایل داده‌های خود را مرتب کنید.

برای مرتب‌سازی داده‌ها به گونه‌ای که جواب‌های پاسخ‌دهندگان به ترتیب معکوس ظاهر شوند، بر روی نمودار کلیک راست کرده و “Select Data” را انتخاب کنید تا همان پنجره‌ای را که در مرحله ۳ باز کردید، نشان دهد. همانطور که در زیر نشان داده شده است، بر روی فلش‌های بالا و پایین کلیک کنید تا ترتیب داده‌های خود را در نمودار معکوس نمایید.

اگر بیش از دو خط داده برای تنظیم دارید، همچنین می‌توانید آن‌ها را به ترتیب صعودی یا نزولی مرتب کنید. برای انجام این کار، تمام داده‌های خود را در سلول‌های بالای نمودار برجسته کنید، روی “Data” کلیک و “Sort” را مانند تصویر زیر انتخاب کنید. بسته به ترجیح خود می‌توانید براساس کوچک‌ترین به بزرگ‌ترین یا بزرگ‌ترین به کوچک‌ترین مرتب‌سازی کنید.

۹- نمودار خود را عنوان‌گذاری کنید.

اکنون قسمت جالب و آسان را انجام می‌دهیم: نام‌گذاری نمودار. شما ممکن است از قبل بدانید که چگونه باید این کار را انجام دهید. در اینجا یک توضیح ساده آورده‌ایم.

بلافاصله پس از ایجاد نمودار، عنوانی که ظاهر می‌شود بسته به نسخه اکسلی که تغییر نوع نمودار استفاده می‌کنید، “Chart Title” یا چیزی مشابه آن خواهد بود. برای تغییر این برچسب، روی “Chart Title” کلیک کنید تا نشان‌گر تایپ ظاهر شود. سپس می‌توانید عنوان نمودار خود را آزادانه تایپ کنید.

هنگامی که عنوان موردنظر خود را ایجاد کردید، روی “Home” در بالای نوار پیمایش کلیک و از گزینه‌های قالب‌بندی قلم استفاده کنید تا عنوان برجسته شود. این گزینه‌ها و نمودار نهایی ما را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:

نحوه ایجاد پای چارت در اکسل

۱- ستون‌ها و یا ردیف‌های داده را ایجاد کنید. به راحتی می‌توانید هر ستون داده را برچسب‌گذاری کنید؛ اکسل از آن برچسب‌ها برای عنوان پای چارت شما استفاده می‌کند. سپس داده‌هایی را که می‌خواهید به شکل پای چارت نمایش داده شود، انتخاب کنید.

۲- اکنون، روی “Insert” و سپس بر روی گزینه “Pie” در بالای اکسل کلیک کنید.

۳- در اینجا چند گزینه پای شامل ۲ بعدی و ۳ بعدی را مشاهده خواهید کرد. بیایید بر روی اولین تصویر از نمودار دایره‌ای ۲ بعدی کلیک کنیم.

۴- بخش اصلی کار انجام شد! نمودار دایره‌ای با داده‌ها و برچسب‌هایی که برجسته کرده‌اید نشان داده می‌شود.

اگر از رنگ‌ها یا طرح‌های پای چارت راضی نیستید، گزینه‌های زیادی برای ویرایش وجود دارد.

بیایید به این گزینه‌ها بپردازیم.

جمع‌بندی

اکنون پای چارت شما آماده است! از این به بعد می‌توانید با ایجاد پای چارت‌ها و نمودارهای تمیز و چشمگیر برای سازمان، داده‌های مهم را برجسته کرده و نظر ذینفعان را جلب کنید.

در نهایت، خوب است که تمام ویژگی‌های قالب‌بندی منحصر به فرد اکسل را آزمایش کنید تا زمانی که بتوانید پای چارتی ایجاد کنید که نیازهای شما را به طور کامل پوشش می‌دهد. موفق باشید!

کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس | تفاوت نمودار لگاریتمی با حسابی

کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس چیست؟ نمودارهای تحلیل تکنیکال دارای دو محور هستند که محور افقی برای نمایش زمان و محور عمودی برای نمایش قیمت در نظر گرفته شده است. تفسیر و تحلیل نمودار سهام بسته به نوع مقیاس قیمت مورد استفاده در هنگام مشاهده نمودار، می تواند در بین معامله گران مختلف متفاوت باشد، محور عمودی که بیانگر تغییرات قیمت سهام است، دارای دو مقیاس قیمتی است که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد؛ این مقیاس ها شامل نمودار لگاریتمی و حسابی است. حال این که کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس چیست و نمودار حسابی به چه معناست و کدام یک بهتر هستند را قصد داریم در این مطلب آموزشی رایگان با عنوان کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس مورد بررسی قرار دهیم.

کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس چیست؟

نمودارهای قیمت معمولا دو نوع اطلاعات را در اخیتار کاربران قرار می دهند که شامل قیمت و زمان است. زمان به صورت افقی نشان داده می شود، که تاریخ ها در پایین نمودار از چپ به راست حرکت می کنند. مقیاس قیمت به صورت عمودی نمایان می شود، از قیمت های پایین تا قیمت های بالاتر. دو روش برای نمایش قیمت ها وجود دارد. مرسوم ترین راه با استفاده مقیاس خطی یا لگاریتمی است. در نمودار مقیاس خطی هر افزایش قیمت به صورت یکسان رسم شده است. به عنوان مثال صعود از ۱۰ به ۲۰ مثل صعود از ۵۰ به ۶۰ نمایش داده می شود، در هر دو مورد ۱۰ واحد صعود ایجاد شده که در مقیاس عمودی یکسان به نمایش در می آید.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

این مقیاس خطی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. نوع دیگر از مقیاس ها، مقیاس لگاریتمی می باشد که بیشتر مورد استفاده تحلیلگران و کاربران بازار سرمایه است. در نمودارهای لگاریتمی تغییرات قیمت به صورت درصدی محاسبه شده است. این بدین معنی است که حرکت قیمت از ۱۰ تا ۲۰ بسیار بزرگ تر از حرکت قیمت از ۵۰ تا ۶۰ نشان داده می شود. علت هم این است که از نظر درصدی، صعود از ۵۰ تا ۶۰ معادل ۲۰ درصد رشد است، ولی صعود از ۱۰ تا ۲۰ معادل ۱۰۰ درصد صعود است.

گفتنی است که نمودارهای لگاریتمی طبق صعود درصدی ایجاد شده اند و صعود از ۱۰ تا ۲۰ را معادل صعود از ۵۰ تا ۱۰۰ نمایش می دهد. به صورت عمومی، فرق میان دو مقیاس برای دوره های زمانی کوتاه مدت اهمیت چندانی ندارد. اکثر تحلیلگران همچنان از مقیاس حسابی برای تحلیل های خود بهره می گیرند، ولی تفاوت در نمودارهای بلندمدت تر اهمیت به مراتب بالاتری دارد. در یک نمودار لگاریتمی، صعود متوالی قیمت در مقایسه با حرکت های ابتدایی قیمت کوچکتر نمایش داده می شود.

لذا خطوط روند در نمودارهای لگاریتمی پر سرعت تر شکسته می شوند. هیچ جواب قطعی وجود ندارد که نشان دهد کدام تکنیک بهتر و مفید تر است. معمولا بیشتر نمودارهایی که استفاده می کنیم، نمودارها حسابی هستند. با این وجود نگاه کردن به هر دوی این نمودارها برای انجام تحلیل های بلندمدت تر ایده مناسب تری است. نرم افزارها تغییر مقیاس نمودار را به سادگی انجام می دهند. نمودارهای قیمتی در مقیاس لگاریتمی و حسابی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ کدام یک برای تحلیل تکنیکال مناسب ‌تر هستند؟ احتمالا به دنبال پاسخ این پرسش ‌ها هستید، پس بدون فوت وقت، اجازه دهید به سراغ اصل مطلب برویم و ببینیم نمودار لگاریتمی و نمودار حسابی چیست و چه تفاوتی بین آن ها وجود دارد و کدام نمودار بهتر و دقیق تر است؛

نمودار لگاریتمی در بورس

نمودار لگاریتمی که به آن نمودار log نیز می گویند، فاصله قیمت را در محور عمودی وابسته به درصد تغییرات قیمت نشان می دهد. به نموداری که تغییرات قیمت در آن به صورت درصدی نشان داده میشود، چارت لگاریتمی گفته می شود. همواره پیشنهاد می کنیم برای انواع تحلیل ها از چارت لگاریتمی استفاده نمایید. در تحلیل تکنیکال کمتر به این موضوع پرداخته شده و در آموزش هایی مانند تحلیل تکنیکال کلاسیک یا هارمونیک یا الیوت معمولی هیچ صحبتی از نوع نموداری که استفاده می شود نشده است و بین تحلیل گران مختلف در این زمینه اختلاف نظر وجود دارد، ولی آنچه حتمی به نظر می رسد استفاده از یک نوع چارت برای همه نمودار هاست.

این نکته را در خاطر داشته باشید که ابزار فیبوناچی یکی از ابزار های پر کاربرد در تمامی انواع تحلیل تکنیکال به حساب می آید و اغلب این ابزار در نرم افزار ها بر پایه چارت حسابی برنامه نویسی شده اند و وقتی چارت را لگاریتمی می کنیم، نمی توانند به درستی بازگشت ها را محاسبه نمایند. متاسفانه در بیشتر نرم افزارها با لگاریتمی کردن چارت در فیبوناچی هیچ تغییری اعمال نمی شود که محاسبات فیبوناچی را به صورت درصدی انجام می دهد.

این گزینه عملکرد درستی ندارد، در فیبوناچی بازگشتی و اکستنشن، اشتباهات فاحش و برای همگان قابل دیدن است، ولی در فیبوناچی پروجکشن و اکسپنشن، محاسبات اشتباهات کمتری دارد. توجه داشته باشید که اطلاعات همیشه خام است و لگاریتمی نمی شود. بنابراین اشخاصی که اطلاعات را از شرکت های تامین کننده دیتا می گیرند و بعد آنها را در نرم افزار ها اجرا می کنند، همیشه چارت حسابی را روی نمودار مشاهده می کنند. در ادامه در مورد ابزار تحلیلی فیبوناچی و نمودارهای مورد استفاده در این ابزار بیشتر توضیح می دهیم.

دلیل نابرابر بودن فواصل قیمتی در نمودار لگاریتمی چیست؟

گفتنی است که بر خلاف نمودار حسابی یا ساده، در نمودار لگاریتمی فواصل یکسان قیمتی با هم برابر نیستند. ولی دلیل آن چیست؟ فرض کنید شما سهمی را ۱۰۰۰ تومان خریده ‌اید و ۲۰۰۰ تومان به فروش رسانده اید. در این معامله چند درصد سود کرده اید؟ بله درست است، ۱۰۰ درصد. حال فرض کنید همان سهم را ۲۰۰۰ خریده‌ اید و ۳۰۰۰ تومان به فروش رسانده اید، در این معامله چند درصد سود کرده ‌اید؟ بله درست است، ۵۰ درصد! می بینید که در هر دو معامله شما ۱۰۰۰ تومان سود کردید، اما در معامله اول ۱۰۰ درصد و در معامله دوم ۵۰ درصد سود کردید!

در حقیقت هر اندازه قیمت بالاتر رود، فواصل یکسان قیمتی، به لحاظ درصدی سود کمتری به شما خواهد داد. این داستان دلیل اختلاف فواصل قیمتی در نمودار لگاریتمی است. در حقیقت نمودار لگاریتمی هر چقدر که قیمت افزایش میابد، فواصل را کم می کند و به لحاظ درصد آن را تعیین می کند. به عنوان مثال در یک نمودار لگاریتمی فاصله ۱۰۰۰ تومان تا ۲۰۰۰ تومان برابر است با فاصله ۲۰۰۰ تومان تا ۴۰۰۰ تومان.

نمودار حسابی در بورس

به عنوان ساده ترین نمودار از انواع نمودار تحلیل تکنیکال می توان نمودار خطی را نام برد. با توجه به این که در زمان های مختلف، قیمت مشخص است، با وصل کردن قیمت های گوناگون به یکدیگر، این نمودار حاصل می شود. این نمودار به صورت پیش فرض طبق قیمت بسته یا همان قیمت آخرین معامله حاصل می شود، نمودار خطی بیانگر قیمت در محور عمودی با استفاده از فاصله مساوی بین قیمت های تعیین شده است. نمودارهای خطی مقادیر مطلق را نشان می دهند و تغییرات قیمت آن بصورت عددی محاسبه می شود.

در تحلیل تکنیکال کدام نمودار کارایی بیشتری دارد؟ تغییر نوع نمودار

بررسی نمودار قیمتی سهام بسته به نوع مقیاس قیمت مورد استفاده در هنگام مشاهده نمودار، می ‌تواند میان تحلیگران مختلف متفاوت باشد. از هر دو نمودار لگاریتمی و حسابی قادریم در تحلیل تکنیکال استفاده نماییم و در این خصوص قانون قطعی مبنی بر برتری یکی نسبت به دیگری وجود ندارد، ولی با توجه به مثال بالا متوجه می ‌شویم که در نمودار مقیاس حسابی، میزان حرکت واقعی موج ‌های قیمتی به درستی مشخص نیست و چنانچه قصد داشته باشیم نمودار را با واقعیات بازار تطابق دهیم باید تغییرات قیمت بصورت درصدی محاسبه شود و طبیعی است تمامی تحلیل‌ ها باید بر روی نمودار لگاریتمی انجام پذیرد تا به واقعیت نزدیک ‌تر باشد.

این نکته را در نظر داشته باشید که ما بر روی کدام نوع نمودار تحلیل انجام می ‌دهیم و این قضیه می‌ تواند بسیاری از تحلیل ‌ها را تغییر دهد. تحلیل روی نمودار حسابی و لگاریتمی می ‌تواند بسیار متفاوت باشد و در حقیقت نتیجه تحلیل را کاملا تغییر دهد، لذا تغییر نوع نمودار این سوال بسیار مهم مطرح می ‌شود که کدام یک از نمودارهای حسابی و لگاریتمی برای تحلیل تکنیکال مناسب ‌تر هستند؟

در حقیقت پاسخ به این سوال خیلی آسان نیست، ولی بیشتر تحلیل‌گرها از نمودار لگاریتمی در تحلیل ‌هایشان استفاده می ‌کنند، به خاطر این که این نوع نمودار با در نظر گرفتن درصد تغییرات تغییر نوع نمودار قیمت، واقعیت حرکات چارت را بهتر نشان می ‌دهد. توصیه‌ ما هم مبنی بر استفاده کردن از نمودار لگاریتمی است، البته این امکان وجود دارد که افراد مختلف در مواردی تجربیات متفاوت‌ تری داشته باشند. منطقی که برای بهتر بودن مقیاس لگاریتمی می ‌توان ذکر کرد این است که تریدرها اغلب به صورت درصدی تغییر نوع نمودار حد ضرر و حد سود خود را مشخص می کنند نه به صورت عددی.

به عنوان مثال امکان دارد یک معامله گر حد ضرر خود را ۴ درصد زیر قیمت خرید قرار دهد، اما هیچ تریدی حد ضرر را برای مثال ۱۰۰ تومان زیر قیمت خرید قرار نمی ‌دهد. می توان رد پای درصد تغییر نوع نمودار را در بیشتر محاسبات معمول در امور معامله ‌گری مشاهده کرد و از این رو می ‌توان استدلال کرد که نمودار لگاریتمی که به صورت درصدی ترسیم میشود میتواند ملاک بهتری برای تحلیل چارت قیمت سهام باشد. به هر روی با همه این تفاسیر هستند تریدرهای موفقی که همچنان با نمودار حسابی کار می کنند و بسیار موفق عمل می کنند پس هیچ نظریه مطلق و دقیقی از این موضوع وجود ندارد.

ابزار فیبوناچی و مقیاس لگاریتمی

یکی از ابزارهای کاربردی در تحلیل تکنیکال ابزارهای فیبوناچی قیمت است که معامله گران برای کسب نقاط حمایتی و پیداکردن اهداف قیمتی از این ابزار مهم استفاده می نمایند. همان گونه که گفته شد برای تغییرات قیمت بالای ۱۰۰درصد و نمودارهای میانمدت به بالا باید از نمودار مقیاس لگاریتمی استفاده شود. بیشتر نرم افزارهای تحلیلی که ابزار فیبوناچی را در منوی ابزارهای خود قرار داده اند محاسبات این ابزار کاملا به صورت حسابی برنامه نویسی شده است و وقتی که شما نمودار را در حالت مقیاس لگاریتمی قرار می دهید، ابزار فیبوناچی نمی تواند به صورت درصدی بازگشت قیمت را محاسبه کند و چیزی که نمایش می دهد کاملا بصورت حسابی است. (اگر می خواهید با ابزار فیبوناچی بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد می کنم مطلب فیبوناچی در تحلیل تکنیکال رو مطالعه کنید)

در نرم افزار تحلیلی متاتریدر ۵ یا همان مفیدتریدر ۵، ابزار فیبوناچی این نرم افزار قابلیت محاسبه فیبوناچی به صورت درصدی در نمودار مقیاس لگاریتمی را دارد و در نمودار مقیاس حسابی هم به صورت حسابی محاسبه می کند. در مثال زیر تفاوت محاسبه فیبوناچی در نمودار مقیاس حسابی و نمودار مقیاس لگاریتمی در نرم افزار متاتریدر ۵ کاملا مشخص است :

ابزار فیبوناچی

در تصویر فوق نمودار مقیاس حسابی در نماد شیراز را مشاهده می کنید که قیمت از محدوده A با قیمت ۱۲۶ ریال تا نقطه B با قیمت ۵۰۲۴ ریال افزایش داشته است و برای این حرکت AB یک فیبوناچی ریتریسمنت ترسیم شده است و نقطه C روی تراز ۶۱.۸ درصد قرار گرفته که قیمت (۱۸۹۰ ریال) است؛ یعنی بازگشت تقریبا ۶۲ درصد را نشان می دهد.

نمودار لوگاریتمی

ولی در تصویر دوم نمودار مقیاس لگاریتمی نماد شیراز می بینیم که فیبوناچی ریتریسمنت نقطه c را روی تراز فیبوناچی ۲۳.۶ درصد نشان می دهد. این تفاوت فاحش به دلیل اختلاف قیمت نقطه A-B است که چنانچه میزان رشد قیمت A-B را بصورت درصد حساب کنیم مقدار آن برابر است با ۳۸۸۷ درصد افزایش قیمت که در نمودار حسابی این میزان تغییرات قیمت مشاهده نمی شود، اما در نمودار مقیاس لگاریتمی این میزان کاملا مشهود است و کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس کاملا به چشم می آید.

نحوه لگاریتمی کردن نمودار در تحلیل تکنیکال

تا به این جا فهمیدیم که نمودار لگاریتمی چیست و چه تفاوتی با نمودار حسابی دارد، ولی چگونه میتوان نمودار یک سهم را لگاریتمی کرد؟ به صورت کلی می ‌توانید چارت نمودار سهام بورسی را در پلتفرم‌ های مختلفی مشاهده کنید. در اکثر نرم افزارهای تحلیل تکنیکال، چه نرم افزارهای آفلاین چه نرم افزارهای تحت وب، این امکان وجود دارد که سبک ‌های مختلف نمودار را به نمایش بگذارند.

به عنوان مثال در نرم افزار تحت وب تریدینگ ویو می ‌توانید به سادگی با انتخاب گزینه لگاریتمی در پایین چارت، مقیاس نمودار را تغییر دهید. در تصویر زیر آیگون لگاریتمی کردن نمودار مشخص شده است. در نظر داشته باشید که log مخفف کلمه logarithmic به معنی لگاریتمی است.

لگاریتمی کردن نمودار

نتیجه گیری و کلام پایانی

فرض کنید سهمی را در قیمت ۱۰۰ تومان خریداری می کنید و در قیمت ۳۰۰ تومان به فروش می رسانیم، در این معامله ۲۰۰ تومان به ازای هر سهم سود به دست می آوریم.

در معامله دوم سهمی را در قیمت ۵۰۰ تومان خریداری می کنید و در قیمت ۷۰۰ تومان به فروش می رسانیم، در معامله دوم نیز ۲۰۰ تومان به ازای هر سهم سود به دست می آوریم.

اختلاف ۲۰۰ تومانی در افزایش قیمت در هر دو حالت در نمودار حسابی صرفا به یک اندازه است و این اختلاف در نمودار حسابی برآورد درستی از درصد افزایش قیمت تغییر نوع نمودار ندارد و صرفا به همان مقدار ۲۰۰ تومان وزن میدهد.

ولی در نمودار لگاریتمی با توجه به مقدار افزایش و درصد آن وزن دهی می شود.

یعنی نمودار لگاریتمی تنها بر مبنای درصد های افزایش و یا کاهش قیمت نمودارها را رسم می کند.

در معامله اول به ازای ۲۰۰ تومان افزایش قیمت سهم ۲۰۰ درصد سود و در معامله دوم نیز به ازای ۲۰۰ تومان افزایش قیمت در سهم فقط ۴۰ درصد سود به دست آوردیم.

به درستی مشخص می شود که در چارت حسابی میزان واقعی سود آوری و میزان حرکت واقعی قیمت مشخص نیست.

نمودارهای لگاریتمی درصد تغییرات قیمت را به وضوح نشان می دهند، ولی در نمودارهای حسابی این مورد وجود ندارد.

لذا بهتر است که در تحلیل های خود از نمودارهای لگاریتمی استفاده نماییم.

تجزیه و تحلیل نمودار سهام بسته به نوع مقیاس قیمت مورد استفاده در هنگام مشاهده نمودارها، می تواند در بین معامله گران گوناگون متفاوت باشد.

مقیاس قیمت لگاریتمی از درصد تغییر برای ترسیم نقاط داده استفاده می کند، لذا مقیاس قیمت به صورت برابر قرار نمی گیرد.

مقیاس قیمت حسابی از مقادیر مساوی بین مقیاس های قیمت استفاده می کند و فاصله مساوی بین مقادیر به وجود می آورد.

در منابع تحلیل تکنیکال گفته شده هر گاه تغییرات قیمت بیش از ۱۰۰ درصد باشد باید نمودار در مقیاس لگاریتمی بررسی شود، به خاطر این که با واقعیات بازار همخوانی کاملی دارد.

در پایان امیدوارم از این مقاله که به بیان کاربرد نمودار لگاریتمی در بورس اشاره داشت، نهایت استفاده را برده باشید.

هر سوال یا ابهامی در مورد انواع نمودارهای لگاریتمی و حسابی داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسخ بدم.

تغییر نوع نمودار