رفتار قبیلهای (گلهای) در بورس
احتمالا مصرع، خلق را تقلیدشان بر باد داد از مولانا را چندین بار شنیدهاید. اما مقصود چیست؟ این مصرع تاکید بر آن دارد که معمولا تقلید از دیگران باعث ضرر شده و موجب اشتباه در تصمیمگیری میشود. محققان معتقند که اینگونه رفتارها به علت گرایش طبیعی انسانها به دنبالهروی از جمع است. این رفتارها میتواند در تمام عرصهها رخ دهد، چرا که افراد ذهنیتی گلهوار نسبت به تصمیمگیریهای خود دارند. یکی از مهمترین عرصهها که این رفتار در آن بروز میکند، بازار بورس است.
رفتار گلهای و قبیلهای چیست؟
تفکر گلهای (قبیله ای)، پدیدهای فکری و روانی است که بر طبق این رفتار، برخی از افراد هر کاری که گروهی از مردم انجام میدهند را فارغ از باور و اعتقاد خود، دنبال میکنند. جنبه مثبت رفتار گله ای در زندگی انسان، خرد جمعی و بهبود نتایج حاصل از اتکا به نظر جمع و تقلید از آن است. در حالیکه جنبه منفی آن شورشها، حبابهای اقتصادی، و ریزشهای شدید اقتصادی است.
رفتار گلهای (Herd behavior) در بازار بورس
رفتار گلهای (Herding Behavior) را میتوانید در تمام عرصهها مشاهده کنید اما در بازارهای مالی به دلیل عدم وجود آگاهی و دانش مالی کافی، سرمایهگذاران همسو با جریانات بازار حرکت میکنند در حالی که این رفتار، صحیح نیست.
برخی از سهامداران زمانی که مشاهده میکنند که عدهای در حال خرید یا فروش سهمی هستند، بدون بررسی و تحلیل و صرفا بر اساس هیجان کاذب و رفتار گلهای، به آن گروه ملحق میشوند و از آنها پیروی میکنند. در مقابل گاهی اوقات افراد صفهای خرید و فروش را به اشتباه ناشی از رفتار گلهای میدانند که این فکر نیز اگر با تحلیل و بررسی همراه نباشد، ممکن است به ضرر فرد تمام شود.
دلایل بروز رفتارهای گلهای در بازار بورس
- نداشتن علم و دانش کافی در حوزه اقتصاد و بازار بورس
- عدم یادگیری مهارتهای تحلیلی اعم از تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تابلوخوانی
- لحظهای بودن بازار بورس که به موجب آن باید تصمیمات در لحظه و بدون تحلیل، گرفته شوند.
- ثبت سفارشات زیاد برای یک سهم، در میان معاملهگران این حس را به وجود آورده که تقاضا برای آن سهم زیاد است و در نتیجه افراد به خرید سهم روی میآورند.
- در بسیاری از موارد ترس، فعالان بازار را به خرید یا فروش بد موقع وادار میکند.
مثال رفتار گلهای در بازار بورس
برای مثال حباب دات کام (Dot-com Bubble) بر اثر همین رفتارهای گلهای ایجاد شد. چرا که عموم افراد تصور میکردند هر شرکتی که در بستر اینترنت فعالیت دارد، بدون شک بسیار ارزنده است. سپس افراد بدون هیچ دانش و تحلیل کافی از این نوع شرکتها به سرمایهگذاری در آنها پرداختند و قیمت سهام این شرکتها به طرز عجیبی افزایش پیدا کرد. اما در نهایت این حباب از بین رفت و قیمت سهامی این شرکتها بسیار افت پیدا کرد.
پرهیز از رفتار قبیلهای در بورس
- بهتر است برای عدم وقوع رفتار قبیله ای، پرتفوی مناسبی را انتخاب کنید و برای هر معامله خود تحلیل و منطقی را مدنظر داشته باشد.
- طبیعتا کسب سود از معاملات در بازار از اهداف هر معاملهگری است اما برای کسب سود باید هیجانات خود را کنترل نموده و سعی بر انجام معاملات صحیح و اصولی داشتهباشید. شناخت انواع هیجانات و رفتارهای اشتباهی که در معاملهگری ممکن است اتفاق بیافتد؛ باعث میشود که دچار این اشتباهات نشوید و در فضایی آرام و امن از منظر روانشناسی به معاملات خود ادامه دهید.
- برای اینکه اسیر رفتارهای گلهای نشوید بهتر است به خاطر نوسانات کوتاه مدت یک سهم دچار هیجان نشوید و تا زمان ایجاد سیگنالهای معتبر و منطقی برای ورود یا خروج سهم خود صبر کنید.
- قبل از تصمیمگیری برای خرید یا فروش سهمی، همه جوانب را بسنجید و تجزیه و تحلیل کنید.
معایب و آسیبهای رفتار گلهای در بورس
بروز رفتار گلهای ممکن است در کوتاهمدت برای گروهی از فعالان بازار سودآور باشد اما در نهایت منجر به ضرر آنان میشود.
- بروز رفتارهای هیجانی
- پیروی غیر اصولی از تصمیمات جمع بدون تجزیه و تحلیل
- تصمیمگیری غیر منطقی برای خرید و فروش سهم
- توجه داشته باشید هر صف خرید یا فروشی هم به دلیل رفتار گلهای نیست، بنابراین سعی نکنید بر خلاف آن عمل کنید. ممکن است افراد با کسب سود در چندین معامله اینچنینی به این باور برسند که رفتار اکثریت در بازار درست است و سایر معاملات خود را طبق این ذهنیت انجام دهند، در حالی که فرد دچار زیان میشود.
رفتار گلهای بیشتر در کدام گروه از سرمایهگذاران دیده میشود؟
- افراد غیر متخصص و تازه وارد معمولا برای کسب سود بیشتر، از رفتار جمعی سرمایهگذاران پیروی میکنند.
- افراد حرفهای که تحت تاثیر رانت یا یک توصیه جمعی قرار میگیرند.
- افرادی که طبق روانشناسی بازار، عدم کنترل هیجانات دارند و بدون تجزیه و تحلیل، اقدام به خرید یا فروش میکنند.
جمعبندی
یکی از عوامل نوسانهای بازار، رفتار قبیلهای میباشد. طبیعتا بازاری با چنین رفتارهایی اصلا بازار منطقی نیست و رفتارهای هیجانی در آن مشاهده میشود. برای جلوگیری از چنین رفتارهایی بهتر است احساسات خود را کنترل کنید و از انجام هر گونه معاملات هیجانی بپرهیزید.
دوره آموزش آنلاین بورس از صفر تا صد
اگر قصد دارید وارد بازار بورس تهران شوید و با سرمایهگذاری در دوره بورس رفتاری این بازار، به کسب سود بپردازید، دوره آموزش آنلاین بورس آکادمی پارسیان بورس مخصوص شماست. آکادمی پارسیان بورس یکی از معتبرترین و بهترین مجموعهها در زمینه آموزش بورس میباشد که دارای مجوز رسمی از سازمان فنی و حرفهای کشور میباشد و از سال 96 فعالیت خود را با آموزش بورس در مشهد آغاز نموده و بیش از 3000 دانشجو را به معاملهگرانی حرفهای در بورس تهران تبدیل نموده است. هماکنون نیز پارسیان بورس اقدام به برگزاری دوره آنلاین آموزش بورس نموده تا علاقهمندان از تمام نقاط ایران بتوانند در این دوره شرکت کنند!
چرا باید حتماً در دوره آموزش بورس شرکت کنیم؟
برای درک اهمیت آموزش دیدن قبل از ورود به بورس، تنها کافی است به گذشته نگاه کنیم. تاریخ همواره ثابت کرده است که بازار به افراد غیرحرفهای و بیتجربه وفا نمیکند و نتیجه حضور این افراد در هر بازار مالی، از جمله بورس تهران، از دست رفتن سرمایه آنهاست. در این میان برندگان کسانی هستند که از قبل آموزشهای لازم را دیدهاند و با بهرهمندی از علم تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تابلو خوانی، نمادهای مناسب را شناسایی کرده و به کسب سود از بازار میپردازند.
دورهی پیش روی شما، یک دوره آموزش آنلاین بورس است که صفر تا صد مباحث بورس را از ابتداییترین تعاریف تا پیشرفتهترین روشهای تحلیل را به صورت عملی به شما آموزش میدهد، پس درصورتی که میخواهید از بازار بورس تهران سود بدست آورید، این دوره دقیقاً همانچیزی است که به آن احتیاج خواهید داشت. بعد از گذراندن این دوره تمام اطلاعات و دانش لازم را خواهید داشت و از پشتیبانی دائمی و مادامالعمر مجموعه بهرهمند خواهید شد.
آکادمی پارسیان بورس تا امروز بیشتر از 70 دوره بورس برگزار نموده که از میان دانشجویان دوره، 98 درصد از حضور در دوره رضایت کامل داشتهاند، ویدیوهای شرکتکنندگان دوره را در ادامه صفحه مشاهده کنید. اکنون وقت شروع مسیر یادگیری است. همین حالا میتوانید از طریق فرمهایی که در پایین این صفحه قرار دارد، درخواست ثبت نام در دوره و یا مشاوره رایگان خود را ثبت کنید تا کارشناسان پارسیان بورس با شما تماس بگیرند.
دوره “آموزش آنلاین بورس از صفر تا صد” برای چه کسانی مفید است؟
این دوره برای کلیه افرادی که قصد دارند در بازار بورس فعالیت کنند مفید است. در حقیقت دوره بهگونهای طراحی شده که مبتدیترین فرد که هیچ اطلاعاتی در مورد بازار ندارد تا فردی که اطلاعاتی در مورد بازار دارد اما میخواهد در آن عمیقتر شده و تحلیلهای درستتری داشته باشد، مفید است. ما تمام مباحث را به شما آموزش خواهیم داد، شما فقط کافی است انگیزه لازم را داشته باشید و تمرینها را انجام دهید.
نوع برگزاری: آنلاین و غیر حضوری
22 ساعت ویدئوی آموزشی
آپدیت رایگان + دسترسی به ویدئوهای دوره
پشتیبانی 3 بُعدی همیشگی و رایگان
عضویت در باشگاه تحلیلگران و پیج VIP آکادمی
سرفصلهای دوره آموزش آنلاین بورس
آموزش تحلیل بنیادی، راز موفقیت سرمایهگذاران باهوش
از نگاه بنیادی هر سهم لزوماً بر مبنای ارزش واقعی معامله نمیشود و گاهاً ممکن است قیمت بالاتر از ارزش واقعی یا پایینتر از ارزش واقعی در حال نوسان باشد. امّا این اصل اساسی همواره پابرجاست که “قیمت همیشه به ارزش میل میکند”. خیلی از معاملهگران بازار بورس به علت عدم تسلّط بر تحلیل بنیادی و ارزشیابی سهام، براساس نوسانات قیمت و متأثر از هیجانات بازار تصمیمات اشتباهی مبنی بر خرید یا فروش سهم میگیرند و درنهایت متحمّل ضرر و زیان میشوند.
شما با آموزش تحلیل بنیادی، آکادمی پارسیان بورس بهصورت تخصصی و کاربردی، گامبهگام با تحلیل بنیادی آشنا خواهید شد و درنهایت میتوانید ارزش سهام را برآورد کنید.
آنچه در تحلیل بنیادی خواهید آموخت:
مبانی سرمایه گذاری در بورس و اقتصاد کلان
مباحث مربوط به افزایش سرمایه و شناسایی افزایش سرمایههای سودآور
مهارت تجزیه و تحلیل صورت های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد
بررسی روند سودآوری سهام (TTM)، استراتژی کانسلیم، توان تعدیل و استراتژی بنیاد برتر
نحوه محاسبه سودآوری آینده شرکتها (EPS Forward)
ارزش گذاری سهام شرکت های تولیدی، خدماتی و سرمایه گذاری
چرا در کلاس بورس، یادگیری تحلیل بنیادی ضروری است؟
یادگیری تحلیل بنیادی و استفاده از آن یک مزیت بزرگ برای شماست چرا که:
میتوانید سهامی که سود صد در صد و حتی بیشتر دارند را شناسایی کنید!
وارن بافت، سومین ثروتمند جهان با استفاده از این روش توانسته است ثروت خود را کسب کند.
شما با تحلیل بنیادی به ارزش واقعی سهام پی خواهید برد و دیگر سهم گران نمیخرید.
شایعات در بازار بورس زیاد هستند و تنها راه در امان ماندن از آنها تحلیل بنیادی است.
خیلی از افراد فکر میکنند که تحلیل بنیادی یک روش سخت، کاملاً تئوری و خستهکننده است؛ امّا ما در آکادمی پارسیان بورس به شما ثابت میکنیم که اینطور نیست. همهی مطالب این دوره ساده و کاملاً کاربردی است. شما پس از شرکت در دوره آموزش بورس یک تحلیلگر حرفهای بنیادی میشوید.
با آموزش تحلیل بنیادی چه مهارتهایی را بدست میآورید؟
شما بعد از این دوره به تأثیرات اقتصاد کلان بر بازار سرمایه مسلط میشوید و به خوبی میتوانید با تجزیه و تحلیل صورت های مالی سهام ارزشمند بازار را کشف کنید و آنها را در قیمتهای مناسب خریداری نمایید. همچنین با مبانی محاسبه ارزش ذاتی شرکتهای سرمایه گذاری و مبانی افزایش سرمایه و کاربرد اکسل آشنا میشوید. بهعلاوه صنعت سودده را قبل از دیگران کشف میکنید.
دوره آموزشی تحلیل بنیادی برای چه کسانی مفید است؟
سرمایه گذاران باهوشی که میخواهند هر روز با رشد دانش خود سود های بیشتری در بازار بورس کسب کنند و ضرر های خود را به حداقل برسانند.
تحلیلگران تکنیکالی که میخواهند تحلیل بنیادی را نیز به تواناییهای خود اضافه کنند.
کارمندانی که در بازار بورس فعال هستند و دوست دارند در زمانهای خالیخود در خانه و یا محل کار تحلیل بنیادی بیاموزند و درآمد بیشتری کسب کنند.
کارمندان کارگزاریها و شرکتهای مالی که میخواهند توانایی تحلیل بنیادی را به تواناییهای خود اضافه کنند.
سرمایهگذارانی که متوجه شدهاند که یکی از شرطهای موفقیت حتمی در بازار بورس یادگیری تحلیل بنیادی است.
تحلیل تکنیکال بهترین ابزار تشخیص زمان ورود مناسب به سهام
تحلیل تکنیکال قطعاً یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل یک سرمایهگذار حرفهای در بورس است. این ابزار برای تشخیص هرچه بهتر موقعیت خرید و فروش سهام استفاده میشود.
بهطورکلی فرآیند انتخاب سهام در بازار بورس بهوسیله دو ابزار تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال میباشد.
این دو ابزار مکمل همدیگر هستند و جداسازی هر یک از آنها میتواند منجر به عدم کسب بازدهی سرمایهگذاری در بازار بورس شود.
آنچه در تحلیل تکنیکال خواهید آموخت:
- مبانی تحلیل تکنیکال کلاسیک
- ابزارهای تحلیل تکنیکال شامل اندیکاتورها و اسیلاتورها (RSI,MACD,Volume,…)
- انواع چارت پترنهای بازگشتی و ادامه دهنده قیمت
- ابزار فیبوناچی، مناطق PRZ، و انواع واگراییها
- استراتژی خرید درسقف (آپر) و استراتژیهای خرید در کف (داونر)
- استراتژی ایچیموکو، چنگال اندروز و تئوری امواج الیوت
مدیریت سرمایه در معاملات بورس
یکی دیگر از عوامل کلیدی در سرمایهگذاری این است که بهدرستی از پولی که در حساب معاملاتی سهام شما موجود است، استفادهکنید. استفاده مناسب از سرمایه موجود، دانش مهمی برای هر سهامدار یا معاملهگر فعال است.
معاملهگران و سرمایهگذاران حرفهای خوب درک میکنند که ضررها رخ میدهند امّا آنچه که این معاملهگران را بهترین و سودآور میسازد، این است که چگونه آنها قادرند ضررها را مدیریت کنند و چگونه از ضررهای بزرگ در فعالیتهای معاملاتی خود اجتناب نمایند.
آنچه در مدیریت سرمایه خواهید آموخت:
- تعیین نقاط ورود و خروج در سهام (حدضرر و سیو سود)
- محاسبه ریسک به ریوارد و حجم معاملات
- طراحی پلن معاملاتی و ارزیابی عملکرد
علم مدیریت سرمایه در بورس که در دوره سرمایهگذار حرفه ای آکادمی پارسیان بورس به دانشپذیران آموزش داده میشود، به آنها کمک میکند تا با یک استراتژی مشخص در اشتباهات کمترین آسیب را ببینند و در زمانیکه تحلیل درستی انجام دادند بیشترین سود نصیبشان شود.
چرا باید مدیریت سرمایه را در کلاس های آموزش بورس فرابگیریم؟
بازار بورس همانند دیگر بازارهای مالی همواره در معرض ریسکهای مختلف میباشد و یک سرمایهگذار حرفهای باید بتواند بهترین تصمیمها را در شرایط مختلف برای حفظ سرمایه و سود خود اتخاذ نماید. عموماً افراد تازه وارد به این بازار با یک خوشبینی محض وارد این وادی میشوند و زمانیکه اوضاع طبق میل آنها پیش نمیرود بلافاصله اقدام به گرفتن تصمیمات احساسی و غیراصولی مینمایند که نتیجتاً ممکن است ضررهایی برای آنها به بار آید.
با تابلو خوانی و رفتارشناسي بازار سهام ؛ دست بازیگر سهم را بخوانید!
شاخهای از علم بازار سرمایه مربوط به رفتارشناسی است؛ چرا که هر داد و ستدی که در بازارسرمایه صورت میگیرد، جدا از عوامل بنیادی و تکنیکالی، دستخوش برآیند احساسات معاملهگران است. سادهتر بگوییم که پشت هر رفتاری، احساسی نهفته است. اعتقاد ما بر این است که بازار سرمایه موجودی زنده است و دنیایی از احساسات در آن وجود دارد که براساس این احساسات رفتارهای مختلفی را از مارکت میتوانیم شاهد باشیم.
آنچه در تابلو خوانی و مدیریت سرمایه خواهید آموخت:
- کندل شناسی و پرایس اکشن
- ورود و خروج پول هوشمند و بازیگری سهام
- تابلوخوانی
- فیلترنویسی
در دوره آموزش آنلاین بورس به بررسي رفتار فعالان بازار با رويكرد روانشناسانه ميپردازیم. در اين مبحث با بررسي الگوهاي رفتاري سرمايهگذاران و ارائه نمونههاي عيني، تصوير روشنتري از نحوه تصميمگيري سرمايهگذاران در شرايط متفاوت و به تبع آن رفتارشناسي بازارهاي مالي ارائه ميشود.
چرا باید رفتارشناسی بازار را فرا بگیریم؟
گاهی برآیند احساسات معاملهگران چه از نوع مثبت و چه منفی، رفتاری را در مارکت شکل میدهد که باعث جابهجایی تحلیلها و پیشبینیهای حتی بزرگان بازار سرمایه هم میشود!!
بهتر است بگوییم هر علتی معلولی دارد و هر معلولی یک علت؛ پس نمیتوان نسبت به این مهم بیتفاوت بود و آنرا نادیده گرفت…
ما در دوره سرمایهگذار حرفهای بورس با شما همراه هستیم تا این احساسات را برای شما واکاوی کنیم و رفتار مختص به این احساسات را در قالب الگوهای کاربردی و مفید به شما معرفی نماییم. تا در سایهسار شناخت فردی و کنترل خود از الگوهای مذکور بهعنوان ابزاری کلاسیک در قالب استراتژی معاملاتی خود بهره لازم را ببرید.
۱۰ آموزشگاه برتر در زمینه برگزاری دوره آموزشی بورس رفتاری (تحلیل رفتاری و ذهنی)
در این مقاله سعی شده است بهترین آموزشگاه های کشور در زمینه برگزاری دوره آموزشی بورس رفتاری (تحلیل رفتاری و ذهنی) معرفی گردند. رتبه بندی ذیل حاصل بررسی های فراوان و تحقیقات انجام شده توسط این پایگاه طی ۶ ماه گذشته می باشد. لطفاً در نظر داشته باشید رتبه بندی ذیل لزوماً به معنی تایید یا عدم تایید خدمات آموزشگاه های فوق نیست. ضمناً لازم به ذکر است فهرست بهترین ها طی ارزیابی های مستمر به تناوب به روز رسانی می گردد.
تالار بورس
تالار بورس با ۱۴ سال سابقه فعالیت (تاسیس: ۱۳۸۳)، دارای بیش از ۱۳۵ هزار کاربر عضو فعال در حوزه بازار سرمایه میباشد. بسیاری از اشخاص متخصص، مدیران شرکتها و تحلیلگران سرشناس بازار سرمایه، عضو خانواده بزرگ تالار بورس بوده و در آن فعالیت میکنند.
تیم تالار بورس همواره از راهبرد اقدام خلاقانه برای حفظ کیفیت در ارائه خدمات خود پیروی نموده است. بر همین اساس، در واحد آموزش تالار بورس، از مجربترین اساتید و تحلیلگران بازار سرمایه برای برگزاری دورههای آموزشی با بهترین سطح دعوت شده است، و تیم تالار بورس با هدف ارائه خدماتی با کیفیت، خود را ملزم به ادامه این سیاست میداند.
مجتمع فنی تهران
مجتمع فنی تهران در سال ۱۳۵۸ با آموزش دوره های الکترونیک، الکتروتکنیک، الکترومکانیک، تعمیر رادیو و تلویزیون سیاه و سفید و رنگی، ویدیو و برق صنعتی با نظر و همت دکتر سعید سعادت و مهندس سعید خرازی زاده، از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف، رسماً فعالیت آموزشی خود را آغاز نمود.
این موسسه ضمن ارتقاء کمی و کیفی دوره های آموزشی متداول در آن زمان، مطالعه و امکان سنجی با هدف پيشرو بودن در آموزش، دوره های جدید بر مبنای نیاز صنعت کشور را پیگیری نمود و در همین راستا از حدود سالهای ۱۳۶۱ و با ورود کامپیوترهای خانگی اولیه اقدام به تدوین دوره های آموزش کامپیوتر کرد. با متداول شدن PC در سال ۱۳۶۷ این موسسه به عنوان اولین مرکز مجاز آموزش علوم کامپیوتر موفق به دریافت مجوز از سازمان آموزش فنی و حرفه ای شد و در حال حاضر با برخورداری از بیش از ۶۰ مرکز آموزشی در سطح کشور و نشر بیش از ۱۷۰۰ عنوان کتاب و ده ها پروژه آموزشی و پژوهشی در حوزه ICT و کامپیوتر به عنوان بزرگترین سازمان ICT کشور در بخش خصوصی به فعالیت خود ادامه می دهد.
پارس پندار نهاد
مرکز توسعه آموزش های مجازی پارس (شرکت پارس پندار نهاد ، ثبت ۳۸۳۹۰ ) در تاریخ ۱۳۸۸/۰۷/۲۰ در شهر اصفهان به همت اعضای محترم هیئت علمی دانشگاه، اساتید و مهندسین فناوری اطلاعات ثبت شد و شروع به فعالیت نمود. ایده اولیه ایجاد این مرکز طبق مطالعات صورت گرفته در پروژه های فنی کارشناسی ارشد موجود در دانشگاه صنعتی امیر کبیر و دانشگاه اشتنبایس برلین آلمان به همت آقای شکری ساز انجام شد و سیستم های متنوعی همچون سامانه های ورد پرس فارسی، مودل فارسی، برنامه نویسی های اختصاصی و CMS های متنوع، آزمون ساز ، وب سرویس و وب کنفرانس در جهت توسعه این وب سایت در وب سایت مرکز پیاده سازی و اجرا شد.
امور مالی رفتاری
طبق نظریه امور مالی رفتاری، زیرشاخه ای از اقتصاد رفتاری، تأثیرات و سوگیری های روانی بر رفتارهای مالی سرمایه گذاران و متخصصان مالی تأثیر می گذارد. علاوه بر این، تأثیرات و سوگیریها میتواند منشأ توضیح انواع ناهنجاریهای بازار ها و بهویژه ناهنجاریهای بازار سهام، مانند افزایش یا کاهش شدید قیمت سهام باشد.
درک بیشتر امور مالی رفتاری
امور مالی رفتاری را می توان از منظرهای مختلفی تحلیل کرد. بازده بازار سهام یکی از حوزههای مالی است که رفتارهای روانی اغلب بر نتایج و بازده بازار تأثیر میگذارد، اما زوایای مختلفی نیز برای مشاهده وجود دارد. هدف از طبقهبندی امور مالی رفتاری، کمک به درک اینکه چرا مردم انتخابهای مالی خاصی انجام میدهند و چگونه این انتخابها میتوانند بر بازارها تأثیر بگذارند، می باشد. در امور مالی رفتاری، فرض بر این است که مشارکتکنندگان مالی کاملاً منطقی و خودکنترل نیستند، بلکه از نظر روانشناختی، با گرایشهایی تا حدی عادی و خودکنترل، تأثیرگذار هستند.
دکتر Carolyn McClanahan، بنیانگذار و مدیر برنامه ریزی مالی در Life Planning Partners Inc. می گوید: "این موضوع که سلامت مالی بر سلامت روانی و جسمی و بالعکس تأثیر می گذارد، بین مردم نادیده گرفته شده است. در واقع این یک اتفاق چرخه ای است که دائم در حال اتفاق افتادن است. به دلیل مسائل و مشکلات مالی، بدن و جسم افراد مواد شیمیایی به نام "کاتکول آمین" ها را آزاد می کنند. من فکر می کنم مردم درباره ی چیزهایی مانند "آدرنالین" و چیزهایی از این قبیل، مطالبی را شنیده اند که تمام بدن شما را آتش می زند و بنابراین بر سلامت ذهنی و توانایی فکر کردن شما تاثیر می گذارد. آن همچنین بر سلامت جسمانی شما نیز تاثیرگذار است، شما را فرسوده می کند، شما را خسته می کند، خواب راحت را از شما می گیرد و بعد از آن که نمی توانید بخوابید، شروع به رفتارهایی بد برای مقابله با آن می کنید."
یکی از جنبههای کلیدی مطالعات مالی رفتاری، تأثیر سوگیریها است. سوگیری ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. سوگیری ها را معمولاً می توان به یکی از پنج مفهوم کلیدی طبقه بندی کرد. درک و طبقه بندی انواع مختلف سوگیری های مالی رفتاری می تواند هنگام محدود کردن مطالعه یا تجزیه و تحلیل نتایج بسیار مهم باشد.
مفاهیم مالی رفتاری
امور مالی رفتاری معمولاً پنج مفهوم اصلی و کلیدی را در بر می گیرد:
حسابداری ذهنی: حسابداری ذهنی به تمایل افراد به تخصیص پول برای اهداف خاص اشاره دارد.
رفتار گله ای: رفتار گله ای بیان می کند که افراد تمایل دارند رفتارهای مالی اکثریت را تقلید کنند. رفتار گله ای در نظر بسیاری از متخصصان در بازار سهام، بسیار بدنام و مضر است چرا که به عنوان دلیل اصلی صعودها و سقوط های سنگین و غیر منطقی قیمت ها تلقی می شود.
شکاف رفتاری: شکاف رفتاری به تصمیم گیری بر اساس احساسات شدید یا فشارهای عاطفی مانند اضطراب، خشم، ترس یا هیجان اشاره دارد. اغلب اوقات، احساسات دلیل اصلی عدم انتخاب منطقی افراد است.
لنگر انداختن: لنگر انداختن به ضمیمه کردن یک سطح هزینه به یک مرجع خاص اشاره دارد. مثالها ممکن است شامل هزینههای مداوم بر اساس سطح بودجه یا منطقیسازی هزینهها بر اساس ابزارهای رضایتبخش مختلف باشد.
به خود نسبت دادن: به خود نسبت دادن به تمایل به انتخاب بر اساس اعتماد بیش از حد به دانش یا مهارت خود اشاره دارد. انتساب به خود معمولاً از یک استعداد ذاتی در یک منطقه خاص سرچشمه می گیرد. در این دسته، افراد تمایل دارند دانش خود را بالاتر از دیگران رتبه بندی کنند، حتی زمانی که به طور مشخصی کمبود دانش در آنها در یک زمینه خاص مشهود می باشد.
برخی از سوگیری افشا شده توسط امور مالی رفتاری
امور مالی رفتاری به دنبال درک تأثیر تعصبات و سوگیری های شخصی بر سرمایه گذاران است. در اینجا لیستی از سوگیری های رایج مالی آورده شده است.
سوگیری تایید
سوگیری تایید زمانی است که سرمایه گذاران نسبت به پذیرش اطلاعاتی که اعتقاد قبلی آنها را به سرمایه گذاری تایید می کند، سوگیری دارند. هر اطلاعاتی که در این راستا گزارش شود، سرمایهگذاران به راحتی آن را میپذیرند تا تأیید کنند که تصمیمات صحیحی در مورد سرمایهگذاری خود گرفته اند - حتی اگر آن اطلاعات ناقص یا اشتباه باشد.
سوگیری تجربی
یک سوگیری تجربی زمانی اتفاق میافتد که حافظه سرمایهگذاران از رویدادهای اخیر، افکار آنها را مغرضانه میکند یا آنها را به این باور میرساند که احتمال وقوع مجدد آن رویداد بسیار بیشتر است. به همین دلیل، آن را به عنوان سوگیری اتفاقات اخیر نیز میشناسند.
به عنوان مثال، بحران مالی ایالات متحده در سال 2008 و 2009 بسیاری از سرمایه گذاران را به خروج از بازار سهام سوق داد. بسیاری از مردم دیدگاه بدی نسبت به بازار داشتند و احتمالاً در سالهای آینده انتظار مشکلات اقتصادی بیشتری را داشتند. تجربه گذراندن چنین دوره بورس رفتاری رویداد منفی، سوگیری یا احتمال تکرار آن رویداد را افزایش داد. اما در واقعیت، اقتصاد بهبود یافت و بازار در سالهای بعد دوباره بازگشت.
بیزاری از دست دادن
بیزاری از دست دادن یا زیان گریزی زمانی اتفاق می افتد که سرمایه گذاران وزن بیشتری را به نگرانی از ضرر نسبت می دهند تا لذت حاصل از سود بازار. به عبارت دیگر، آنها به احتمال زیاد سعی می کنند اولویت بیشتری را به اجتناب از ضرر نسبت به سود کردن در سرمایه گذاری خود اختصاص دهند. در نتیجه، ممکن است برخی از سرمایه گذاران برای جبران زیان، خواهان بازدهی بسیار بالایی باشند و اگر بازدهی بالا محتمل نباشد، ممکن است سعی کنند به طور کلی از ضرر جلوگیری کنند، حتی اگر ریسک سرمایه دوره بورس رفتاری گذاری از نقطه نظر منطقی قابل قبول باشد.
با اعمال زیانگریزی برای سرمایهگذاری، به اصطلاح "اثر تمایل" زمانی رخ میدهد که سرمایهگذاران، سرمایه گذاری های برنده ی خود را بفروشند اما سرمایه گذاری های بازنده خود را رها نکنند. بطور کلی تفکر سرمایه گذاران این است که آنها می خواهند به سرعت سود خود را شناسایی کنند. با این حال، وقتی یک سرمایهگذاری در حال از دست دادن پول و سرمایه است، آنها آن را حفظ میکنند زیرا میخواهند به قیمت اولیه یا سر به سر خود برگردد. سرمایه گذاران تمایل دارند به سرعت بپذیرند که در مورد یک سرمایه گذاری، زمانی که با سود همراه بوده است، درست عمل کرده اند. با این حال، سرمایه گذاران تمایلی به اعتراف به اشتباه در سرمایه گذاری ندارند (زمانی که ضرر وجود دارد). نقص در سوگیری تمایل این است که عملکرد سرمایه گذاری اغلب به قیمت سر به سر سرمایه گذار گره خورده است. به عبارت دیگر، سرمایه گذاران عملکرد سرمایه گذاری خود را بر اساس قیمت ورود خود، بدون توجه به اصول یا ویژگی های سرمایه گذاری که ممکن است تغییر کرده باشد، ارزیابی می کنند.
تعصب آشنایی
سوگیری آشنایی زمانی است که سرمایه گذاران تمایل دارند در آنچه که می شناسند، سرمایه گذاری کنند؛ مانند شرکت های داخلی یا سرمایه گذاری های محلی. در نتیجه، سرمایهگذاران در چندین بخش، سرمایهگذاری خود را متنوع سازی نمی کنند که میتواند ریسک را کاهش دهد. سرمایه گذاران تمایل دارند سرمایه گذاری هایی را انجام دهند که در آنها سابقه داشته یا با آن آشنایی بیشتری دارند. به عنوان مثال در کشور ما، احتمالا اغلب مردم بازار سهام یا بورس را به بازارهای جهانی مانند ارزهای دیجیتال یا . ترجیح می دهند (صرفنظر از محدودیت هایی که برای ایرانیان در بازارهای جهانی وجود دارد).
امور مالی رفتاری در بازار سهام
فرضیه بازار کارا (EMH) می گوید که در هر زمان معینی، در یک بازار با نقدشوندگی بالا، قیمت سهام به گونه ای کارآمد ارزش گذاری می شود که منعکس کننده تمام اطلاعات موجود باشد. با این حال، بسیاری از مطالعات، پدیدههای تاریخی بلندمدت را در بازارهای اوراق بهادار مستند کردهاند که با فرضیه بازار کارا در تضاد هستند و نمیتوان آنها را به طور قابل قبولی در مدلهای مبتنی بر "منطق کامل سرمایهگذار" نشان داد.
EMH عموماً بر این باور استوار است که فعالان بازار قیمت سهام را بر اساس همه عوامل ذاتی و بیرونی فعلی و آتی، منطقی می بینند. هنگام مطالعه بازار سهام، امور مالی رفتاری بر این نظر است که بازارها کاملاً کارآمد نیستند. این موضوع اجازه مشاهده این را می دهد که چگونه عوامل روانی و اجتماعی می توانند بر خرید و فروش سهام تأثیر بگذارند.
درک و استفاده از سوگیری های مالی رفتاری را می توان به صورت روزانه در مورد حرکات سهام و سایر بازارهای معاملاتی اعمال کرد. به طور کلی، تئوری های مالی رفتاری برای ارائه توضیحات واضح تر از ناهنجاری های قابل توجه بازارها مانند حباب ها و رکودهای عمیق نیز استفاده شده اند. سرمایهگذاران و مدیران پورتفوی، علاقه خاصی به درک روندهای مالی رفتاری دارند. این روندها می توانند برای کمک به تجزیه و تحلیل سطوح قیمت و نوسانات بازار، برای حدس و گمان و همچنین اهداف تصمیم گیری استفاده شوند.
چگونه بر مسائل و مشکلات مالی رفتاری غلبه کنیم؟
برای سرمایه گذاران، روش هایی برای کاهش تمایلات رفتار مالی نامطلوب وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:
تصمیمات با فکر
تصمیم گیری ممکن است فکری و یا واکنشی باشد. با این حال، تصمیم گیری واکنشی به طور پیش فرض شهودی و ریشه ای است. تحت تأثیر احساسات است و عقلانیت ندارد. از سوی دیگر، رویکرد فکری، عینی و تحلیلی است و ممکن است تلاش و تمرکز بیشتری بر فرآیند داشته باشد. بسیار مهم است که تمرکز بیشتر بر روی فرآیند باشد تا نتیجه.
برنامه ریزی و اجرای متناسب
امور مالی رفتاری بر برنامه ریزی کافی، آماده سازی و اجرای به موقع تاکید دارد. تصمیم گیری عجولانه و برنامه ریزی نشده عواقب طولانی مدتی دارد.
سوالات پرتکرار
امور مالی رفتاری به ما چه می گوید؟
امور مالی رفتاری به ما کمک می کند تا بفهمیم که چگونه دوره بورس رفتاری تصمیمات مالی در مورد چیزهایی مانند سرمایه گذاری، پرداخت ها، ریسک و بدهی های شخصی، تا حد زیادی تحت تأثیر احساسات، سوگیری ها و محدودیت های شناختی ذهن انسان در پردازش و پاسخ به اطلاعات است.
امور مالی رفتاری چه تفاوتی با نظریه مالی "جریان اصلی" دارد؟
از سوی دیگر، نظریه جریان اصلی، در مدلهای خود این مفروضات را مطرح میکند که مردم کنشگران یا بازیگران منطقی هستند، از احساسات یا تأثیرات فرهنگ و روابط اجتماعی آزاد هستند و در تلاش برای به حداکثر رساندن سود خود به شکلی منطقی می باشند. همچنین فرض میکند که بازارها کارآمد هستند و شرکتها، سازمانهایی منطقی برای حداکثرسازی سود هستند. امور مالی رفتاری با هر یک از این مفروضات مقابله می کند.
دانستن در مورد امور مالی رفتاری چگونه کمک می کند؟
با درک چگونگی و زمان انحراف افراد از انتظارات منطقی، امور مالی رفتاری طرحی را برای کمک به ما در تصمیم گیری بهتر و منطقی تر در مورد مسائل مالی ارائه می دهد.
نمونه ای از یافته ها در امور مالی رفتاری چیست؟
مشخص شده است که سرمایهگذاران بهطور سیستماتیک بیش از حدی که انتظارات منطقی دوره بورس رفتاری پیشبینی میکنند، سرمایهگذاریهای بازنده خود را نگه می دارند و از سوی دیگر سرمایه گذاری های برنده را خیلی زود میفروشند. این به عنوان اثر تمایل شناخته می شود و گسترش مفهوم زیان گریزی به حوزه سرمایه گذاری است. سرمایهگذارانی که پوزیشن های زیانده را حفظ میکنند، با قفل شدن در ضرر و زیان کاغذی، ممکن است حتی ریسک بیشتری را به امید برگشت به نقطه سر به سر متحمل شوند.
جمع بندی
دخیل بودن احساسات در امور مالی از جمله سرمایه گذاری، امری جدایی ناپذیر می باشد اما درک چگونگی به حداقل رساندن این تاثیر، موضوعی است که تمام سرمایه گذاران باید روی آن کار کنند. نظریه ها و مقالات مختلفی درباره تاثیر احساسات افراد در سرمایه گذاری وجود دارد. به عنوان مثال، چرخه احساسات سرمایه گذاران و امور مالی رفتاری از این دست موارد می باشند که در این مطلب درباره امور مالی رفتاری به طور مفصل بحث شد. امور مالی رفتاری حوزه ای از مطالعه است که بر چگونگی اثر گذاری تأثیرات روانی بر نتایج بازار متمرکز است.
به عنوان یک جمع بندی، باید گفت که بسیاری از مطالعات ثابت کردهاند که بازارها کاملاً کارآمد نیستند و مطالعه امور مالی رفتاری برای درک بینظمیهای بازار و پیشبینی روندهای آینده ضروری می باشد. با تحقیق در مورد سوگیری های روانی سرمایه گذاران، امور مالی رفتاری الگویی را برای حرکات بازار فراهم می کند و تصمیم گیری موثر را ارتقا می دهد.
رفتار گله ای (گروهی) در بازار بورس
شاید خارج از بازار بورس و در زندگی روزمره خود با مفهوم این جمله بسیار آشنایی داشته باشید.در ابتدا به توضیح از این جمله خواهیم پرداخت و سپس کاربرد آنرا در بازارهای مالی به ویژه بازار بورس بررسی خواهیم نمود:
محققان می گویند اساس رفتار افراد در جمع این است که فرد خود را با جمع تطبیق دهد نه اینکه مانند یک ماشین تطبیق با تغییرات محیط عمل کند و به این نتیجه رسیده اند که گرایش طبیعی به دنباله روی از جمع باعث می شود که افراد بیشتر بر اساس نظر اعضای خانواده، دوستان و همسایه ها تصمیم گیری نمایند و موجب تصمیم گیری های غلط می شود. به طوریکه دنباله روی از جمع مسئول بسیاری از اشتباهات تاریخی و فجایع بشری شناخته شده است و محققان می گویند علت آن است که میل طبیعی به پیروی و تعلق داشتن به جمع به توانایی های افراد در تصمیم گیری درست لطمه می زند. از این رو افراد در گروه های اجتماعی تکامل یافته به تغییرات محیط اطراف ابتدا به کندی واکنش نشان می دهند اما بعد در واکنشی سریع تغییراتی که جامعه طلب می کند اعمال می کنند که در واقع «ذهنیت گله وار» مبنای تصمیم گیری قرار می گیرد. این پدیده را برای مثال می توان در خرید، مد، سبک زندگی انسانها ، به دانشگاه رفتن و مثال هایی از این دست دید . شاید این موج ها همیشه در جامعه های مختلف وجود دارد . اصلا یکی از علل رشد یک موضوع به صورت ناگاهانی رفتار گله وار است .همه جامعه فکر می کنند فرزندانشان باید ارشد و دکتری بگیرند انقدر این ادامه پیدا می کند که در برخی ادارات سرایدار اداره کارشناسی ارشد دارد! ، زمانی همه فکر می کنند برای خوشبختی باید از ایران بروند ، یا صاحبان شبکه های اجتماعی مثل فسبوک و اینستاگرام می توانند رشد سریع خود را مدیون این خصوصیت بشر یعنی رفتار گله ای یا همان گله وار باشند.
شبیه سازی رفتار گله ای در یک فیلم
در فیلم زیر که یک شبیه سازی زیبا از رفتار گله است ، نقاط جدا از هم را نشان می دهد که در اثر یک حرکت در دو قسمت دور هم جمع می شوند و به یک سمت مشخص حرکت می کنند . به جز برخی تک نقطه هایی که باقی می مانند . در بازار بورس ما و دیگر بورس های جهان مادام در حال شکل گیری رفتار گله ای است . هر چند آنهایی که در اوایل قرار می گیرند سود هایی می برند ولی بسیاری بازنده این داستان خواهند بود.جو مثبت و شایعات و شنیده های مربوط به خرید معمولا زمانی می آیند که سهم رشدش را کرده است و فقط لحظات آخری است که افرادی را به سمت گله در حال حرکت بکشاند . همه انسان ها رفتار گله ای دارند ولی آنهایی در زندگی و به خصوص سرمایه گذاری موفق خواهند بود که این ماهیت رفتاری را در خود کنترل نمایند.
در تصویر زیر بخشی از یک گله اسب به سمتی حرکت کرده اند ، و دیگر اسب های گله با توجه به خاصیت رفتار جمعی گله ای به آن سمت می دوند . اگر نفرات اول گله به واسطه غذا و یا موضوعی خاص به هدف سود به سمتی درست حرکت کرده باشند شاید سود هایی بکنند ولی به احتمال بالایی بسیاری از اسب ها به صورت گله ای زمانی به آنجا خواهند رسید که دیگر چیزی باقی نمانده است.!
فیلم طنز برای معرفی اثر گله ای در انسان ها
در فیلم زیر ابتدا فردی را نشان می دهد که منتظر سوار شدن در اسانسور و حرکت آن است . از سه فرد دیگر خواسته شده است کهپشت به در آسانسور بایستند . جالب است فرد ابتدا سعی می کند شبیه این افراد نشود اما آرام آرام و حتی با ایجاد دلیل! همانند آنها رفتار می کند. در قسمت دوم فرد دیگری نیز همین شرایط را دارد و دقیقا کار دیگران را می کند . در قسمت سوم فردی با کلاه درون آسانسور مادام رفتار افراد دیگر را تقلید می کند حتی افراد وقتی متمایل می ایستند این فرد نیز این کار را می کند ( این قسمت دیگر واقعا خنده دار است )
اما رفتار گله وار در بازار بورس چه نقشی دارد؟
بازار بورس هم از رفتارهای اجتماعی مستثناء نیست و رفتار گله وار در بین سرمایه گذاران بورس ایران به وفور قابل مشاهده است که نمی توان آنرا از استثنائات دانست. مثلا فرض کنید که سهمی در حالت تعادل و حتی اندکی در رنج منفی چندین روز متوالی معامله می شود و افراد زیادی به این سهم روی خوش نشان نمی دهند اما به محض اینکه بدون هیچ دلیل و تحلیلی این سهم مثبت و صف خرید می شود سرمایه گذاران به تبعیت از صف نشینان ابتدایی در صف خرید سهم قرار می گیرند(و این اتفاق در مورد صف فروش هم صادق است) که در اغلب موارد و بیشتر برای سهم های ضعیف منجر به اشتباه در تصمیم گیری خواهد شد و سرمایه گذار دلیلی غیر از مفهوم رفتار گله ای برای در صف نشستن سهم نخواهد داشت
این مثال از بورس متعلق به زمان خاصی نیست بلکه همیشه در بازار بورس وجود داشته است. مثلاً در فروردین ماه ۹۴ که به واسطه خبر مثبت مذاکرات هسته ای بازار بورس صف های سنگینی تشکیل داده بود .بانک صادرات از قیمت حدود ۷۰ تومان با صف خرید بی سابقه ای روبرو شد و تا بیش از صد تومان یک سره رفت اما جالب اینجا بود که بالای قیمت ۱۰۰ تومان هم پس از صف نشینی عده ای، سهامداران خرد هم به تبعیت از آنها در صف خرید قرار گرفتند و بیش از ۱٫۲ میلیارد سهم در صف خرید چیدند که پس از عرضه آن صف سهم بعد از سه ماه هنوز به قیمت بالای ۱۰۰ تومان نرسیده است و موجب ضرر و زیان سهامدارانی شد که از رفتار صف نشینان ابتدایی تبعیت نمودند. و همین سهامداران بعدا سهم های بالای ۱۰۰ تومان خریداری کرده خودشان را حوالی ۸۰ تومان در صف فروش می فروختند . !
کاریکاتور زیر که از یک منبع غیر ایرانی هست مربوط به بورس های خارج است به ظنز این موضوع را به خوبی نشان داده است!
امیدوارم شما نخبگان بورس خانه سرمایه از این مطلب استفاده کرده باشید و از این به بعد در جریان سرمایه گذاری خود مادام جلوی رفتار گله ای که تمام انسان ها در وجود خود دارند را بگیرید زیرا شما جزء نخبگان بورس هستید و با دیگر سرمایه گذاران بازار باید متفاوت باشید . شما در دوره نخبگان بورس تحلیل تکنیکال و بنیادی را آموخته اید و لازمه اینکه بتوانید حداکثر بازده را به دست آورید دانستن همین نکات روانشناسی بازار بورس است که اینجا برای شما بیان کرده ایم.
دیدگاه شما