چرا شاخص بورس در سال ۱۴۰۱ صعودی بوده است؟
بازار سرمایه پس از یک سال و نیم ریزش، بالاخره در سال ۱۴۰۱ نفس تازه‌ای کشید بطوریکه شاخص کل خود را تا محدوده یک میلیون و ششصد هزار واحد بالا کشید.
بالاخره پس از یکسال و نیم، تابلوی معاملات بورسی رنگ قرمز خود را با سبز عوض کرد و به بازار نیم جان سرمایه، جانی تازه بخشید.
به گزارش تسنیم، بازار سرمایه در دو سال گذشته پس از رشدی عجیب در مرداد ماه سال 99 به شاخص 2 میلیون واحدی به همراه ارزش معاملاتی بالغ بر 20 هزار میلیارد تومان دست یافت. بعد از آن شاخص ریزشی عجیب تر را تجربه کرد به طوری که درماه های ابتدایی سال 1400 شاخص کل در محدوده ی 1 میلیون و صد هزار واحدی با ارزش معاملاتی حدود 2 هزار میلیارد تومان دیده می‌شد.
پس از این صعود و نزول کم سابقه، تقریبا در شش ماهه ی دوم سال 1400 خصوصا سه ماه پایانی سال بازار سرمایه در رکودی عمیق فرو رفت بطوری که نه دیگر خریدار قوی پا به عرصه ی معاملات در بازار سهام می گذاشت ، نه دیگر فروشنده ی قدرتمندی پای تابلوی سهام باقی مانده بود، بطوری که شاخص کل بورس حدودا در محدوده ی 1200 تا 1350 درجا می زد.
بازار سرمایه در سال 1401 شرایط متفاوتی را نسبت به سال گذشته خود داشت. به طوری که در سه ماهه ی اول سال 1401 شاخص کل توانست خود را تا محدوده ی یک میلیون و ششصد هزار واحدی بالا بکشد. در این گزارش سعی شده تا به علت و عواملی که باعث رشد بازار سرمایه پس از رکودی که در آن فرو رفته بود، پرداخته شود.
اولین عاملی که می توان به عنوان عامل محرک برای رشد بازار سرمایه به آن اشاره کرد، رشد قیمت کامودیتی های جهانی است. با توجه به تغییر و تحولات که در عرصه ی بین المللی رخ داد از جمله جنگ میان روسیه و اوکراین و همچنین تاثیر کرونا بر تورم و اقتصاد جهانی، نرخ کامودیتی ها (طلا، نفت، فولاد،مس و . ) رشد چشم گیری را تجربه کرد به عنوان مثال قیمت نفت از حدود 80 دلار به حدود 140 دلار هم رسید، به همین علت صنایعی که اصطلاحا کامودیتی محور بودند به طور طبیعی با استقبال خریداران مواجه شدند.
دومین عاملی که شاید مهم تر از عامل اول باشد، بالا رفتن انتظارات تورمی مردم و به تبع آن فعالان بازار سرمایه بود. با وقفه ای که در مذاکرات برجامی افتاد و شاید کمرنگ شدن احتمال توافق میان ایران و کشور های 1+5، ابتدا نرخ ارز از محدوده ی 25 هزار تومان تا محدوده ی 30 هزار تومانی خود را بالا کشید و بازار سرمایه هم به واسطه ی تاثیرپذیری مستقیم از نرخ ارز و تورم رشد کرد.
سومین عامل را می توان وضعیت بنیادی بازار، گزارش های منتشر شده توسط شرکت ها و نزدیک شدن به فصل مجامع دانست. طبق گزارش های منتشر شده شرکت های بورسی و بررسی وضعیت بنیادی شرکت ها، نسبت قیمت به سود هر سهم آینده (P/E forward) برای کل سهم های بازارحدود 7واحد است واین در حالی است که کف تاریخی این نسبت در بازار حدود 6 واحد بوده است. یعنی اصطلاحا کف بازار خریدار خواهد داشت و بازار طبق سابقه ی تاریخی خود و بررسی گذشته ارزشمند است.
(البته ذکر این نکته الزامی است که بازارها ممکن است بالاتر یا پایین تر از ارزش ذاتی خود معامله شوند و صرف بررسی این نسبت نباید ملاک تصمیم گیری باشد.)
چهارمین عاملی که می توان در اینجا از آن نام برد، لایحه بودجه 1401 و به ویژه حذف ارز 4200 تومانی بود مثالی برای شاخص کل بورس که علاوه برا تشدید انتظارات تورمی، سبب بالا رفتن سودسازی صنایعی همچون دارویی ها شد.
در پایان با توجه به تمامی عواملی که در این گزارش به آن اشاره شد همچنان شک و شبهه هایی در رابطه با بازارسهام وجود دارد. ابهام اصلی که پول‌های درشت را پشت درهای تالار شیشه‌ای نگه داشته است بی شک مذاکرات برجامی است که طبیعتاً اگر توافقی صورت گیرد با کاهش انتظارات تورمی و باز شدن مجراهای تجاری کشور حداقل در کوتاه مدت انتظار رشدی از بازار سرمایه نباید داشت.
به هر حال این روزها که ثبات نسبی به بازار سرمایه برگشته است باید از گذشته درس گرفت و بی گدار به آب نزد. همچنان سردرگمی هایی در بازار دیده می شود که باید دید آیا این رشد، موقتی است یا ادامه خواهد داشت؟
انواع شاخص بورس را بشناسید
برای دریافت مشاوره، دمو رایگان و دانلود لیست قیمت لطفا اطلاعات فرم ذیل را وارد نمایید.
شاخص ( بورس ) در لغت به معنی نمودار، مرتفع است و به آنچه اطلاق می‌شود که مقدار آن ماهیت چیزی را مشخص کند.در علم اقتصاد، شاخص معیاری است آماری که نشان دهنده تغییرات در بازارهای متفاوت است.
به طور کلی شاخص را می‌توان نشان‌دهنده سطح عمومی پارامتری مشخص مثالی برای شاخص کل بورس -به طور معمول قیمت یا بازدهی- در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی تعریف کرد.
در بازار بورس اوراق بهادار سطح عمومی قیمت کل شرکت‌های بورسی، معیاری برای سنجش وضعیت کلی بازار اوراق بهادار یا وضعیت بخش یا صنعت خاصی در این بازار است و شاخص بازدهی (قیمت و بازده نقدی) نیز نشان‌دهنده سطح عمومی بازدهی کل شرکت‌های بورس اوراق بهادار است. در ادامه به معرفی اجمالی و کاربرد انواع این شاخصهای موجود در بورس اوراق بهادار پرداخته می‌شود.
انواع شاخصهای شرکت‌های بورسی
در بورس اوراق بهادار تهران انواع شاخص‌هایی نظیرشاخص کل قیمت، شاخص کل قیمت به تفکیک تابلوی اصلی و فرعی، شاخص بازده نقدی، شاخص بازده نقدی و قیمت، شاخص قیمت مالی، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌تر وجود دارد.
هر یک از شاخص‌ها با توجه به پارامتر مورد بررسی به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم می‌شود و معنای و مفهومی را دربر دارند که بر اساس متغییر‌های مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکت‌های بورس را در برمی‌گیرد، شاخص صنعت شرکت‌های تولیدی و شاخص مالی شرکت‌های گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری را شامل می‌شود.
به همین ترتیب، صنایع مختلف نیز هر یک شاخصهای خود را دارند؛ شاخص استخراج کانه‌های فلزی، شاخص ساخت منسوجات و شاخص سیمان، آهک و گچ مثال‌هایی از این دست هستند که هر یک سطح عمومی قیمت شرکت‌های فعال در آن صنعت را نشان می‌دهند.
در یک تقسیم‌بندی کلی می توانیم شاخصهای مورد استفاده در بورس را به دو گروه اصلی و صنایع تقسیم کنیم. در ادامه به بررسی مهمترین شاخصهای مورد استفاده خواهیم پرداخت.
۱- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل می‌گویند، نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.
این تغییرات نسبت به تاریخ مبدا که در سال ۱۳۶۹ است، بیان می‌شود.
نکته حائز اهمیت دیگر آنکه شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمی‌دهد.
به عنوان نمونه وقتی می‌گوییم شاخص کل۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان۳۰ درصد نسبت به سال پایه (۱۳۶۹) و افزایش پیدا کرده است.
شاخص کل به صورت لحظه ای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران وجود دارد. اما برای اطلاع علاقه‌مندان، فرمول ریاضی مربوط به محاسبه شاخص کل قیمت در ادامه بیان شده است:
Pitقیمت شرکت iام در زمان t
Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
Dtعدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر بوده است با QioPio∑
Pio قیمت شرکت iام در زمان مبدأ
Qio تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ
n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص
ساده شده فرمول بالا را می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم:
ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت مورد نظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.
بنابراین چنانچه پیشتر گفته شد شاخص کل قیمت بازار بورس تهران، سهام تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در برمی‌گیرد و در صورتی‌که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌گردد. همان‌گونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت‌ها، معیار وزن‌دهی در شاخص مزبور است.
هم‌اکنون در بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل قیمت در ۳ گروه کل بازار، تالار اصلی و تالار فرعی محاسبه می‌شود. ملاک محاسبه شاخص کل هر گروه، قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در آن گروه است.
به طور مثال قیمت‌های سهام شرکت های معامله شده تابلوی اصلی، در محاسبه شاخص کل تالار اصلی لحاظ می‌شود و قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده کل بازار در محاسبه شاخص کل بازار لحاظ خواهد شد.
جامع، موزون و دردسترس بودن را می‌توان جزو مزایای این شاخص برشمرد.
همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد.شایان ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود.
۲- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
این شاخص که از قیمت و بازده نقدی پرداختی تاثیر می‌گیرد، بیانگر بازده کل بازار بورس است. نحوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است. فرمول محاسبه شاخص درآمد کل به شکل زیر است:
Pitقیمت شرکت iام در زمان t
Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
RDt پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t که مقدار آن در زمان مبداء برابر بوده است
n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص
پرداخت سود نقدی نیز موجب تعدیل شاخص درآمد خواهد شد.
۳- شاخص بازده نقدی TEDIX
تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌های بورسی به سهامداران را نشان می‌دهد. بنابراین وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به‌طور میانگین سود کمتری را به‌صورت نقد بین سهامدارانشان تقسیم می‌کنند.
برای محاسبه شاخص TEDIX به عدد پایه شاخص کل قیمت و پایه شاخص قیمت و بازده نقدی نیاز داریم. فرمول ریاضی این شاخص به صورت زیر است:
۴- شاخص صنعت و شاخص مالی
به صورت کلی تمامی شرکت‌های بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم می‌شوند. در بخش صنعتی شرکت‌های تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند و در بخش مالی نیز بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بیمه و… حضور دارند.
در این میان شاخص صنعت(Industrial Index) نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش صنعت و شاخص مالی (Financial Index) نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی است. این دو شاخص از فرمول و قواعد تعدیل شاخص کل قیمت پیروی می‌کند.
از طرفی همان‌طور که پیشتر مطرح شد، بخش صنعت و بخش مالی نیز می‌توانند به صنایع تشکیل‌دهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکت‌های فعال در صنعت خودروسازی را نشان می‌دهد.
طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به روش ISIC (international standard industrial classification) صورت گرفته شود.
۵- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
به صورت کلی سهام شرکت‌های بورسی را سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌کنند و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار می‌آیند و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خریدوفروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود.
در این میان هرچقدر میزان درصد سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاران حقیقی، این شرکت بورسی جذابیت بیشتری دارد. با توجه به این موضوع، شاخص آزاد شناور تغییرات قیمت آن بخش از سهام را می‌سنجد که توسط سهامداران حقیقی خریدوفروش می‌کند؛ این شاخص می‌توانند تصویر مناسبی از شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار دهد.
۶- شاخص بازار اول و بازار دوم
بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفه‌هایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خریدوفروش می‌شود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و …شرکت‌های بورسی را دسته‌بندی کرده است.
بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکت‌هایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند. در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.
۷- شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولاً هر سه ماه یک‌بار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می‌شوند که سهام این شرکت‌ها نسبت به سایر شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقد شوندگی بیشتری را دارد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان می‌دهد. این شرکت‌ها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خرید و فروش می‌شوند و سهامداران به راحتی می‌توانند سهام این شرکت‌های بورسی را خرید و فروش کنند.
۸- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان می‌دهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکت است و اندازه شرکت‌ها نیز از ارزش روز بازار سهم تعیین می‌شود که ارزش روز بازار سهام از حاصلضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست می‌آید.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تغییرات قیمت سهامی را نشان می‌دهد و اگرچه این شرکت‌های بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکت‌های بورسی را تشکیل می‌دهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند و تغییرات قیمت آن‌ها می‌تواند اثر بزرگی بر شاخص کل و بورس داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود.
شاخص کل هم وزن بورس چیست؟
یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخصهای ارزیابی بازار سهام است.
در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین می‌تواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود.
فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخصهای ارزیابی در بازار سهام می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی آن‌ها کمک شایانی کند.
در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخصهای ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژه‌بر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورت‌های مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم می‌کند.
هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیم‌گیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه مهمترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده می‌شود و شاخصهای قیمتی و بررسی آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در بازار بورس شاخصهای زیادی توسط فعالان استفاده می‌شود و کاربرد دارند. این شاخص‌ها در تحلیل‌های بازار از گذشته تا آینده و پیش‌بینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده می‌شوند.
هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می‌شود و نمی‌توان نتایج حاصل از شاخص‌ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخصهای مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر
شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است. درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، چرایی بوجود آمدن شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.
شاخص کل چیست؟
شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) که به اختصار آن را شاخص کل می‌نامند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.
این تغییرات نسبت به تاریخ مبدأ که در سال 1369 است، بیان می‌شود. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می‌شود.
این شاخص، همان شاخصی است که در خبرها و گزارش‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود و نمادی از رشد یا افت بازار عنوان می‌شود. هرچند که تعبیر درستی نیست و در ادامه این مطلب، مفصل دلیل آن را شرح می‌دهیم. شاخص کل با فرمول ذیل، محاسبه می‌شود:
مقدار شاخص کل
ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت موردنظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.
این شاخص فقط تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را نشان می‌دهد و فاقد معیاری دیگر نظیر سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (1369) رشد یافته است.
نکته‌ی دیگر آن است که این شاخص تمام شرکت‌ها را در نظر می‌گیرد و اگر سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله منظور می‌شود. اگر شما سهام تمامی شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه‌ای هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شمارا نشان می‌دهد.
برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از 10000 واحد به 15000 واحد رسیده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهام‌ها رشد 50 درصد داشته است و این به این مفهوم نیست که همه‌ی شرکت‌های موجود در محاسبات شاخص، 50 درصد سود داشته‌اند بلکه ممکن است شرکتی 100 درصد سود داشته و شرکتی هم 500 درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکت‌های بورسی را نشان می‌دهد.
به طور کلی، شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تأثیر نداشته باشد.
شایان‌ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود. مهمترین نکته در این شاخص، وزن شرکت‌ها میباشد.
همان‌طور که در فرمول شاخص می‌بینیم ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن است در شاخص کل دخیل است. بنابراین هرچه شرکت تعداد سهام بیشتری داشته باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بیشتر است. شاخص بورس، شاخصی کلی، ساده و در دسترس است و اطلاعاتی راجع به کلیت تغییرات قیمت بازار به ما می‌دهد.
پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل پیش آمد، نیاز به شاخصی دقیق‌تر باقابلیت انعطاف بیشتر حس شد. گاهی نیاز بود که صرفاً تغییرات شاخص قیمت بررسی شود و وزن سهم‌ها در آن دخیل نباشد، که شاخص کل فاقد این ویژگی بود.
معاملات کد به کد و هدف‌دار روی سهم‌های بزرگ در جهت مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر عواملی بود که نیاز به شاخص هم وزن را افزایش داد.
پس از کش و قوس‌های فراوان، شاخص هم وزن از تاریخ 5 اسفند 93 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفت.
در این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس با وزنی برابر در محاسبات لحاظ می‌کنند، لذا اثر معاملات کد به کد و هدف‌دار، بر این شاخص خنثی شد.
افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یک‌میزان است. شاخصهای هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمی‌شوند و تنها با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل می‌شوند.
تفاوت بین شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن
پیشتر ذکر شد که تفاوت عمده این دوشاخص در وزن شرکت‌های محاسبه شده در شاخص است که شاخص کل تمایز میان سهام‌های بزرگ و کوچک قائل می‌شود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسان برای همه شرکت‌ها در نظر می‌گیرد.
از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفاف‌تری نسبت به روند بازار می‌دهد و امتیاز بیشتر سهم‌های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان می‌گیرد.
وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش‌یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رشد کرده است.
درواقع، شاخص‌کل معیاری برای رشد بازار نیست. گاهی شاهد آن هستیم که خیلی از سهم‌ها افت‌های زیادی داشتند ولی شاخص کل صعودی بوده؛ یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته ولی شاخص به سقف می‌رسد.
ولی شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را نشان می‌دهد؛ وقتی کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و چنان چه کلیت بازار مثبت است شاخص هم وزن نیز مثبت خواهد شد، ولی شاخص کل نمی‌تواند نماینده عمومی قیمت‌ها باشد.
این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز اثر می‌گذارد. چراکه معاملات هدف‌دار کد به کد نیز در عدد شاخص لحاظ شده مثالی برای شاخص کل بورس است. بنابراین اگر گفته شود: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکت‌های حاضر در بازار نیست.
صحیح‌تر آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، بسنجیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این زمینه، عده‌ای را به گمراهی می‌راند و باعث می‌شود تعبیر درستی از وضعیت بازار نداشته باشند.
در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود.
در شاخص هم وزن، شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها نشان داده می‌شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.با توجه به اینکه، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و اوراق بهادار تهران به اندازه‌ای است که به سادگی می‌تواند با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین استفاده از شاخص کل به عنوان معیار ارزیابی چندان کمکی به شناخت روند نمی‌کند و صرفاً می‌توان شدت هیجانات بازار را لمس کرد.
نکته‌ی دیگر درباره شاخص هم وزن این است که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکت‌ها اثرگذار است نه بزرگی شرکت‌ها و تعداد سهام آن‌ها. نوسانات شاخص هم وزن به واسطه ویژگی‌های فوق، کم است. بنابراین ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کمتر است. کاربرد دیگر شاخصهای هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاران، در صندوق‌های شاخصی است که باعث کاهش ریسک، سادگی و شفافیت می‌شود.
با این تفاسیر، ذکر تفاوت‌ها و مزایا و معایب، کدام شاخص مفیدتر است؟
واضح است که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به دست می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌تر است.
درواقع اگر برای سهامداری رشد سهم‌های بزرگ مهم باشد، شاخص کل می‌تواند به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت است. اما اگر می‌خواهیم جزئیات بیشتری بدست آوریم و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیریم.
۸ شاخص مهم در بورس اوراق بهادار تهران را بشناسید
شاخص چیست؟ شاخص های مهم کدامند؟ حتما تا کنون چندین مرتبه این جمله ها را شنیده اید! اگر هنوز معنی و کاربرد آن در علم بازار سرمایه را نمی دانید با ما همراه باشید. در این نوشته سعی داریم تا تعریفی از Indexها ارائه کنیم و به بررسی ۸ شاخص مهم بازار بورس تهران بپردازیم.
فعالان بازار سرمایه برای دست یافتن به سود مناسب در خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی، ناگزیر به بررسی روند قیمت یا بازده سهام شرکت‌ها هستند؛ به همین منظور سهامدار از طریق قیمت سهام، سود شرکت در دوره‌های مختلف، بررسی روند بازدهی صنعت مربوطه و همینطور بررسی وضعیت بازار اقدام به تصمیم‌گیری در مورد خرید، فروش یا نگهداری نماد مورد نظر خواهد کرد. بنابراین سهامداران نیازمند استفاده از شاخص‌ها (Index) هستند که از این طریق بتوانند به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکت‌های بورسی دست پیدا کنند.
شاخص چیست؟
شاخص در لغت به معنی نمودار، مرتفع است و به آنچه اطلاق می‌شود که مقدار آن ماهیت چیزی را مشخص کند.
در علم اقتصاد، شاخص معیاری است آماری که نشان دهنده تغییرات در بازارهای متفاوت است.
به صورت کلی شاخص را می‌توان نشان‌دهنده سطح عمومی پارامتری مشخص -به طور معمول قیمت یا بازدهی- در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی تعریف کرد.
در بازار بورس اوراق بهادار سطح عمومی قیمت کل شرکت‌های بورسی، معیاری برای سنجش وضعیت کلی بازار اوراق بهادار یا وضعیت بخش یا صنعت خاصی در این بازار است و شاخص بازدهی (قیمت و بازده نقدی) نیز نشان‌دهنده سطح عمومی بازدهی کل شرکت‌های بورس اوراق بهادار است. در ادامه به معرفی اجمالی و کاربرد انواع این شاخصهای مهم و موجود در بورس اوراق بهادار پرداخته می‌شود.
انواع شاخصهای شرکت‌های بورسی
در بورس اوراق بهادار تهران انواع شاخص‌هایی وجود دارد که برخی شاخ های مهمی هستند نظیرشاخص کل قیمت، شاخص کل قیمت به تفکیک تابلوی اصلی و فرعی، شاخص بازده نقدی، شاخص بازده نقدی و قیمت، شاخص قیمت مالی، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌تر وجود دارد. هر یک از شاخص‌ها با توجه به پارامتر مورد بررسی به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم می‌شود و معنای و مفهومی را دربر دارند که بر اساس متغییر‌های مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکت‌های بورس را در برمی‌گیرد، شاخص صنعت شرکت‌های تولیدی و شاخص مالی شرکت‌های گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری را شامل می‌شود.
به همین ترتیب، صنایع مختلف نیز هر یک شاخص های مهم خود را دارند؛ شاخص استخراج کانه‌های فلزی، شاخص ساخت منسوجات و شاخص سیمان، آهک و گچ مثال‌هایی از این دست هستند که هر یک سطح عمومی قیمت شرکت‌های فعال در آن صنعت را نشان می‌دهند.
در یک تقسیم‌بندی کلی می توانیم شاخص های مهم مورد استفاده در بورس را به دو گروه اصلی و صنایع تقسیم کنیم. در ادامه به بررسی این شاخص های مهم مورد استفاده خواهیم پرداخت.
۱- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل می‌گویند، نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.
این تغییرات نسبت به تاریخ مبدا که در سال ۱۳۶۹ است، بیان می‌شود.
نکته حائز اهمیت دیگر آنکه شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمی‌دهد.
به عنوان نمونه وقتی می‌گوییم شاخص کل۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان۳۰ درصد نسبت به سال پایه (۱۳۶۹) و افزایش پیدا کرده است.
شاخص کل به صورت لحظه ای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران وجود دارد. اما برای اطلاع علاقه‌مندان، فرمول ریاضی مربوط به محاسبه شاخص کل قیمت در ادامه بیان شده است:
Pitقیمت شرکت iام در زمان t
Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
Dtعدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر بوده است با QioPio∑
Pio قیمت شرکت iام در زمان مبدأ
Qio تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ
n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص
ساده شده فرمول بالا را می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم:
ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت مورد نظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.
بنابراین چنانچه پیشتر گفته شد شاخص کل قیمت بازار بورس تهران، سهام تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در برمی‌گیرد و در صورتی‌که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌گردد. همان‌گونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت‌ها، معیار وزن‌دهی در شاخص مزبور است.
هم‌اکنون در بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل قیمت در ۳ گروه کل بازار، تالار اصلی و تالار فرعی محاسبه می‌شود. ملاک محاسبه شاخص کل هر گروه، قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در آن گروه است.
به طور مثال قیمت‌های سهام شرکت های معامله شده تابلوی اصلی، در محاسبه شاخص کل تالار اصلی لحاظ می‌شود و قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده کل بازار در محاسبه شاخص کل بازار لحاظ خواهد شد.
جامع، موزون و دردسترس بودن را می‌توان جزو مزایای این شاخص برشمرد.
همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد.شایان ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود.
۲- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
این شاخص که از قیمت و بازده نقدی پرداختی تاثیر می‌گیرد، بیانگر بازده کل بازار بورس است. نحوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است. فرمول محاسبه شاخص درآمد کل به شکل زیر است:
Pitقیمت شرکت iام در زمان t
Qitتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
RDt پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t که مقدار آن در زمان مبداء برابر بوده است
n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص
پرداخت سود نقدی نیز موجب تعدیل شاخص درآمد خواهد شد.
۳- شاخص بازده نقدی TEDIX
تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌های بورسی به سهامداران را نشان می‌دهد. بنابراین وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به‌طور میانگین سود کمتری را به‌صورت نقد بین سهامدارانشان تقسیم می‌کنند.
برای محاسبه شاخص TEDIX به عدد پایه شاخص کل قیمت و پایه شاخص قیمت و بازده نقدی نیاز داریم. فرمول ریاضی این شاخص به صورت زیر است:
۴- شاخص صنعت و شاخص مالی
به صورت کلی تمامی شرکت‌های بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم می‌شوند. در بخش صنعتی شرکت‌های تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند و در بخش مالی نیز بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بیمه و… حضور دارند.
در این میان شاخص صنعت(Industrial Index) نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال مثالی برای شاخص کل بورس در بخش صنعت و شاخص مالی (Financial Index) نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی است. این دو شاخص از فرمول و قواعد تعدیل شاخص کل قیمت پیروی می‌کند.
از طرفی همان‌طور که پیشتر مطرح شد، بخش صنعت و بخش مالی نیز می‌توانند به صنایع تشکیل‌دهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکت‌های فعال در صنعت خودروسازی را نشان می‌دهد.
طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به روش (ISIC (international standard industrial classification صورت گرفته شود.
۵- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
به صورت کلی سهام شرکت‌های بورسی را سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌کنند و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار می‌آیند و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خریدوفروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود.
در این میان هرچقدر میزان درصد سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاران حقیقی، این شرکت بورسی جذابیت بیشتری دارد. با توجه به این موضوع، مثالی برای شاخص کل بورس شاخص آزاد شناور تغییرات قیمت آن بخش از سهام را می‌سنجد که توسط سهامداران حقیقی خریدوفروش می‌کند؛ این شاخص می‌توانند تصویر مناسبی از شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار دهد.
۶- شاخص بازار اول و بازار دوم
بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفه‌هایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خریدوفروش می‌شود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و مثالی برای شاخص کل بورس مثالی برای شاخص کل بورس …شرکت‌های بورسی را دسته‌بندی کرده است. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکت‌هایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند. در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.
۷- شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولاً هر سه ماه یک‌بار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می‌شوند که سهام این شرکت‌ها نسبت به سایر شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقد شوندگی بیشتری را دارد. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان می‌دهد. این شرکت‌ها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خرید و فروش می‌شوند و سهامداران به راحتی می‌توانند سهام این شرکت‌های بورسی را خرید و فروش کنند.
۸- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان می‌دهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکت است و اندازه شرکت‌ها نیز از ارزش روز بازار سهم تعیین می‌شود که ارزش روز بازار سهام از حاصلضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست می‌آید. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تغییرات قیمت سهامی را نشان می‌دهد و اگرچه این شرکت‌های بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکت‌های بورسی را تشکیل می‌دهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند و تغییرات قیمت آن‌ها می‌تواند اثر بزرگی بر شاخص کل و بورس داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود.
شاخصهای مهم بورس‌های جهانی
در بورس‌های سایر کشورها نیز شاخص‌هایی مورد توجه و بررسی فعالان بازار سرمایه قرار می‌گیرد که مهمترین آن‌ها در جدول ذیل آمده است:
| نام بازار | کشور | شاخص/ شاخصهای مهم |
| بورس نیویورک (NYSE) | ایالات متحده آمریکا | ۱- میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) ۲- S&P500 (Standard and Poor’s index) |
| بورس نزدک (NASDAQ) | ایالات متحده آمریکا | ۱- نزدک مرکب (NASDAQ Composite) ۲- نزدک-۱۰۰ (NASDAQ-100) |
| بورس لندن (LSE) | انگلستان | ۱- FTSE 100 ۲- FTSE 250 |
| بورس Euronext (این بازار با همکاری بازار بورس آمستردام، بازار بورس بروکسل و بورس پاریس) | هلند | ۱- AEX ۲- BEL 20 ۳- CAC 40 |
| بورس توکیو (TSE) | ژاپن | شاخص نیکی (Nikkei Index) |
| بورس هنگ کنگ(HKEx) | هنگ کنگ | Hang Seng Index |
| بورس شانگهای (SSE) | چین | ۱- SSE Composite ۲- SSE 50 |
تفسیر شاخص‌ها
با توجه به اینکه شاخص، سطح عمومی قیمت‌ها یا بازدهی را نشان می‌دهد، کاهش یا افزایش آن لزوماً بیانگر صعود یا نزول قیمت تمامی شرکت‌ها نیست؛ چون ممکن است بخشی از شرکت‌ها با افزایش قیمت همراه باشند اما نزول قیمت تعداد بیشتری از شرکت‌ها یــا شرکت‌هایی با حجم بیشتر، سطــح عمومی قیمت‌ها و در نتیجه میزان شاخص را کاهش دهد. از طرفی شاخص‌ها سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبدأ نام دارد نشان می‌دهند؛ به عبارت دیگر سطح شاخص‌ها نسبت به تاریخ مبدأ یا همان زمان آغاز محاسبه شاخص سنجیده می‌شود. در همین راستا، به طور معمول، میزان شاخص‌ها در تاریخ مبدأ ۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود؛ به عنوان نمونه اگر عدد شاخص هشت سال پس از آغاز محاسبه یا همان تاریخ مبدأ برابر ۱۰۰۰ شود، این امر نشان می‌دهد که سطح عمومی قیمت سهام نسبت به تاریخ مبدأ ۱۰ برابر شده است. به عنوان نمونه‌ای دیگر، اگر میزان مطلق شاخص کل قیمت ۱۲۰۰۰ اعلام شود، این عدد به‌تنهایی قابل مثالی برای شاخص کل بورس تفسیر نخواهد بود اما اگر مشخص شود که مقدار شاخص در ماه گذشته ۱۰۰۰۰ و در تاریخ مبدأ ۱۰۰ بوده، فعالان بازار سرمایه درمی‌یابد که سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌ها از ماه گذشته ۲۰ درصد و از تاریخ مبدأ ۱۱۹۰۰ درصد افزایش‌یافته است.
کاربرد شاخص‌ها
معمولاً یکی از معیارهای رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخص‌ها مشخص می‌شود؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق می‌توانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده دنبال کنند. این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که سهامداران می‌توانند از طریق شاخص‌ها، به مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت احاطه پیدا کنند؛ به صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
جمع‌بندی
در این مطلب توضیح دادیم که شاخص چیست و با برخی از شاخص های مهم بورس اوراق بهادار تهران و بورس هاس مطرح دنیا آشنا شدیم. همچنین دانستیم که صاحبان سرمایه برای سرمایه‌گذاری در هر بازار باید ابتدا وضعیت آن بازار را مورد ارزیابی قرار دهند؛ بازار سرمایه نیز از این قضیه مستثنا نیست. یکی از ابزارهایی که وضعیت بازار سرمایه را طی دوره‌های قبل و جاری نشان می‌دهد، شاخص‌ها هستند؛ شاخص‌ها و علی الخصوص شاخص های مهم می‌توانند تصویر مطلوبی از وضعیت بازار را در اختیار سهامداران قرار دهند.
اما ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که سهامداران نباید صرفاً با تکیه‌بر یک شاخص، سهام شرکت‌های مختلف را خرید و فروش کنند؛ بلکه استفاده از شاخصهای بورسی تنها یکی از ابزارهایی است که سهامداران باید در معاملات بورسی به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
مثالی برای شاخص کل بورس
مهارت‌های ذهنی کلید موفقیت در معاملات
حتی اگر متد معاملاتی‌تان احتمال سود بالایی را برایتان محقق می‌سازد.
عملکرد تریدرها
تریدرها عموماً معاملاتشان را با روشی که به آن‌ها وعده و امیدواری زیادی می‌دهد آغاز می‌کنند. آن‌ها می‌خواهند درآمدی مستمر برای خودشان درست کنند
شناخت روانی
آنچه واقعاً باید انجام دهند، شناخت بیشتر خودشان و نحوه واکنششان در بازار است
سودآوری در معاملات
کسب سود از معاملات، نیازمند داشتن مهارت‌های ذهنی، شناخت و درک این حقیقت است که هر معامله، نتیجه‌ای تصادفی دارد؛ ضمن اینکه معامله‌گر تا آخرین لحظه و پایان کار، نمی‌داند چه نتیجه‌ای در انتظارش است
استراتژی مناسب
داشتن استراتژی مناسب بسیار مهم است اما مهم تر از آن پایبند بودن به استراتژی برای رسیدن به سود مناسب است
حقیقت معامله گری
حقیقت بزرگتر این حقیقت است که اگر آن‌ها بدون خطا متد معاملاتی‌شان را در سری‌های معاملاتی پیاده کنند، درنهایت، سود خواهند کرد.
آموزش های مرتبط
فرصت ها تکرار نمی شوند، زمانی که باران طلا می بارد سطل زیر آن بگذار نه یک قاشق!
جلسات اول هر دوره آموزشی را رایگان تماشا کنید.
شاخص کل بورس چیست؟
دستکاری شاخص‌سازها به چه معناست؟
به چه دلیل زمانی که قسمت عمده‌ای از نقشه بازار قرمز می باشد و سهام بیشتر شرکت‌ها منفی میباشد.، شاخص کل مثبت می‌شود؟
برعکس این مبحث هم صادق میباشد.، هنگامی که بیشتر شرکت‌های کوچک بازار مثبت هستند، شاخص کل منفی است. در این مقاله می‌خواهیم بدانیم . که شاخص کل چیست .و چگونه محاسبه می گردد. در گذشته درباره اینکه شاخص چیست صحبت کردیم .و گفتیم شاخص معیاری برای سنجش تغییرات یک مولفه نسبت به گذشته میباشد.
بطور مثال شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) معیاری برای اندازه‌گیری تغییرات قیمتی کالاها و خدمات مصرفی در ایران میباشد. با استفاده از این شاخص تغییرات قدرت خرید پول و نرخ تورم در طی زمان سنجیده می‌گردد. در بازار سرمایه هم چنین شاخص‌هایی وجود دارند که شاخص کل بورس یکی از آن‌ها میباشد.
شاخص کل بورس را از چه سایتی ببینیم؟
سایت‌های بسیار زیادی میباشند که شاخص کل را به صورت لحظه‌ای گزارش می‌دهند. ولی تمام سایت‌ها می‌توانند خطا داشته باشند. و یا با تاخیر به‌روزرسانی گردند. بهترین مرجع و معتبر ترین مرجع برای دیدن شاخص کل بورس سایت tse.ir میباشد.
شاخص کل هم وزن چیست؟
بعضی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند .شاخص کل معیار مناسبی برای ارزیابی شرکت‌های بورسی و نشان دهنده برآیند عمومی تغییرات بازار سهام نمی باشد.
چونکه تاثیرگذاری شرکت‌ها با سرمایه بزرگتر بر شاخص کل بیشتر میباشد. به گونه ای که در مواقعی شاهد آن خواهیم بود که اکثر بازار سهام در وضعیت کاهشی قرار دارند، اما با افزایش قیمت سهام چند شرکت بزرگ، شاخص کل مثبت می گردد.
در شاخص کل هم‌وزن، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم میباشند. پس نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این شاخص تاثیرگذار می باشد.
سرمایه گذاری بر مبنای شاخص کل
اگر شاخص مثبت شود، باز هم می‌شود در بازار ضرر کرد. در یک بازار نزولی (خرسی) نیز می‌شود به سود برسیم. شاخص به تنهایی به شما نمی‌گوید که اوضاع هر مورد سرمایه‌گذاری به طور مجزا چگونه می باشد.
اما دو نوع سرمایه‌گذاری وجود دارند.که می‌تواند به طور مستقیم با شاخص کل در ارتباط قرار گیرند. اول سرمایه‌گذاری بر اساس شاخص (Index Investing) می باشد. در این نوع سرمایه‌گذاری فرد سعی می‌کند که تغییرات شاخص را به سبد خودش وارد نماید. این سبد با بالا رفتن شاخص بالا می‌رود و با پایین آمدن آن نیز متضرر می شود.
موسسه کارآفرین آوای مشاهیر
از سال 1392 موسسه آوای مشاهیر فعالیت حرفه ای در بورس را به کمک همکاران گرامی و اعتماد شما عزیزان تجربه کرده است. امید بر این است که راهنمای شما باشیم که دانش و تخصص کافی در تحلیل گری و معامله گری بازار های مالی را فراگیرید و با تلاش تیم و لطف خدا و حمایت شما عزیزان تجربیاتمان را با شما در جهت توسعه کارآفرینی مالی به اشتراک بگذاریم.
دیدگاه شما