قراردادهای آپشن

حجم روزانه معاملات آپشن بیت کوین در صرافی های مختلف

قرارداد های اختیار ارز یا آپشن فارکس

در بورس، «اختیار معامله» قراردادی است که به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک زمان مشخص اعطا می‌کند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله، اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت، مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.

قرارداد آپشن در فارکس قراردادهای آپشن چیست؟

آپشن در فارکس، قراردادی است که به معامله گر یا خریدار(Buyer) آن این حق را می دهد که یک ارز خاص را در یک نرخ و تاریخ مشخص یا پیش از تاریخ سررسید، خریداری یا بفروش برساند. این درحالی است که در این قرارداد، معامله گر متعهد به اجرایی آن نیست.

در واقع معامله گر یا خریدار پس از انعقاد قرارداد خود اختیار دارد این قرارداد را به صورت یک طرفه فسخ کند. به همین منظور، به فروشندگان این نوع قراردادها برای خسارت های احتمالی حق بیمه پرداخت می شود.

قرارداد های گزینشی(currency options) یکی از رایج ترین روش های استفاده شده توسط شرکت ها، افراد یا موسسات مالی برای محافظت از دارایی های خود در برابر حرکات و جابجایی های نامطلوب و ناگهانی نرخ ارز است.

درست مانند قراردادهای آتی، قرارداد های اختیار نیز در بورس معامله می شوند، مانند بورس کالا شیکاگو(CME)، بورس اوراق بهادار بین المللی(ISE) یا بورس سهام فیلادلفیا(PHLX).

با این حال، ضعفی که در مبادلات اختیار فارکس است محدودیت زمان تجارت در این گونه معاملات بوده، همچنین می توان از نقدینگی آن یاد کرد چرا که به اندازه بازارهای آتی نیست.

مبانی مبادلات اختیار ارز

سرمایه گذاران در این بازار با یک تماس تلفنی یا خرید ارزی دیگر می توانند خود را در برابر ریسک و خطرات ناشی از خرید ارز خارجی محافظت کنند.

در مبادلات اختیار ارز، قیمتها مشتق یا بر گرفته شده از جفت ارزهای پایه هستند. این مبادلات شامل طیف گسترده ای از استراتژی های موجود در بازار فارکس است.

ویژگی های ارائه شده مبادلات اختیار ارز در بازارهای غیر متمرکز فارکس بسیار گسترده تر از گزینه های موجود در بورس های متمرکز و بازارهای سهام و آتی است.

به دلایل گوناگون دلالان دوست دارند از مبادلات اختیاری ارز استفاده کنند. آنها یک محدودیت در روندهای نزولیشان داشته که ممکن است بسیار خطرناک باشد، اما در مقابل آنها پتانسیل صعودی نامحدودی دارند.

برخی از معامله گران از مبادلات اختیاری فارکس برای جلوگیری از زیان بیشتر در موقعیتهای باز خود در بازار نقدی(Spot) فارکس استفاده کنند. معامله گران همچنین معاملات اختیاری فارکس را به خاطر یک فرصت در مبادله و سودی که در بررسی جهت بازار بر اساس اخبار اقتصادی، سیاسی یا سایر اخبار به آنها می دهد دوست دارند.

با این حال، حق بیمه ای که در قراردادهای معاملات اختیار ارز اعمال می شود می تواند بسیار زیاد باشد. حق بیمه بستگی به قیمت ثبت شده و تاریخ انقضای قرارداد دارد. همچنین، به محض خرید قرارداد اختیار، دیگر نمی توان آنها را فروخت یا دوباره معامله کرد. معاملات اختیار ارز فارکس پیچیده و دارای قطعات متحرک بسیاری است که این موضوع تعیین ارزش آنها را دشوار می سازد. ریسک این معاملات را می توان با تفاوت نرخ بهره، نوسانات بازار، تاریخ سررسید و قیمت فعلی جفت ارز سنجید.

مبانی پایه مبادلات اختیار ارز

مبادلات اختیار ارز در فارکس به دو دسته اصلی تقسیم می شوند.

اختیار خرید(call) اختیار فروش(put) که از نظر نحوه عملکرد دو نوع آمریکایی و اروپایی دارد

در اختیار معامله آمریکایی، قرارداد در هر زمان پیش از تاریخ سررسید قابل اجرا بوده اما اختیار معامله اروپایی فقط در تاریخ انقضا اجرا پذیر است.

اختیار خرید(Call)

قراردادهای اختیار خرید یا آپشنهای Call این حق را به دارنده آن داده(بدون تعهد در انجام آن) تا در یک نرخ مشخص(نرخ ثبت شده) تا زمان قراردادهای آپشن سررسید، ارز را خریداری نماید. اگر سهام قیمت ثبت شده را پیش از تاریخ سر رسید نتواند برآورده کند، این اختیار منقضی شده و بی ارزش می شود.

سرمایه گذاران هنگامی که فکر می کنند قیمت یک سهم افزایش می یابد، خرید(Buy calls) می قراردادهای آپشن کنند و یا اگر پیش بینی افت قیمت را دارند، می فروشند(Sell call).

اختیار فروش(Put)

اختیار فروش یا اختیار ارائه(Put option) به دارنده آن این حق را می دهد تا در نرخ مشخص(نرخ ثبت شده در قرارداد) یک دارایی را بفروشد. فروشنده(writer) اختیار فروش(put option) موظف خواهد بود دارایی را با قیمت ثبت شده خریداری نماید.

اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله یا آپشن امکان جالبی را برای تریدرها فراهم می‌کند. در واقع شما با خریداری این قرارداد اختیار استفاده از آن را خریداری می‌کنید. این نوع قرارداد بسیار قدیمی است و گویا به زمان یونان باستان باز می‌گردد. در این مقاله می‌کوشیم تا مفهوم و اجزاء آن را بررسی کرده و همچنین مزایا و معایب آن را برشمریم.

قرارداد اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله توافقی است که طی آن حق خرید و فروش یک دارایی در قیمتی از پیش تعیین شده و در تاریخی مشخص به تریدر واگذار می‌شود. با اینکه این قرارداد شبیه به قرارداد آتی (Futures Option) است اما تریدرهایی که قرارداد اختیار معامله خریداری می‌کنند مجبور نیستند مواضع خود را تسویه کنند.

قرارداد اختیار معامله نوعی ابزار مشتقه است که می‌تواند مبتنی بر طیف وسیعی از دارایی‌های پایه از قبیل سهام و رمزارزها باشد. این قرارداد همچنین می‌تواند از شاخص‌های مالی مشتق شود. قرارداد اختیار معامله معمولا جهت پوشش ریسک در مواضع موجود و معاملات سفته‌بازی (Speculative Trading) به کار می‌رود.

حجم روزانه معاملات آپشن بیت کوین در صرافی های مختلف

نحوه کارکرد اختیار معامله

دو نوع اختیار معامله وجود دارد که به اختیار فروش و خرید (Puts and Calls) مشهور است. اختیار خرید (Call options) حق خرید دارایی پایه و اختیار فروش (Put options) نیز حق فروش دارایی را به صاحب قرارداد اعطا می‌کند. بدین ترتیب معامله‌گران هنگامی اختیار خرید را انتخاب می‌کنند که انتظار داشته باشند قیمت دارایی افزایش یابد و متقابلا زمانی اختیار فروش را بر می‌گزینند که انتظار کاهش قیمت داشته باشند. همچنین ممکن است معامله‌گران با امید به ثبات قیمت‌ها از اختیار خرید و فروش جهت شرطبندی در نوسانات بازار استفاده کنند.

قرارداد اختیار معامله حداقل شامل چهار جزء است: مقدار، تاریخ انقضا، قیمت اِعمال (Strike price) و قیمت قرارداد اختیار معامله (Premium). مقدار سفارش به تعداد قراردادهایی که معامله می‌شود اشاره دارد. تاریخ انقضا، تاریخی است که پس از سررسید آن تریدر نمی‌تواند از اختیار معامله استفاده کند. قیمت اِعمال، قیمتی است که دارایی در آن فروخته و یا خریده خواهد شد. و پرمیوم یا قیمت قرارداد نیز قیمت معاملاتی قرارداد اختیار معامله است. این قیمت نمایانگر مبلغی است که که سرمایه‌گذار برای به دست آوردن قدرت انتخاب باید بپردازد. در نتیجه خریداران قرارداد را بر اساس قیمت قرارداد از فروشندگان خریداری می‌کنند. قیمت پرمیوم دائم در حال تغییر است زیرا هر چه می‌گذرد به تاریخ انقضا نزدیک‌تر می‌شود.

اگر قیمت اِعمال از قیمت بازار کمتر باشد، تریدر می‌تواند دارایی را با تخفیف خریده و بعد از احتساب قیمت قرارداد از اختیار معامله استفاده کرده و کسب سود کند. اما اگر قیمت اِعمال بیشتر از قیمت بازار باشد، تریدر هیچ دلیلی برای استفاده از اختیار معامله ندارد و قرارداد بلا استفاده محسوب می‌گردد. اگر از اختیار معامله استفاده نشود تریدر صرفا به اندازه قیمت قرارداد ضرر می‌کند.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که گرچه خریداران قادرند تا بین استفاده کردن و یا استفاده نکردن از اختیار خرید و فروش انتخاب کنند اما این مساله در مورد فروشندگان به تصمیم خریداران بستگی دارد.

پس اگر خریدار قرارداد اختیار خرید بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است دارایی را به فروش رساند. این یعنی فروشندگان نسبت به خریداران در معرض ریسک بیشتری قرار دارند. در حالی که زیان خریداران صرفا به مبلغ پرداختی قیمت قرارداد محدود می‌شود، فروشندگان بسته به قیمت بازاری دارایی مستعد مقدار زیان بیشتری هستند.

برخی از قراردادهای اختیار معامله (Option contract) حق استفاده از آن را پیش از تاریخ انقضا به معامله‌گران اعطا می‌کند. این نوع قرارداد معمولا به قرارداد اختیار معامله آمریکایی مربوط می‌شود. نمونه اروپایی اختیار معامله تنها می‌تواند در تاریخ انقضا استفاده شود. لازم به ذکر است که این عناوین ارتباطی با مکان جغرافیایی آنها ندارد.

عوامل موثر در قیمت قرارداد اختیار

مبلغ قیمت قراداد تحت تاثیر چند عامل قرار دارد. برای ساده‌سازی فرض می‌کنیم که قیمت قرارداد اختیار حداقل به 4 مولفه بستگی دارد: قیمت دارایی پایه (underlying asset’s price)، قیمت اِعمال (strike price)، مدت زمان باقی مانده تا تاریخ انقضا، بی‌ثباتی (volatility) یا تلاطم بازار (یا شاخص). این چهار جزء هر کدام تاثیرات متفاوتی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند که در جدول زیر نمایان است.

قیمت قرارداد اختیار فروش	قیمت قرارداد اختیار خرید
کاهش می‌یابد	افزایش می‌یابد	افزایش قیمت دارایی
افزایش می‌یابد	کاهش می‌یابد	قیمت اِعمال بالاتر
کاهش می‌یابد	کاهش می‌یابد	کاهش زمان
افزایش می‌یابد	افزایش می‌یابد	بی‌ثباتی

طبیعتا قیمت دارایی و قیمت اِعمال تاثیر معکوسی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند. در مقابل زمان کمتر به معنی قیمت پایین‌تر برای هر دو نوع قرارداد اختیار معامله است. دلیل اصلی آن این است که با کمتر شدن زمان باقی مانده و نزدیک شدن به زمان انقضا، احتمال اینکه تریدرها بتوانند از قرارداد به نفع خود بهره گیرند کمتر می‌شود. از طرفی دیگر، افزایش سطح بی‌ثباتی معمولا باعث افزایش قیمت قرارداد اختیار معامله می‌شود. به همین جهت، قیمت قرارداد نتیجه ترکیب عوامل و فاکتورهای فوق است.

اختیار معامله یونانی

اختیار معامله یونانی‌ ابزاری است که برای اندازه‌گیری برخی از عوامل موثر بر قیمت قرارداد طراحی شده‌ است. این حروف مقادیری آماری هستند که جهت اندازه‌گیری ریسک یک قرارداد خاص به کار رفته و بر اساس متغیرهای مبنایی متفاوتی طرح ریزی شده اند. در پایین برخی از این حروف یونانی به همراه شرح مختصری از آنچه اندازه‌گیری می‌کنند، آمده است:

• دلتا (δ): مقدار تغییر قیمت قرارداد اختیار معامله را در ارتباط با قیمت دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. برای مثال دلتای 0.6 اشاره دارد به اینکه قیمت قرارداد به ازای هر 1 دلار تغییر قیمت دارایی به اندازه 0.6 دلار تغییر خواهد کرد.
• گاما (γ): نرخ تغییر دلتا در طول زمان را اندازه‌گیری می‌کند. در نتیجه اگر دلتا از 0.6 به 0.45 تغییر کند، مقدار گاما 0.15 خواهد شد.
• تتا (θ): تغییر قیمت را در رابطه با هر روزی که از مدت قرار داد می‌گذرد اندازه‌گیری می‌کند. این حرف نشان می‌دهد که با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، قیمت قرارداد چه مقدار تغییر می‌کند.
• وگا (𝛎): نرخ تغییر قیمت قرارداد را بر حسب 1 درصد تغییر بی‌ثباتی دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. افزایش در مقدار وگا نمایانگر افزایش قیمت قرارداد خرید و فروش است.
• رو (ρ): تغییرات قیمت قرارداد را در رابطه با نوسانات نرخ بهره اندازه می‌گیرد. افزایش نرخ بهره معمولا سبب افزایش اختیار خرید و کاهش اختیار فروش می‌شود. به همین جهت «رو» برای اختیار خرید عددی مثبت و برای اختیار فروش عددی منفی است.

چگونه و کجا از اختیار معامله استفاده کنیم؟

پوشش ریسک (Hedging)

قرارداد اختیار معامله به صورت گسترده‌ای به عنوان ابزار پوشش ریسک (Hedging) مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه بارز استفاده از استراتژی پوشش ریسک برای تریدرها خرید اختیار فروش ارز دیجیتالی است که نگهداری می‌کنند. اگر ارزش کلی ارزدیجیتالی که نگهداری می‌شود به سبب کاهش قیمت تنزل پیدا کند، استفاده از اختیار فروش می‌تواند زیان وارد شده را کاهش دهد.

برای مثال فرض کنید آلیس با امید به افزایش قیمت بازار، 100 اتریوم خریداری می‌کند، هر کدام به قیمت 500 دلار. علاوه بر آن آلیس برای پوشش ریسک ناشی از احتمال سقوط قیمت تصمیم می‌گیرد با پرداخت 480 دلار به عنوان قیمت اِعمال و پرداخت 20 دلار به ازای هر اتریوم به عنوان قیمت قرارداد، اختیار فروش خریداری کند. اگر بازار نزولی شود و قیمت اتریوم به 350 دلار کاهش یابد، می‌تواند از اختیار فروش خود برای کاهش زیان حاصل شده استفاده کرده و هر اتریوم خود را به جای 350 دلار به قیمت 480 دلار بفروشد. اما اگر بازار صعودی شود نیازی به استفاده از قرارداد اختیار نخواهد داشت و تنها به اندازه قیمت قرارداد زیان خواهد کرد.

در این سناریو، آلیس در قیمت 520 دلار (500 دلار + 20 دلار به ازای هر اتریوم) به نقطه سر به سر می‌رسد (هزینه و درآمد برابر است و سود و زیانی وجود ندارد)، در حالی که زیان وی به 4000 دلار محدود می‌شود (2000 دلار بابت قیمت قرارداد اختیار فروش و 2000 دلار نیز بابت فروش اتریوم در قیمت 48 دلار )

معاملات سفته‌بازی (Speculative trading)

قرارداد اختیار معامله (Option contract) به صورت گسترده‌ای در معاملات سفته‌بازی (Speculative trading) هم به کار می‌رود. برای مثال تریدری که باور دارد قیمت یک دارایی افزایش می‌یابد، می‌تواند اختیار خرید خریداری کند. اگر قیمت دارایی از قیمت اِعمال پیشی گیرد، تریدر می‌تواند از اختیار خرید استفاده کرده و آن را با تخفیف بخرد. هنگامی که قیمت دارایی بیشتر یا کمتر از قیمت اِعمال است، سبب می‌شود قرارداد سودآور باشد و گفته می‌شود که قرارداد اختیار معامله در سود قرار دارد (in-the-Money). همچنین اگر در زیان باشد گفته می‌شود که اختیار معامله خارج از سود است(out-of-the-Money).

استراتژی‌های اصلی

تریدر می‌تواند حین معاملات آپشن طیف وسیعی از استراتژی‌ها را بر مبنای چهار موضع اصلی به کار گیرد. در مقام خریدار می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش خریداری کند. و به عنوان فروشنده نیز می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش بفروشد. همان طور که اشاره شد، فروشندگان مجبورند هنگامی که نگهدارنده قرارداد تصمیم دارد تا از آن استفاده کند، دارایی را بخرند و یا بفروشند.

استراتژی‌های معاملاتی متفاوت آپشن بر اساس ترکیبات متنوع اختیار خرید و فروش وضع شده‌اند. اختیار فروش حمایتی (Protective Puts)، اختیار خرید تامینی (Covered call)، اختیار معامله دو لنگه (Straddle) و اختیار معامله مسدود (Strangle) نمونه‌های اصلی این استراتژی‌ها هستند.

• اختیار فروش حمایتی (Protective Puts): عبارت است از خرید قرارداد اختیار فروش یک دارایی‌ در حالتی که فرد از قبل مالک دارایی است. این استراتژی در مثال قبل توسط آلیس استفاده شد. این استراتژی به بیمه سبد (Portfolio Insurance) نیز معروف است زیرا سرمایه‌گذار را در برابر روند نزولی بازار محافظت می‌کند و در عین حال در صورتی که قیمت دارایی افزایش یابد از پهنه ریسک محافظت می‌کند.
• اختیار خرید تامینی (Covered call): عبارت است از فروش قرارداد اختیار خرید یک دارایی که فرد از پیش مالک آن است. این استراتژی برای ایجاد درآمد اضافی ناشی از نگهدارای دارایی‌، توسط سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر قرارداد استفاده نشود، سرمایه‌گذاران از قیمت قرارداد کسب عایدی می‌کنند. اگر به خاطر افزایش قیمت بازار از قرارداد استفاده شود، سرمایه‌گذاران مجبور میَ‌شوند تا مواضع خود را ترک کنند.
• اختیار معامله دو لنگه (Straddle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش یک دارایی واحد با قیمت اِعمال و تاریخ انقضا یکسان. این استراتژی به تریدر اجازه می‌دهد که به اندازه‌ حرکت قیمت دارایی سود برد. به عبارتی ساده در این حالت تریدر بروی نوسانات و بی‌ثباتی بازار شرطبندی می‌کند.
• اختیار معامله مسدود (Strangle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش که هر دو خارج از سود قرار دارند (مثلا قیمت اِعمال برای اختیار خرید بالاتر از قیمت بازار و برای اختیار فروش پایین‌تر از قیمت بازار است). اساسا اختیار معامله مسدود شبیه به اختیار معامله دو لنگه است اما هزینه کمتری نسبت به آن دارد. به هر حال برای آنکه اختیار معامله مسدود سودآور باشد، به سطح بالایی از بی‌ثباتی و تلاطم نیاز است.

مزایا و معایب قراردادهای اختیار

مزایا:

• مناسب برای پوشش دادن ریسک‌های بازار
• انعطاف بیشتر در معاملات سفته‌بازی
• لحاظ کردن چندین ترکیب و استراتژی معاملاتی، به همراه الگوهای منحصر به فرد ریسک به پاداش
• مستعد برای کسب سود از تمامی روندها از جمله صعودی، نزولی و خنثی (رنج)
• می‌تواند هنگام اتخاذ موضع در کاهش هزینه‌ها به کار رود.
• امکان استفاده همزمان در چندین معامله

معایب:

• درک نحوه سازوکار و محاسبه قیمت آپشن همیشه آسان نیست.
• ریسک‌ بالایی دارد به خصوص برای فروشندگان قرارداد
• در مقایسه با گزینه‌های متعارف استراتژی‌های معاملاتی پیچیده‌تری دارد.
• بازار معاملات آپشن اغلب سطح نقدینگی پایینی دارند و این امر باعث می‌شود که جذابیت کمی برای اکثر تریدرها داشته باشد.
• قیمت قرارداد اختیار معامله به شدت بی‌ثبات است و هر چه به تاریخ انقضا نزدیک شود بیشتر کاهش می‌یابد.

قرارداد اختیار چه تفاوت‌هایی با قرارداد آتی دارد؟

قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله هر دو از ابزار مشتقه هستند و از این رو موارد استفاده مشترکی دارند. علیرغم شباهت ‌شان به یکدیگر، یک تفاوت عمده در تسویه سازوکار آن‌ها وجود دارد.

بر خلاف اختیار معامله، قرارداد آتی هنگامی اجرا می‌شود که تاریخ انقضا آن سپری شده باشد، به این معنی که طرفین قرارداد از لحاظ قانونی مجبورند دارایی‌های پایه را با هم مبادله کنند. از طرفی دیگر، قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) صرفا به اختیار و صلاحدید تریدر نگهدارنده قرارداد استفاده می‌شود. اگر خریدار قرارداد بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است تا دارایی پایه را معامله کند.

سخن پایانی

قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) نوعی ابزاره مشتقه است که با استفاده از آن حق خرید و فروش یک دارای پایه در قیمتی مشخص و تاریخ انقضایی معین به تریدر داده می‌شود. در واقع وقتی تریدر احساس کند که قیمت یک دارایی در آینده افزایش پیدا می‌کند می‌تواند از اختیار خرید کسب سود کند و هنگامی که انتظار دارد که قیمت کاهش می‌یابد از اختیار فروش استفاده می‌کند. این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش.

قرارداد آپشن حداقل دارای 4 جزء می‌باشد: مقدار، قیمت اِعمال، قیمت قرارداد و تاریخ انقضا. اختیار معامله که در مواردی از قبیل پوشش ریسک، معاملات سفته‌بازی و استراتژی‌های معاملاتی به کار می‌رود.

قرارداد آتی شبیه به آپشن است با این تفاوت که زمان استفاده از آتی بعد از تاریخ انقضاست ولی در آپشن تا پیش از سررسید قابل استفاده است. علاوه بر این در قرارداد آتی اختیاری وجود ندارد و در سررسید طرفین قرارداد مجبور به مبادله هستند.

در حال حاضر معاملات مشتقه ارزهای دیجیتال در صرافی های آنلاین زیادی قابل انجام است. مانند صرافی بایننس، Huobi Global، صرافی Bybit، صرافی اوکی اکس، صرافی بیت مکس و … البته بیشترین معاملات آپشن بیت کوین تا سال 2020 در صرافی Deribit انجام شده است.

معامله گران بیت کوین در معاملات آپشن 1,7 میلیارد دلار سود کردند

افزایش قیمت بیت کوین و رسیدن آن به 40,000 دلار، سود خوبی نصیب گاوهای سرسخت بیت کوینی کرد. ارزش کل سود معاملات آپشن 1.7 میلیارد دلار اعلام شد.

به گزارش رسانه بازار فارکس و ارزهای دیجیتال دنیای ترید، به نقل از سایت کوین تلگراف، روز جمعه ، 30 جولای 2021، در مجموع 42,850 قرارداد آپشن بیت کوین با ارزش کل 1,7 میلیارد دلار منقضی شد. از تاریخ 21 ماه می، این اولین باری است که در انقضای هفتگی، سود خوبی از قراردادهای خرید 40،000 دلاری آپشن نصیب گاوهای بیت کوینی می‌شود.

دو روز پیش سایت cnbc تیتر زد:

قیمت بیت کوین برای اولین بار از ماه ژوئن از 40,000 تا گذشت

این اخبار برای برخی از خریداران قراردادهای آتی و آپشن نوید بخش سود بود.

در همین راستا، سایت دیکریپت (decrypt) نوشت:

«به احتساب افزایش 10 درصدی قیمت بیت کوین در ماه گذشته، معامله‌گران صعودی قراردادهای خوب و تخفیف‌داری خریدند.»

قراردادهای آپشن را معمولاً می توان در طول ماه، تا آخرین جمعه معامله کرد، به این معنی که کسانی که قرارداد خریداری کرده اند، می توانند تا آخرین لحظه منتظر مانده و نوسانات قیمت‌ها را در هر زمان رصد کنند، معامله‌گران می توانند قرارداد آپشن خود را اعمال کنند یا آن را به شخص دیگری بفروشند یا بگذارند قرارداد منقضی شود.

چرا خریداران، قراردادهای آپشن خود را اعمال کردند؟

به عقیده مارسل پچمن تحلیلگر سایت کوین تلگراف، این آخرین افزایش قیمت بیت کوین، ثمرۀ شایعۀ افتتاح درگاه پرداخت ارز دیجیتال در آمازون است. اگرچه پس از تکذیب شایعه توسط غول تجارت الکترونیک، قیمت بیت کوین اندکی دچار تزلزل شد، اما دست آخر این افزایش ثابت ماند.

با نگاهی به بازارهای معاملات آپشن، می‌توان گفت صرفنظر از دلایلی که باعث تقویت اخیر بازار شده است، چند انگیزه مهم نیز موجب شد که گاوها سطح 40،000 دلار را اعمال کنند.

نمودار مجموع قراردادهای آپشن منعقد قراردادهای آپشن شده بیت کوین با نمایش قیمت اعمال مورخ 30 جولای 2021 منبع: سایت بای بیت

در حالیکه تحلیل‌های اولیه، یک حرکت 21 درصدی از قراردادهای آپشن خنثی متمایل به گاوی (صعودی) را رصد کرد، طبق نرخ خرید/ فروش (که از تقسیم تعداد قراردادهای خرید بر تعداد قراردادهای فروش محاسبه می‌شود)، قیمت اعمال (strik) تعداد قابل توجهی از این معاملات 45,000 دلار و بالاتر از این مبلغ تعیین شده بود که کمتر از 14 ساعت پیش از تاریخ انقضا بی‌ارزش شد.

بازار بیت کوین توی مشت گاوها

با نگاهی به نمودار، به نظر می‌رسد خرس‌ها نسبت به انقضای ماهانه، بیش از حد خاطر جمع بودند. 87 درصد قراردادهای فروش موقعیت خنثی متمایل به خرسی (نزولی)، قیمت 39،000 دلار یا پایین‌تر داشتند. خرس‌ها جمعه 30 جولای موفق شدند قیمت زیر این سطح را سرکوب کرده و در مجموع 105 میلیون دلار گزینه خرید در دسترس خود قرار بدهند.

در همین حال، قیمت قراردادهای خنثی متمایل به صعودی زیر سطح 39,000 دلار، به 320 میلیون دلار می‌رسد. نتیجه، یک سود 215 میلیون دلاری است که به نفع قراردادهای خنثی متمایل به گاوی تمام می‌شود.

تداوم قیمت بالای 40,000 دلار، دیروز جمعه 30 جولای باعث برتری 140 میلیون دلاری گاوها می‌شود. می‌توان گفت حداقل تا ساعت 8 صبح به وقت جهانی که انقضای Deribit انجام می‌شود، این تفاوت برای توجیه افزایش قیمت بالاتر از آن سطح، کافی به نظر می‌رسد.

تأثیر قیمت قراردادهای آتی ماه جولای

تاریخ انقضای قرارداد آتی بیت کوین نیز به طور همزمان با قراردادهای آپشن اتفاق می‌افتد، اما برخلاف قراردادهای آپشن، پوزیشن‌های لانگ و شورت در تمام مدت قرارداد با یکدیگر مساوی هستند.

عصر دیروز سایت کوین تلگراف در آخرین گزارش خود از معاملات آتی با پیش بینی انقضای معاملات آتی BTC با مجموع 650 میلیون دلار، خاطر نشان کرد که باید برای اعلام رقم قطعی، منتظر انقضای این قراردادها ماند و دید که سرنوشت 455 میلیون دلار معاملات اتی در صرافی CME، بزرگترین صرافی قراردادهای مشتقه، چه خواهد بود. زیرا ممکن است تا زمان انقضای قرارداد معامله گران تغییر پوزیشن دهند.

در حال حاضر ، داده های بازار معاملات آپشن، حداقل برای کوتاه مدت، تا حد زیادی به صعود گاوها کمک می‌کند.

تاریخ انقضا در قرارداد مشتقه (options expiry) چیست؟

تاریخ انقضا در قراردادهای مشتقه، آخرین روزی است که قراردادهای مشتقه، مانند قراردادهای آپشن (اختیار معامله) یا قراردادهای فیوچر (آتی) معتبر است. صاحبان قراردادهای آپشن، در مورد قراردادهای خود می‌توانند به اختیار خود، سه کار انجام دهند.

1. پیش از تاریخ انقضا، قرارداد را اعمال کنند،
2. از قرارداد خارج شوند؛
3. اجازه بدهند تا قرارداد در تاریخ معین منقضی و بی ارزش شود.

قرارداد کال آپشن (Call Option) اختیار خرید چیست؟

دو نوع قرار داد اختیار داریم:

• اختیار خرید (Call Option)،
• اختیار فروش (Put Option).

قرارداد اختیار خرید به خریدار این حق و اختیار را می‌دهند تا بتوانند سهام، اوراق قرضه، کالا، یا هردارایی دیگری را که در بورس عرضه می‌شود و دارایی‌های پایه (Underlying Asset) نام می‌گیرد، تحت سه شرط که در قرارداد تعیین می‌شود، خریداری کند:

• قیمت معین موسوم به قیمت اعمال (Strik Price)
• زمان معین یا تاریخ انقضا (Expiration date)
• قیمت بازاری قراردادهای اختیار خرید (هزینه کل – Premium)

خریدار قراردادهای اختیار خرید، زمانی از خرید خود، به سود می‌رسد که قیمت دارایی‌های پایه خریداری شده، رشد کند. برای مثال اگر کسی به میزان 100 سهم از سهام شرکتی را خریداری کند، اگر تا زمان انقضای قرارداد این سهم رشد کند، ارزش قرارداد اختیار هم نیز به موازات آن رشد می‌کند و اگر بالعکس ارزش سهام سقوط کند، ارزش قرارداد اختیار نیز پایین می‌آید.

برای انعقاد قرارداد اختیار معامله، خریدار باید یک هزینه کل یا (Premium) پرداخت کند. اگر اوضاع خوب پیش نرفت، خریدار می‌تواند، از قرارداد خارج شود و این هزینه کل، تنها زیانی است که از دست می‌دهد. اگر اوضاع خوب پیش رفت قیمت دارایی پایه از قیمت ورودی بیشتر شد و اصطلاحاً سهام سود ده شد، خریدار می‌تواند قراردادش را اعمال قراردادهای آپشن کند و سود خود را بردارد.

قرارداد آپشن یکی از محصولات مشتق است که به تریدرها حق (نه الزام) خرید یا فروش یک دارایی در آینده با یک قیمت خاص را می‌دهد. تفاوت اصلی بین قرارداد آتی و قرارداد آپشن این است که تریدرها ملزم به تسویه قراردادهای آپشن نیستند.

وقتی تریدرها یک قرارداد آپشن خریداری می‌کنند، در واقع گمانه زنی می‌کنند که قیمت در یک جهت خاص حرکت خواهد کرد.

قراردادهای آپشن دو نوع دارند: call option یا اختیار خرید و put option یا اختیار فروش. در اختیار خرید، گمان می‌رود که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کنند اما در اختیار فروش پیش بینی می‌شود که قیمت‌ها کاهش پیدا کنند.

قراردادهای آپشن هم مثل سایر محصولات مشتق می‌توانند مبتنی بر دارایی‌های مالی مختلف باشند مثل شاخص‌های بازار، کالاها، اوراق قبضه، سهام، ارزهای دیجیتال و غیره.

قراردادهای آپشن می‌توانند امکان اجرای استراتژی‌های بسیار پیچیده و روش‌های مدیریت ریسک مثل پوشش ریسک را فراهم کنند. در حوزه ارزهای دیجیتال، آپشن‌ها برای ماینرهایی مفید هستند که قصد دارند برای ارزهای دیجیتال خودشان پوشش ریسک ایجاد کنند. به این ترتیب می‌توانند از دارایی‌های خودشان در برابر رویدادهایی که تأثیراتی مخرب بر ارزش دارایی‌های آنها دارند، حفاظت کنند.

قراردادهای آپشن شبیه سهام نیست / دانش اولیه در این بازار ضروری است

رییس اداره بازار مشتقات فرابورس از انتشار دو قرارداد اختیار معامله دیگر روی واحدهای دو صندوق سرمایه‌گذاری طی روزهای آتی خبر داد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فرابورس ایران، سپیده رستمی‌نیا رییس اداره بازار مشتقات فرابورس از راه‌اندازی دو قرارداد آپشن جدید روی دو صندوق سرمایه‌گذاری طی روزهای آینده خبر داد و گفت: البته برای این بازار نقدشوندگی و ورود نقدینگی‌های بیشتر مهمتر از افزایش تعداد نمادهاست.

وی با اشاره به اینکه شنبه برای اولین‌بار روی واحدهای یک صندوق‌ سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)، قرارداد اختیار خرید و فروش منتشر شد، گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌ها قرار است برای هر سه‌گونه صندوق‌های با درآمد ثابت، مختلط و سهامی آپشن منتشر شود.

رستمی نیا در پاسخ به این پرسش که شرایط انتشار آپشن روی صندوق‌ها چگونه است و صندوق‌ها باید چه فاکتورهایی برای این موضوع داشته باشند، گفت: چند فاکتور مدنظر است اما مهمترین مساله این است که مدیر صندوق نقش حامی و پشتیبان آپشن‌های خود را بپذیرد و تعهد کند. در واقع زمانی که مدیر صندوقی بتواند نقش بازارگردانی برای قراردادهای اختیار خرید و فروش را ایفا کند می‌توان از نقدشوندگی صندوق اطمینان حاصل کرد.

وی موضوع دوم را تعداد دارندگان واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری دانست و افزود: هرچه تعداد دارندگان واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، نقدشوندگی برای قراردادهای اختیار خرید و فروش آن صندوق افزایش خواهد یافت.

رستمی نیا در ادامه تصریح کرد: به طور کلی مانع خاصی برای صندوق‌ها در خصوص انتشار قراردادهای اختیار خرید و فروش وجود ندارد و اگر مدیر صندوق تقاضای این موضوع را داشته باشد، فرابورس شرایط آن را فراهم می‌کند.

رییس اداره بازار مشتقات فرابورس در خصوص محدودیت‌های معاملاتی این قراردادها گفت: از آنجا که این بازار هنوز عمق کافی ندارد به وضع محدودیت‌هایی نیاز است اما در ابتدای کار فعلا محدودیت خاصی وجود ندارد.

وی با تاکید بر اینکه بازار آپشن پیچیدگی‌هایی دارد که لازم است تمام مشتری‌های آن با ریسک‌های این بازار آشنا شوند، اظهار داشت: بر همین اساس دانش اولیه در این بازار ضرورت بالایی دارد.

به گفته این مقام مسوول، کارگزاری‌ها نیز این موضوع را در زمان اهدای کد برای بازار مشتقه مد نظر قرار می‌دهند چراکه دانش برای ورود به این بازار بسیار بااهمیت است.

رستمی نیا به سرمایه‌گذاران توصیه کرد در بحث قراردادهای اختیار خرید و فروش، ریسک‌ها را مورد توجه قرار دهند و گفت: آپشن مثل سهام نیست بلکه یک قرارداد است که تا تاریخ مشخصی از اعتبار برخورد دارد است، البته خوشبختانه در حال حاضر قراردادهای آپشن یک ساله نیز در بازار وجود دارد اما سرمایه‌گذاران بدانند که باید به طور مداوم این قراردادها رصد شود و ماهیت آن با سهام که می‌توان آن را خریداری کرد و کنار گذاشت، کاملا متفاوت است.